Karayolları Trafik Kanunu'nda, Avrupa Birliği (AB) müktesebatı doğrultusunda
değişiklik öngören tasarı, yarın TBMM İçişleri Komisyonu'nda görüşülecek.
TBMM Genel Kurulu gündeminden, Türk Ceza Kanunu'nda yapılan değişikliklere
ve Türk Lirası uygulamasına uyarlanması için Komisyon'a geri çekilen Karayolları
Trafik Kanunu'nda değişiklik yapılmasına dair tasarıya göre, okul taşıtlarında
her öğrenci için emniyet kemeri bulundurulması zorunlu olacak. Okul taşıtlarının
"DUR" işaretini yaktıkları hallerde bütün araçların durması, bu işaretin
sadece öğrencilerin binmeleri ve inmeleri sırasında yakılması zorunlu hale getirilecek.
Okul taşıtının "DUR" işaretini, belirtilen durumlara göre yakmayan
servis sürücüleri ile bu işarete uymayan sürücülere 92 YTL, sürücü aracın sahibi
değilse araç sahiplerine de 188 YTL para cezası uygulanacak.
Öğrenci servisinde emniyet kemeri bulundurmayan araçlar, eksiklikleri giderinceye
kadar trafikten men edilecek.
Yaya ve okul geçitlerinde geriye doğru 5 yıl içerisinde asli kusurlu olarak
yaralamalı trafik kazasına sebep olan sürücülerin birincide 3 ay, ikincide 6
ay, üçüncüde ise 2 yıl süreyle ehliyetleri alınacak. Buralarda, alkol ve aşırı
hız nedeniyle trafik kazasına neden olanların sürücü belgeleri ise 2 yıl süreyle
geri alınarak, bu kişiler, sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine tabi tutulacak.
KUSUR DEĞERLENDİRME İŞLEMLERİ
Yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarının tespiti ve kusur değerlendirme
işlemleri, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği veya yetki vereceği
gerçek ya da tüzel kişiler tarafından yerine getirilecek.
Kazaya karışan taraflar arasında düzenlenecek tutanaklar veya formlar da kaza
tespit tutanağı yerine geçebilecek. Bunların değerlendirilmesi ise kazaya karışan
araçların bağlı olduğu sigorta şirketlerince yapılabilecek.
Kazaya karışan sürücülerin kendi aralarında anlaşamamaları veya tutanak düzenlemekten
kaçınmaları durumunda, tutanak sigorta birliğinin yetkilendireceği kişiler tarafından
düzenlenecek. Bu kişiler, kaza yerinde iz ve delil toplayabilecekler, ayrıca
sürücülere alkol muayenesi yapabilecek.
Trafik kazalarında kusurların tespiti ve asli kusur sayılan haller de yeniden
düzenlendi. Sürücülerin yanı sıra, "yayaların asli kusurlu" sayılacağı
hallere yer verildi.
Ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarında motorlu araç işletmesinin
sahipleri de sorumlu tutulacak.
Zorunlu mali sigortasını yaptırmadan trafiğe çıkan araçlar için para cezası
uygulanacak.
Motorlu araçlar ile yarış düzenleyenler, üçüncü kişilere karşı olan sorumluluklarını
karşılamak üzere, mali sorumluluk sigortası yaptıracak.
KREDİ KARTI İLE ÖDEME YAPILABİLECEK
Trafik suçlarını işleyenler hakkında suç ve ceza tutanağı düzenleme konusunda,
trafik polisi ve jandarmanın yanı sıra, kendi sınırları içinde büyükşehir belediyeleri,
il belediyeleri ve nüfusu 50 binin üzerindeki belediyelerin trafik görevlileri
de yetkili kılınacak.
Trafik para cezalarının takibini ve tahsili görevi, Maliye Bakanlığı'na bırakılırken,
trafik para cezasının kredi kartı ile ödenebilmesi kolaylığı getirildi. Kredi
kartı ile ödemelerde ayrıca tutanak düzenlenmeyecek.
Sürücü belgelerinin geçici olarak alınmasında zaman aşımı süresi 4 yıl, idari
para cezalarında ise zaman aşımı süresi 5 yıl olacak.
STAJYER SÜRÜCÜ BELGESİ
AB'ye uyum kapsamında, sürücü belgelerinin sınıfları yeniden düzenlendi. Böylece
D ve E sınıfı sürücü belgelerinde yaşanan uyumsuzluk giderilecek.
Kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, değiştirilmesi zorunlu olan sürücü
belgeleri değiştirme işlemlerinden harç alınmayacak.
Sürücü belgelerinin değiştirme işlemleri 3 yılda tamamlanacak.
Zamanında ehliyetini değiştirmeyenlere 45 YTL ceza kesilecek.
Sürücü belgesi almaya hak kazananlara, stajyer sürücü belgesi verilecek. Stajyer
sürücü belgesi 2 yıl geçerli olacak. Bu süre içerisinde; 5 kez kırmızı ışık
kuralını ihlal eden, 5 kez hız sınırlarını aşan, her ne derecede olursa olsun
alkollü veya uyuşturucu maddelerin etkisi altında araç kullanan, asli kusurlu
olarak ölümlü veya yaralamalı trafik kazasına sebebiyet veren, 75 ceza puanını
dolduran sürücülerin sürücü belgeleri, suçun işlendiği tarihte ve süre kaydına
bakılmaksızın, geri alınarak iptal edilecek. Bu kişilerin tekrar sürücü belgesine
sahip olabilmeleri için yeniden sürücü kursunda eğitim almaları ve yapılan sınavlarda
başarılı olmaları gerekecek.
UYUŞTURUCUDAN HÜKÜM GİYMEME ŞARTI
Sürücü belgesi almak için getirilen şartlar arasında, en az ilkokul veya ilköğretim
mezunu olma şartı ile Türk Ceza Kanunu'nun, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı
madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak suçlarından hüküm giymemiş olma
zorunluluğu bulunuyor.
Çeşitli sağlık sorunları olanlar da ehliyet sahibi olabilecek, bu kişilerin
hangi tip sürücü belgesi alacağı İçişleri ve Sağlık bakanlıklarınca yönetmelikle
tespit edilecek.
Fahri trafik müfettişlerini görevlendirme yetkisi, Karayolu Trafik Güvenliği
Yüksek Kurulu'nun önerisi ve İçişleri Bakanı'nın onayı ile valilere verilecek.
TRAFİK GÜVENLİĞİ KURULU
Motorlu araçlara ait bazı tanımlar değiştirilirken, "dönel kavşak",
"kontrolsüz kavşak" ve "tırmanma şeritli karayolu" tanımlar
da tasarıda yer alıyor.
Karayolu trafik güvenliğine ilişkin hedef ve stratejileri belirlemek ve ilgili
kuruluşlarla koordinasyonu sağlamak için Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu, yılda
en az 1 defa toplanacak.
Sağlık Bakanlığı, karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk
ve acil sağlık hizmetlerinin planlamak ve uygulamak; kazalarda yararlananlara
en kısa zamanda ilk ve acil hizmet ulaştırmak, şehirlerarası yollarda ilk ve
acil yardım istasyonları kurmak ve bunlara gerekli araç ve personeli sağlamak,
eğitilmiş personel birlikte yeteri kadar ambulans bulundurmakla yükümlü olacak.
BAĞIŞ ADI ALTINDA TAHSİLAT YAPILAMAYACAK
Araç sahipleri araçlarını, yönetmelikte belirtilen esaslara göre yetkili kuruluşa
tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorunda olacak.
Noterce satış ve devir işlemi görmüş araçların tescil işlemleri, aracın eski
sahibi olmaksızın yapılabilecek.
Trafik tescil plakaları için İçişleri, Maliye, Sanayi ve Ticaret bakanlıkları
tarafından müştereken belirlenecek fiyatın üzerinde ücret, bedel, hizmet bedeli,
katkı payı, kar payı, bağış adı altında şoförler odalarınca herhangi bir tahsilat
yapılamayacak. Buna aykırı davranan oda yetkilileri 1 yıldan 2 yıla kadar hapis
cezasıyla, bin 143 YTL'den bin 904 YTL'ye kadar para cezası ile cezalandırılacak.
-YETKİSİZ AYIRIM İŞARETİ BULUNDURMA-
Yetkili olmadığı halde araçlarda ayırım işaretleri bulunduranlara 379 YTL para cezası verilecek ve araçlar 15 gün trafikten men edilecek. Sürücü araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına aynı miktarda ceza tutanağı düzenlenecek. Özellikleri ve cinsleri yönetmelikle belirtilen araçlarda hız sınırlayıcı cihaz bulundurmayan ve kullanmayanlara 45 YTL, bozuk cihazları kullananlara ise 3 aydan 6 aya kadar hapis ve bin 904 YTL'den 2 bin 859 YTL'ye kadar para cezası verilecek. Ayrıca, bu araçlar eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten men edilecek.
Taşınması için başka bir yol bulunmayan ve bölünemeyen yükler için Karayolları
Genel Müdürlüğü'nce "özel yük taşıma izin belgesi" düzenlenecek. Karayollarında
araç kullanan ve muayene süresini geçirmiş olan vatandaşların mağduriyetinin
önlenmesi amacıyla bu sürücülere araçlarını muayene ettirebilmeleri için uygulamanın
yürürlüğe girmesinden itibaren 7 gün ek süre verilecek. Bu süreye ve yapılan
ikaza rağmen araçlarını muayene ettirmeyen sürücülerin araçları trafikten men
edilecek.
ALKOLLÜ SÜRÜCÜLER
Alkol muayenesine izin vermeyen sürücüler, adli tabibe sevk edilecek. Burada
da alkol kontrolüne tabi tutulmak istemeyen sürücülere, alkollü içkilerin etkisi
altında araç kullanma cezası uygulanacak. Bu kişilerden, muayene sonucu alkol
sınırını aştığı tespit edilenler ile adli tabipte de alkol kontrolüne tabi tutulmak
istemeyen sürücülere, iki kat para cezası verilecek.
Park yeri adı altında, yönetmeliklere aykırı olarak "otopark" ücreti
alan kişiler, 3 aydan 6 aya kadar hapis ile 379 YTL'den 760 YTL'ye kadar para
cezası ile cezalandırılacak. Bu suçun birden fazla işlenmesi halinde her defasında
1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezasıyla, bin 143 YTL'den bin 904 YTL'ye kadar
para cezası uygulanacak.
Para cezaları gelecek yıldan itibaren TL şeklinde olacak.