TBMM Genel Kurulu'nda, sosyal güvenlik prim alacaklarının yeniden yapılandırılmasını
öngören yasa tasarısı kabul edildi.
TBMM Genel Kurulu'nda, tasarının, "taksitlendirilecek borca ilişkin faiz
oranlarına" ilişkin 3. maddesi üzerinde tekriri müzakere yapıldı.
AK Parti Grup Başkanvekili Salih Kapusuz'un verdiği önergeyle, taksitlendirilecek
borcun faiz oranları birer puan düşürüldü.
Önergenin gerekçesinde, değişikliğin, "borçlunun ödeme şartlarının hafifletilmesi"
amacıyla yapıldığı belirtildi.
Yasaya göre, 31 Mart 2005 tarihine kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan
özel sektör işverenlerinin sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik
sigortası primi, idari para cezası, sosyal yardım zammı borçları yeniden yapılandırılacak.
Ayrıca 31 Mart 2005 tarihinde ve daha önce biten özel bina inşaatı ve ihale
konusu işlerden dolayı yeterli işçilik bildiriminde bulunmayanların borçları,
işçilik tutarı üzerinden hesaplanan borçlar kapsamına alınıyor. Bu borçlar da
kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından itibaren 2 ay içinde
başvurulması halinde yeniden yapılandırılacak.
Bağ-Kur kapsamında olan sigortalılar ile borç aslı 100 bin YTL'nin altında
olan SSK kapsamındaki özel sektör borçlarında, 31 Aralık 1998 öncesi dönemler
için yürürlükteki oranlar esas alınarak gecikme zammı hesaplanacak. 1 Ocak 1999
tarihinden itibaren ise yeniden yapılandırılma başvurusunun yapıldığı tarihten
önceki ayın sonuna kadar olan TEFE ve ÜFE oranları uygulanarak, yapılandırmaya
esas olacak borçlar hesaplanacak.
Borçlardan asıl tutarı 100 bin YTL'nin üstünde olanlar için yeniden yapılandırma
başvurusunun yapıldığı ayın sonuna kadar, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre
gecikme zammı hesaplanarak borç tutarı tespit edilecek.
SSK'ya olan borçları için Hazine Müsteşarlığı'nda oluşturulan uzlaşma komisyonuna
başvurmayan büyükşehir belediyeleri, prim borçlarını yeniden yapılandırabilecek.
TAKSİTLENDİRME FARKLARI
Yeniden yapılandırılan borçların, başvuru tarihine göre aylık bazda hesaplanacak
borcun ağırlıklı yaşı ve borcun miktarı dikkate alınarak, peşin veya 60 ayı
geçmemek üzere eşit taksitle ödenmesine, ilk taksit ödeme süresini belirlemeye,
başvuru süresinin bir aya kadar uzatılmasına, "çok zor durum" halinin
uygulanmasına ilişkin hususlar ile diğer usul ve esasları belirlemeye, SSK ve
BAĞ-KUR'un yönetim kurulları yetkili olacak.
Yeniden yapılandırılan borcun tamamının veya bir kısmının taksitle ödenmek
istenilmesi halinde, taksitlendirilen toplam borca, 12 ayda ödenirse yıllık
yüzde 4, 12 ayı aşan ancak 24 ayı aşmayan sürede ödenirse yıllık yüzde 5, 24
ayı aşan sürede ödenirse de yıllık yüzde 6 oranında taksitlendirme farkı ilave
edilecek.
Taksitlerini bir takvim yılında 3 defadan fazla ödemeyenler, yeniden yapılandırma
hakkını kaybedecek.
SAĞLIK SİGORTASINDAN YARARLANACAKLAR
Taksitlendirilen toplam borçlarının yüzde 25'ini peşin veya 4 taksitini cari
ay primleriyle ödeyen BAĞ-KUR'lular, sağlık sigortasından yararlandırılacak.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle, sosyal güvenlik kurumlarına olan borçlarını yeniden
yapılandırmayan işverenler, devletten aldıkları teşviklerden yararlanamayacaklar.
Haksız olarak yararlananlardan ise bu teşvikler geri alınacak.
YÜZDE 3 ORANINDA GECİKME CEZASI
Yapılandırmadan sonra SSK prim ve diğer alacaklarının süresi içinde ve tam
olarak ödenmemesi halinde; ödenmeyen kısmına, sürenin bittiği tarihten itibaren
ilk 3 aylık sürede, her ay için yüzde 3 oranında gecikme cezası uygulanacak.
İŞ KAZALARI
İşverenler ve üçüncü şahısların, iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle ödemekle
yükümlü bulundukları her türlü borçları, 36 aya kadar eşit taksitler halinde
tahsil edilebilecek. Ayrıca prim borcu olanlar, borçlarının yarısına kadar teminat
gösterecek. Bu konuda ilgili kurumun yöneticileri, yapacakları araştırmaya göre
karar verecek.
Bağ-Kur'lular tarafından ödenmesi gereken primlerin süresi içinde ve tam olarak
ödenmemesi halinde, primlerin ödenmeyen kısmına, sürenin bittiği tarihten itibaren
ilk 3 aylık sürede her ay için yüzde 3 gecikme cezası uygulanacak.
Yapılan prim ödemeleri, öncelikle ödemenin yapıldığı aya ait prim borcuna,
fazlası ise en eski dönem prim ve prime ilişkin gecikme zammı ve faiz borcuna
mahsup edilecek.
SİGORTALILIĞIN DURDURULMASI
Kurumuna 5 yıl ve daha uzun süreye ilişkin prim borcu bulunanlara, yapılandırmadan
faydalanabilmeleri için önce bildirim yapılacak; bu borçların ödenmemesi halinde
sigortalılık durdurulacak. Prim borcu süreleri de sigortalılık süresi olarak
değerlendirilemeyecek ve bu sürelere ilişkin kurum alacakları takip edilmeyecek.
Borçlarını ödemek isteyenler, en son bulundukları basamağın ödeme tarihindeki
tutarı üzerinden ödeme yapmaları halinde, bu süreler, yeniden sigortalılık süresi
olarak değerlendirilecek.
Sigortalılar, 31 Aralık 2006 tarihine kadar, basamak ve prim borçlarını etkileyecek
her türlü bilgi ve belgeyi kuruma ibraz edecek.
Bu tarihten sonra getirilecek bilgi ve belgeler, basamak seyirlerini ve prim
borçlarını etkilemeyecek; sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek.
BAŞKA SİGORTA KURUMUNA PRİM ÖDEYENLER
Yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın
aylık ortalamasının, 16 yaşından büyükler için tespit edilen asgari ücret tutarından
az olduğunu beyan eden veya belgeleyenler, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar
Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre sigortalı sayılmayacak.
Prim ödeme gücü olmayanların talep etmeleri halinde, kapsam dışında kalmalarına
imkan tanınacak. Böylece prim ödeme gücü olmayanlar ile miras yoluyla mal edinen
aile üyeleri, diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre hak sahibi niteliklerini
kaybetmeyecek.
Sigortalıyken, aynı sürede başka bir sosyal sigorta kurumuna prim ödendiği
anlaşılan sigortalılardan yersiz tahsil edilen prim asılları; talep edilmesi
halinde işsizlik sigortası primi hariç olmak üzere, hizmetlerin çakıştığı sürede
prim borcu affına mahsup edilmek üzere, en geç 6 ay içinde sosyal güvenlik kurumuna
devredilecek.
Çakışan hizmet süresine ilişkin devredilen miktarın, prim borcu aslını karşılamaması
halinde, kalan prim borcu, sigortalıdan veya ilgili kurumdan tahsil edilecek.