Tüzmen'den Vatan gazetesine yanıt 23.02.2006
BDDK, Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'i Eximbank'tan EGS Dış Ticaret'e 64 trilyon
lira usulsüz kredi verip Hazine'yi zarara uğratmakla suçladı. Dokunulmazlığı
olduğu için Kürşad Tüzmen'le ilgili son karar Başbakan'ın takdirine bırakıldı
Başbakanlık ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bir süredir "Kürşad Tüzmen sıkıntısı" yaşıyor. Çünkü henüz günyüzü görmemiş bazı gizli soruşturma raporlarında Kürşad Tüzmen hakkında ciddi bazı iddialar yer alıyor. Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Tüzmen hakkındaki bu iddialar, eski Türk Ceza Yasası'nın 508 ve 510. maddelerinde düzenlenen "emniyeti suiistimal" suçlamasıyla karşı karşıya, ki yeni TCK'da bu maddeler 155. madde ile düzenleniyor.
Tüzmen hakkındaki suçlamalar, Dış Ticaret Müsteşarı olarak görev yaptığı dönemle ilgili. Bu dönemde aynı zamanda Eximbank'ın da Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı yürüten Tüzmen, bankanın verdiği bazı usulsüz kredilerle ilgili sorumlu tutuluyor.
Başbakan: Araştırın
Tüzmen'i suçlayan raporlar, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "17.03.2004
tarih ve TEFTİŞ. M: 064 sayılı 'olur' onayına" dayanıyor. Başbakanlık Teftiş
Kurulu, Eximbank'la ilgili incelemeleri sonucunda bazı ciddi bulgulara ulaşınca
soruşturmanın derinleştirilmesi için Başbakanlık makamından izin istiyor ve
Başbakan Erdoğan da bu onayı gecikmeksizin veriyor.
Bunun üzerine Teftiş Kurulu, Eximbank'ın açtığı bazı kredilerin ayrıntılı incelemesi için ilgili kurum olan BDDK'ya Başbakan'ın soruşturma onayı ile birlikte bir yazı göndererek konunun incelenmesini istiyor.
BDDK Bankalar Yeminli Murakıplar Kurulu elemanlarının yaptığı inceleme sonucunda ise Eximbank'ın EGS Ege Giyim San. ve Dış Tic. A.Ş firmasına açtiğı kredilerde usulsüzlük saptanıyor. Raporda bu saptamalar özetle şöyle anlatılıyor:
Firmadan olan Banka alacaklarına ve açılacak kredilere karşılık yüzde 100 oranında teminatlandırma yapılmadan, firmanın da sadece vadesi gelecek kredileri yenileme talebi var iken ilave kullandırılan 11 milyon YTL kredi ile birlikte kullandırılan toplam 23 milyon 170 bin YTL tutarındaki kredi ile birlikte firma riski 16.07.2001 tarihinde 58.1 milyon YTL'ye ulaşmıştır... Bankanın maruz kaldığı zararın 27.10.2003 tarihi itibarıyla 64.8 milyon YTL olduğu düşünülmektedir.
Bu işlemlerde imzaları bulunan yöneticilerin yani Eximbank'ı zarara uğrattığı düşünülen faillerin; kısa vadeli ihracat kredisi uygulama esaslarına ve bankacılık ilke ve teamüllerine aykırı olarak, temerrüde düşen ve kredi ilişkisi sorunlu hale gelen, bu nedenle de teminat indiriminden yararlanması mümkün olmayan EGS firmasına gerek yüzde 100 oranında tam teminat yerine yüzde 65 oranında teminat alınarak ve gerekse de firmanın talebinin de üzerinde yeni ilave 11 milyon YTL tutarında kullandırılan krediler nedeniyle zararın oluşmasına neden oldukları ve Eximbank'ı zarara uğratan bu eylemlerinin TCK'nın 508 ve 510. maddelerinde düzenlenen hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal suçunun unsurlarını taşıdığı düşünülmektedir.
Suç duyurusu yapıldı
Bankada yeterli kabul edilebilecek seviyede istihbarat ve mali tahlil birimlerini
oluşturmamaları ve kredi kullanımından çok sonra 30.06.2001 tarihinde firma
mali tablolarının alınarak firmanın mali tahlillerini hazırlamaları, mali tahlil
raporunun firmanın gerçek durumunu yansıtmaktan uzak olması nedeniyle, riski
azaltacak şekilde hareket etmemelerinden dolayı 'bilerek ve isteyerek hareket
etmekte oldukları yani suç kastının varlığının oluştuğu anlaşılmaktadır'.
Murakıp raporunun sonuç bölümünde bu gerekçeler sayıldıktan sonra Tüzmen'le ilgili şu çarpıcı ifadeler yer alıyor:
"Halen Devlet Bakanı ve milletvekili olan Banka eski Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Kürşad Tüzmen'in özel durumu nedeniyle Sayın Tüzmen dışındaki ilgililer hakkında TCK'nın 508 ve 510. maddelerinde düzenlenmiş bulunan emniyeti suiistimal suçunun gerçekleştiği ve bu nedenle haklarında TCK uyarınca yasal takibatın başlatılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Yargılanacak mı?
Başbakanlık makamlarının 'olur onayı emirleri' gereğince yürütülen rapor konusu
inceleme sonucunda tespit edilen EGS'ye rapora konu kredilerin kullandırıldığı
dönemin Eximbank Yönetim Kurulu Başkanı ve halen Devlet Bakanı ve milletvekili
olan Sayın Kürşad Tüzmen ile ilgili olarak kredilerin kullandırılması suretiyle
oluşan banka zararı nedeniyle TCK'nın 508 ve 510. maddeleri yönünden Anayasa'nın
83. maddesi gereğince inceleme konusu 'olur' onayını veren Sn. Başbakanlık makamlarının
takdir ve tensiplerine sunularak gerekli değerlendirme yapılmasının uygun olacağı
düşünülmektedir." 4 Temmuz 2005 tarihini taşıyan "Türk Eximbank Tarafından
EGS A.Ş'ne Kullandırılan Krediler Hakkında Başbakanlık Makamlarının Onay Emirleri
Gereğince Yürütülen İnceleme Sonucu Düzenlenen Türk Ceza Kanunu Raporu"
başlıklı doküman, dönemin Eximbank yönetim kurulu üyeleri, genel müdürü ve kredi
komitesi üyeleri hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulup dava açılmasını
öngörülüyor. Kürşad Tüzmen'in dosyasının ise Anayasa'nın 83. maddesi gereğince
soruşturma için 'olur emri'ni veren Başbakanlığa gönderilmesi öneriliyor. Çünkü
Kürşad Tüzmen'in dokunulmazlığı var. Dokunulmazlığının kaldırılıp, diğer sorumlular
gibi yargılanabilmesi için yine siyasi iradenin 'olur'u gerekiyor.
Hızlı büyüdü, EGS Bank'la çöktü
Çoğu İzmir'de kurulu tekstil ihracatçısı 99 KOBİ'nin birleşmesiyle 1993 yılında
temelleri atılan Ege Giyim Sanayicileri (EGS) Grubu başlangıçta bir dış ticaret
şirketi olarak faaliyete geçti. Şirket büyük bir başarı kazanırken, 1995-2000
yılları arasında üst üste ihracat şampiyonu oldu. Grubun bu başarısı ABD'nin
en ünlü üniversitelerinden Harvard'da ders olarak okutulurken, "İhracatta
Türk modeli" olarak tanıtıldı.
Grup büyümesini daha sonraki dönemde de sürdürerek birçok sektöre hızlı bir
giriş yaptı. EGS adıyla banka, faktoring, enerji, giyim, perakende dağıtım ve
makina sanayi gibi alanlara da yatırım yaptı ve kendisine bağlı 18 firma yarattı.
İzmir ve Muğla bölgelerinin elektrik dağıtım ihalelerini kazandı. Bu başarılar
EGS Holding'i Kocaeli ve Sakarya ili sınırları içerisinde, Karadeniz kıyısında
80 kilometrelik bir alan üzerinde 30 milyar dolarlık
yatırımla serbest bölge kurmak için harekete geçmeye cesaretlendirdi.
Grup Kanada, Romanya ve ABD'de iş yapmaya başladı. Dünyanın en büyüklerinden Japon Nomura Bank'la işbirliğine gitti. Ancak EGS'nin bu başarısı belki de grubun büyümesine en büyük katkıyı sağlayan EGS Bank'taki gelişmelerle son buldu.
2001'de el konuldu
1995 yılında EGS Yatırım Bank adıyla kurulan ve 1996'da mevduat toplama izni
alarak ticari banka statüsüne geçen EGS Bank'a 9 Temmuz 2001 tarihinde TMSF
tarafından el konuldu. TMSF bankayla birlikte iştiraklerine de el koyunca grubun
varlığı fiili olarak son bulmuş oldu. BDDK kararıyla el konulan bankanın hesaplarında
545 milyon dolarlık açık çıkarken, TMSF bankanın ortaklarına alacak davası açtı.
Borsada da altı halka açık şirketi bulunan grubun hisse senetlerinin sıraları
kapatılınca binlerce yatırımcıyı da mağdur etti.
vatan