Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) işletmekte olduğu Devlet Su İşleri'ne (DSİ) ait
31 hidroelektrik santralini (HES) devralacak.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca, piyasada
faaliyet gösteren şirketler, amortisman bedeli de dahil bütün maliyetlerini
gerçekçi bir şekilde fiyatlarına yansıtmak zorunda. Kanuna uyum çerçevesinde
EÜAŞ, DSİ ve Hazine Müsteşarlığı'nın ortaklaşa yürüttükleri çalışma sonucunda,
31 HES'in EÜAŞ'a devri için 50 yıllık amortisman ömrü üzerinden 9 milyar dolar
bedel belirlendi.
Santrallerin devrine ilişkin yönetmelik de Başbakanlığa sunuldu. Tamamlanma
süreci yaklaşık 2 yılı bulan yönetmelik, Bakanlar Kurulu'nun onayından sonra
yayımlanacak. Yönetmelikten sonra söz konusu amortisman bedellerinin EÜAŞ maliyetlerini
0,26 cent/kilowatsaat artıracağı belirtildi. EÜAŞ, bu çerçevede bu yıl için
belirlenen 254 milyon YTL'yi (254 trilyon TL) amortisman için ayıracak.
EÜAŞ'ın söz konusu maliyet artışını, kaynaklar arasında dağılımı değiştirerek
dengelemesi öngörülüyor.
Bu yıl 33 milyar kilowatsaat elektrik üretimi beklenen hidroelektrik santrallerinden
su gelirinin iyi olması nedeniyle 35 milyar kilowatsaat elektrik üretilebileceği
tahmin ediliyor. Bu da daha yüksek maliyetli doğal gaz ve kömür santrallerinin
payını azaltacağı için maliyetleri de aşağı çekmiş olacak.
Bu arada, Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde, EÜAŞ'ın bütün mal varlığını
da sigortalaması gerekiyor.
EÜAŞ, yıllık 100 milyon doların üzerinde yük getirecek sigorta konusunda da,
özelleştirmeler tamamlanıncaya kadar kendilerine istisna ya da süre uzatımı
tanınması için EPDK'ya başvurdu.
SANTRALLARIN ÖZELLEŞTİRİLMESİ
Bu arada, santrallerin özelleştirilmesi yönündeki çalışmalar da son aşamaya
geldi.
Bu çerçevede EÜAŞ'ın santralleri 6 portföy grubuna ayrıldı. Yalnız Keban, Karakaya,
Atatürk barajı ve hidroelektrik santrallerinin da aralarında bulunduğu 17 tesisin
devlette kalması öngörüldü.
Yetkililer bunun sebebini, Fırat ve Dicle nehirlerinin sınır aşan sular olması
ile uluslararası yükümlülüklerin yanı sıra ulusal şebekede ihtiyaç duyulacak
dengeleme olarak açıklıyorlar.
EÜAŞ'IN ALACAĞI 3 MİLYAR YTL
Öte yandan, enerji kuruluşları arasındaki borç sarmalının da artarak devam
ettiği belirtildi. Edinilen bilgiye göre EÜAŞ'ın Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş'den
(TETAŞ) birikmiş alacağı 3 milyar YTL'yi aştı.
EÜAŞ yetkilileri, bunun, taahhütlerinde gecikmelere neden olduğunu belirtirken,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, sorunun kaynağını Türkiye Elektrik
Dağıtım A.Ş'nin (TEDAŞ) alacaklarını tahsil edememesine bağlıyor.
TEDAŞ'ın alacak toplamı 5 milyar YTL'yi bulurken, bunun 1.2 milyar YTL'si genel
aydınlatmadan, 700 milyon YTL'si tarımsal sulamalardan 600 milyon YTL'si de
belediyelerden kaynaklanıyor.
EÜAŞ, 2005 yılında 71 milyar kilowatsaat elektrik sattığı TETAŞ'tan 4,5 milyar
YTL almasına karşın, yap-işlet, yap-işlet-devret ve işletme hakkı devredilmiş
santrallerden ise 57,5 milyar kilowatsaat elektrik satmasına karşın 5,5 milyar
YTL aldı.
Yetkililer, EÜAŞ'ın, elektrik bedelinin yüzde 85'ini alabildiğini belirtiyorlar.