Bütçeden aslan payı İstanbul'a
Bütçeden mahalli idarelere ayrılan pay, geçen yılın 10 aylık dönemine göre
bu yıl yüzde 31.34 oranında arttı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bütçeden
aslan payını alan belediye olurken, mahalli idarelere yapılan aktarımlar içindeki
ağırlığının da büyüdüğü belirlendi.
Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre, büyükşehir belediyelerine, İller
Bankası kapsamında belediyeler ve il özel idarelerine aktarılan bütçe kaynağı
Ocak-Ekim 2005 dönemi itibariyle 8 milyar 112 milyon YTL'ye ulaştı. Böylece
geçen yılın 10 aylık döneminde 6 milyar 177 milyon YTL olan mahalli idarelerin
bütçeden aldıkları kaynak tutarı yüzde 31.34 oranında artış gösterdi.
16 büyükşehir belediyesine aktarılan toplam kaynak toplamda yüzde 59.22 artarken,
diğer belediyelerin ve il özel idarelerin payındaki artış ise yüzde 18.76'da
tutuldu. Bu yılın ilk 10 aylık döneminde 16 büyükşehir belediyesine bütçeden
3 milyar 57 milyon YTL aktarılırken, belediyelere 4 milyar 260 milyon YTL, il
özel idarelerine de 795 milyon YTL pay verildi. Ekim ayı itibariyle mahalli
idarelere aktarılan kaynak toplamı içinde bütçeden aslan payını yine İstanbul
Büyükşehir Belediyesi alırken, kaynağın paylaşımındaki ağırlığının da arttığı
saptandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 2002 yılının tamamında yüzde 14.47
olan payı, 2005 yılının ilk 10 ayı itibariyle yüzde 17.07'ye ulaştı. İstanbul
Büyükşehir Belediyesi'nin ekim ayı itibariyle bütçeden aldığı 1 milyar 385 milyon
YTL ile İller Bankası ve büyükşehir belediyelerine aktarılan toplam tutar içindeki
payı yüzde 17.07'ye yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde İstanbul Büyükşehir
Belediyesi'nin payı yüzde 14.49, 2003 yılında da yüzde 14 düzeyinde bulunuyordu.
Kaynak bölüşümündeki ağırlığı artan İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bütçeden
aldığı kaynak tutar olarak da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54.77 oranında
artış gösterdi. Buna göre, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nde yüzde 217.2'ye,
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde yüzde 77.03'e, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nde
yüzde 73.05'e, ulaşan artışlardan sonra bütçeden aldığı payın büyüklüğünü en
çok artıran belediye İstanbul Büyükşehir Belediyesi oldu. İstanbul Büyükşehir
Belediyesi'ne bütçeden ayrılan kaynak, geçen yıl da yüzde 51.58 oranında arttırılmıştı.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin mahalli idarelere yapılan aktarımlar içindeki
ağırlığının artış gösterdiği ve bütçeden aldığı tutarı en çok artan büyükşehir
belediyesi olduğu belirlendi. Böylece Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin mahalli
idarelere aktarılan kaynaklar içindeki ağırlığı geçen yılın 10 aylık döneminde
yüzde 1.31 düzeyindeyken bu yılın 10 ayında yüzde 3.16'ya çıktı. Ankara Büyükşehir
Belediyesi'nin yılın ilk 10 aylık dönemleri itibariyle mahalli idarelere bütçeden
aktarılan kaynak içindeki payın 2003 ve 2004'te yüzde 5.06 olduğu bu yıl ise
yüzde 6.67'ye yükseldiği belirlendi. Böylece Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin
bütçeden aldığı pay, 312.6 milyon YTL'den 541 milyon YTL'ye yükseldi. İstanbul
ve Ankara'dan sonra bütçeden en yüksek payı alan büyükşehir belediyesi olan
İzmir'e ekim ayı itibariyle toplam 336.9 milyon YTL aktarıldı. İzmir'in mahalli
idarelere bütçeden aktarılan kaynaktan aldığı pay yüzde 1.31'den yüzde 3.16'ya
çıktı. İzmir, 2003 yılının ilk 10 ayında da yüzde 2.79'luk paya sahipti. Kocaeli,
Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyeleri dışında bütçeden mahalli idarelere
aktarılan kaynaklar içindeki ağırlığı artan diğer büyükşehir belediyeleri ise
Bursa ve Mersin oldu. Bursa'nın geçen yılın 10 ayında yüzde 1.31 olan payı yüzde
1.55'e, Mersin'in payı da yüzde 0.71'den yüzde 0.81'e çıktı.
10 BÜYÜKŞEHİRİN BÜTÇEDEKİ PAYI AZALDI
10 büyükşehir belediyesinin bütçeden aktarılan mahalli idare paylarındaki ağırlığı azaldı. Adana'nın bütçeden aldığı pay yüzde 0.97'den yüzde 0.75'e, Antalya'nın payı yüzde 0.64'ten yüzde 0.61'e, Diyarbakır'ınki yüzde 0.43'ten yüzde 0.33'e, Erzurum'unki yüzde 0.28'den yüzde 0.21'e, Eskişehir'inki yüzde 0.45'ten yüzde 0.39'a, Gaziantep'inki yüzde 0.67'den yüzde 0.48'e, Kayseri'nin payı yüzde 0.50'den yüzde 0.48'e, Konya'nın payı yüzde 0.62'den yüzde 0.47'ye, Sakarya'nın payı yüzde 0.24'ten yüzde 0.23'e, Samsun'un payı da yüzde 34'ten yüzde 33'e düştü.