YDK, TOKİ ihalelerine nasıl bakıyor?
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun (YDK), Emlak GYO'nun 7 ihalesinde usulsüzlük
yapıldığı yolundaki bir haberi basında yer aldı. Haberin detaylarına baktığımda,
bu haberin Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'na yakın kaynaklarca kasıtlı
olarak sızdırıldığı izlenimini edindim. Konunun detaylarını, YDK, Başbakanlık
Teftiş Kurulu ve Emlak GYO cephesinde araştırdım.
Önce konu ile ilgili yasal mevzuattan bahsetmek istiyorum. YDK denetçileri
her yıl sürekli olarak yüzde 51'i kamuya ait ortaklıkların işlemlerini denetler.
Bu denetim masa başında, şirket yönetim kurulu kararları ve eklentileri üzerinde
gerçekleşiyor. Denetimlerin hiçbiri gidip de ihalesi yapılan Toplu Konut İdaresi
(TOKİ) iştiraki olan Emlak GYO'ya ait ihale konusu arsa üzerinde yapılan binalar
ile ilgili piyasa araştırması şeklinde yapılmıyor. Hatta sözde denetimi yapanların
bazıları inşaattan bile anlamaz. Ancak masa başında yazdıkları raporlarla ahkam
keserler. Daha sonra bu raporlar önce Yüksek Denetleme Kurulu'nda son şeklini
alır ve kurumun yıllık denetim raporu haline dönüşür. Daha sonra TBMM KİT Komisyonu'nda
görüşmeye açılır.
KİT Komisyonu'nda, YDK'nın temennileri tek tek görüşülür. Hangi temenni maddesi
ciddi bulunursa, bu konunun Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafından incelemesoruşturma
kararı verilir. Daha sonra bu konu Başbakanlık Teftiş Kurulu müfettişlerince
soruşturulur. Suç teşkil ediyorsa, Başbakanlık tarafından Cumhuriyet Savcılıklarına
suç duyurusunda bulunulur. Suç teşkil etmiyorsa, konu YDK'ya bildirilir ve bu
temenni maddesi gündemden kalkar.
Emlak GYO denetimi de bu şekilde yapılmış gibi görünüyor. Emlak GYO'nun hesaplarını
denetleyen Yüksek Denetleme Kurulu denetçileri hasılat paylaşımı ile herkese
açık ve şeffaf yapılan 7 ihale ile ilgili kamu zararı olabileceğine kanaat getirerek
bunu raporlarına yansıtmıştır. Bu rapor üzerine Başbakanlık Teftiş Kurulu konuyu
incelemiş ve Emlak GYO tarafından yapılan bu ihalelerde herhangi bir usulsüzlüğe
ve kamu zararına neden olmadığını tespit etmiş ve raporu YDK'ya göndermiştir.
YDK bu raporu ortadan kaldıracağı yerde, bir sonraki yılın raporuymuşçasına
sanki inceleme-soruşturma yapılmamış gibi aynen geçirmiş ve bunu basına servis
etmiştir. Kaldı ki Emlak GYO'nun bu işlemleri Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme
Kurulu tarafından da incelenmiş ve herhangi bir usulsüzlüğe rastlanmamıştır.
Hayatında inşaatın ne olduğunu bilmeyen, hasılat paylaşımının ne demek olduğunu
dahi öğrenemeyen kişilerce maksatlı ve kasıtlı olarak hazırlanan raporlar ile
Emlak GYO ve yöneticileri zan altında bırakılıyor.
Yazık değil mi bu insanlara yapılan bu haksız muamele? Asıl denetlemeye muhtaç olan kurumun, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurumu olduğunu da hatırlatmakta yarar vardır. Denetlediği kurumların makam arabaları, lojmanları, yemekleri ve her türlü imkânlarından yararlanma hakkı olmadığı halde bunlardan faydalanacaksın, sonra da haksız yere bu kurumların yıpratılması için hileli yollara başvuracaksın.