İpoteğe dayalı konut kredisi sisteminin (mortgage) sosyal boyutlu bir proje olduğunu söyleyen SPK Başkanı Doğan Cansızlar, tasarıya Meclis'te vergi avantajları kazandırılmasının yararlı olacağını söyledi
Hükümetin istihdam yaratma ve gayrimenkul piyasalarını kayıt altına almada
büyük bel bağladığı mortgage yasa tasarısı (ipoteğe dayalı uzun vadeli konut
kredisi sistemi), Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nda bulunuyor.
Yasa tasarısının Meclis'te görüşülerek yasalaşması sürecinde bir tıkanıklık
olmadığını belirten Sermaye Piyasası Kurumu Başkanı (SPK) Doğan Cansızlar, yasanın
mayıs ayında yürürlüğe girmesinin beklendiğini söyledi.
İkincil mevzuat düzenlemeleri çalışmalarının da tamamlanmak üzere olduğunu bildiren Cansızlar, sistemin beklenen faydayı sağlaması için iki konuda vergi düzenlemesi içermesi gerektiğini belirtti.
'100 bin YTL'ye kadar indirim'
"Bu bir sosyal projedir" diyen Doğan Cansızlar, tüketicinin konut
kredisi alırken ödeyeceği kredi faizinin gelir vergisi matrahından düşürülmesi
ve uluslararası piyasalarda işlem görecek konut ipoteğine dayalı menkul kıymetlerin
de yüzde 15 spotaj vergisinden muaf tutulmasının dikkate alınması gereken mevzular
olduğunu söyledi.
Cansızlar, görüşlerini şöyle ifade etti:
"Yasa tasarısında beklentilere cevap vermek açısından vergilerle ilgili
konularımız vardı. Bunlar tasarıda yer almıyor. Ama Meclis'te görüşülürken vergi
konusunun gündeme geleceğini tahmin ediyoruz.
Çünkü vergi konusunun iki boyutu var. Birincisi sosyal boyut; yani dar gelirli vatandaşlarımızın daha ucuz maliyetle konut almasına yardımcı olacak, 100 bin YTL'ye kadar konut kredisine isabet eden faizin gelir vergisi matrahından, hem ücretli hem de diğer gelir vergisi matrahlarından düşürülmesi gerekiyor.
'Yüzde 15 spotaj olmasın'
Bu sosyal amaçlı bir proje olması açısından çok önemli. Bu yok, bunun olması
lazım. İkincisi mortgage ile ilgili sistemin tam olarak yürürlüğe girebilmesi
için, uzun vadeli kredi müessesesinin çalışıyor olması lazım. Türkiye'de şu
anda 15, 20, 30 yıllık vadeler ile kredi vermeniz mümkün değil. Bu nedenle yurtdışından
fon alacaksınız. Bu yüzden vergi boyutunun ikinci etabı sadece yurtdışında ihraç
edilecek ipotek teminatlı menkul kıymetlerin, euro bondlarda olduğu gibi yüzde
15 stopaj vergisinden muaf olmasıdır.
Böyle olursa yurtdışından daha kolay uzun ve orta vadeli fon sağlayıp orta ve uzun vadeli krediler verilebilir. Fakat tasarı da bu da yok."
'Önümüzdeki 20 yıla damgasını vuracak'
Mortgage'ın uzun süredir gündemde olması nedeniyle toplumda bir beklentisizliğe
neden olduğu görüşlerine katılmadığını ileten SPK Başkanı Doğan Cansızlar, konut
piyasasının çok daha gelişeceğini, kayıt altına alınacağını ve konut finansmanının
da finans sektörünün bir konusu haline geleceğini söyledi.
Türkiye'de finans kesiminin gayrimenkul sektöründe önemli bir rol oynayacağı
bir döneme girildiğini söyleyen Cansızlar, şunları iletti:
"Bu projenin sermaye ve finans piyasalarımızın önümüzdeki 20 yılına damgasını
vuracak bir proje olarak hayata geçeceğine inanıyorum.
Konuta olan talep durmuş değil. Arzın artırılmasına ilişkin çalışmalar da devam ediyor. Bu fiyatın da çok fazla şişmesini engelleyecektir. Ama şu anda konut fiyatları o kadar yüksek değil. Kriz dönemi nedeniyle dibe vuran fiyatlar, olması gereken seviyelere gelmeye başladı."
'Yabancıların ilgisi çok fazla'
Mortgage yasasına ilişkin ilgili diğer kurumları da yapmaları gereken hazırlıklar
konusunda yazılı olarak sürekli bilgilendirdiklerini bildiren Cansızlar, "Kanun
yürürlüğe girdikten sonra bu düzenlemeler de hayata geçer. Sanırım en geç bu
yılın ikinci yarısında bu işleri bitirmiş oluruz. İkincil piyasa da devreye
girmiş olur" dedi.
Sisteme yabancıların da çok büyük ilgi gösterdiğini söyleyen Cansızlar, "Çok
talep var, ilgileri çok büyük. Bütün kuruluşlar, irili ufaklı hepsi geliyorlar.
Müracaatları var" şeklinde konuştu.
Cansızlar şunları söyledi:
"Gelip fikir alanlar var. Bu alanda çok iyi bir ilgi var. Avrupa Birliği
sürecinde ilk ilgi alanı diğer ülkelerde olduğu gibi finans. İkinci ilgi alanı
gayrimenkul piyasasıdır. Türkiye yabancı sermaye açısından şu anda bu süreci
yaşıyor. Bu bakımdan çok önemli gelişmeler olacağını tahmin ediyorum."
Finans Sohbetleri / KADİFE ŞAHİN/ Milliyet