İRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; yargının bağımsızlığını, tarafsızlığını ve
saygınlığını, sosyal ve ekonomik haklarını korumak, moral yapısını güçlendirmek
ve yargının işleyişi ile ilgili konularda görüş ve tavsiyelerde bulunmak,
inceleme ve araştırmalar yapmak veya yaptırmak üzere Türkiye Hâkimler ve
Savcılar Birliğinin ve şubelerinin kuruluşuna ve işleyişine ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
(2) Bu Kanun hükümleri, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay başkan ve
üyeleri ile adlî yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları, idarî yargı hâkim ve
savcıları, hakkında uygulanır.
(3) Birliğin siyasî kimliği yoktur.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanun uygulamasında;
a) Birlik; Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliğini,
b) Genel Merkez; Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliğinin Ankara`daki Genel
Merkezini,
c Şube; Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliğinin illerde temel fonksiyonlarını
yürüten meslek kuruluşlarını,
ç) Organ; Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliğinin yönetim ve denetim ile ilgili
işlevlerini yerine getirmek üzere tesis edilen kurulları,
d) Hâkim ve savcı; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay başkan ve üyeleri,
adlî yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları ile idarî yargı hâkim ve savcılarını,
e) Komisyon ; Adli ve idarî yargı adalet komisyonlarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Şubeler
Şubelerin amaçları ve niteliği
MADDE 3- (1) Şubeler, bu Kanunda yazılı esaslar uyarınca hâkimlik ve savcılık
mesleğine mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî
faaliyetlerini kolaylaştırmak, bu mesleğin genel menfaatlere uygun olarak
gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve halk ile olan
ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve
ahlâkını korumak maksadı ile kurulan Birliğe bağlı, meslek kuruluşudur.
(2) Şubeler, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.
Şubelerin kuruluşu
MADDE 4- (1) Her il merkezinde o il sınırları içinde görev yapan hâkim ve
savcılar, Birliğin şubesini kurabilirler. Şube kurulmasına yeterli sayıda hâkim
ve savcı bulunmadığı veya kurulmuş şubelerde üye sayısı yönetim ve denetim
kurulu asıl ve yedek üyelerin toplam sayısının altına düştüğü takdirde birden
fazla ildeki hâkim ve savcıların birleştirilerek hangi ilde şube kurulacağı veya
bu gibi illerdeki hâkim ve savcıların hangi şubeye bağlanacağı, Ülkenin coğrafi
ve ulaşım durumu ile hâkim ve savcıların yoğun olarak bulundukları iller göz
önüne alınarak Merkez Yönetim Kurulunun önerisi üzerine Büyük Genel Kurul
tarafından kararlaştırılır. Şubeler, bulundukları ilin adıyla anılır.
(2) Yeni kurulacak şubelerin kurucu üyeleri Merkez Yönetim Kurulu tarafından
belirlenir. Yeni kurulan şubeler, en geç üç ay içinde organlarının seçimini
yaparlar. Bu seçim, şubenin kurulduğu yılın Nisan ayında yapılmış sayılır ve
kanunî süreler buna göre hesaplanır.
(3) Şubeler, kuruluş tutanaklarını Birliğe bildirmekle yükümlüdürler.
Şubelerin görevleri
MADDE 5- (1) Şubelerin görevleri şunlardır:
a) Anayasada belirtilen ve demokratik hukuk devletinin temel ilkelerinden olan
yargı bağımsızlığını güçlendirmek için faaliyet ve girişimlerde bulunmak,
b) Adlî ve idarî yargı faaliyetlerinin Türkiye Cumhuriyetinin temel ilkeleri
doğrultusunda, Atatürk ilke ve inkılâplarına uygun olarak yürütülmesi amacıyla
bilimsel çalışmalar yapmak,
c) Hâkimlik ve savcılık mesleğinin cazip hale getirilmesi için çalışmalar
yapmak, bu konuda alınacak tedbirleri görüşmek üzere toplantılar düzenlemek,
ç) Şube mensuplarının birbirleri ile olan ilişkilerini geliştirmek, aralarındaki
bağları güçlendirmek ve meslekî dayanışmayı sağlamak,
d) Şubeyi ilgilendiren konularda görüş ve önerilerini ilgili mercilere
bildirmek,
e) Hâkim ve savcıların meslekî gelişmelerinin sağlanmasına, maddî ve manevî
haklarının korunmasına yönelik çalışmalar yapmak,
f) Kütüphane kurmak, meslekî ve bilimsel çalışmaları yayımlamak üzere dergi
çıkarmak, web sitesi kurmak, Birliğin faaliyetlerini duyurmak amacıyla
yayınlarda bulunmak, şube mensuplarının meslekî ve bilimsel seviyelerini
yükseltmek, konferanslar düzenlemek, telif ve çeviri eserler meydana
getirilmesini teşvik etmek,
g) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Şube üyeliği
MADDE 6- (1) Şubenin iki türlü üyesi vardır. Bunlar; onursal üyeler ve asıl
üyelerdir.
a) Onursal üyeler; başka bir kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşuna üye
olmamak koşuluyla emekli hâkim ve savcılar ile hâkimlik ve savcılık mesleğinde
veya hukuk dünyasında yaptığı çalışmalar ve yayımladığı eserler dolayısıyla Ülke
ve uluslararası alanda üne kavuşmuş yada hâkimlik ve savcılık mesleğine, şubeler
veya Birliğe maddî ve manevî yardımda bulunmuş kimselere; Merkez Yönetim
Kurulunun, şube yönetim kurullarının teklifine dayanarak veya doğrudan isteği
uyarınca, Büyük Genel kurulunun kararı ile onursal üyelik payesi verilebilir.
Onursal üyelik payesi verilebilmek için hâkim veya savcı olmak şart değildir.
Onursal üyeler oy hakkı olmaksızın şube veya Birlik Genel Kurul toplantılarına
katılabilirler.
b) Asıl üyeler; istekleri ile Birliğin şubelerinden birine kaydını yaptırıp üye
olan Hâkim ve savcıları ifade eder .
Üyeliğin kazanılması
MADDE 7- (1) Üye olmak isteyen kişi, bulunduğu yerdeki şube başkanlığına
bulunduğu yerde şube yoksa en yakın yerdeki şube başkanlığına dilekçe ile
başvurur, ilgiliye, başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde üyeliğe
kabul edildiği veya üyelik isteğinin reddedildiği yazı ile bildirilir. Üyelik
isteği reddedilirse ret gerekçesi gösterilir.
(2) Üyelik isteğinin reddi halinde, başvuru sahibinin yazılı bildirim tarihinden
itibaren otuz gün içinde Merkez Yönetim Kuruluna itiraz hakkı vardır. İtirazı
Merkez Yönetim Kurulunca da uygun görülmeyen ilgili, durumunun ilk yapılacak
Büyük Genel Kurulda görüşülmesini ve üyelik isteğinin reddine ilişkin kararla
itirazı üzerine verilen kararın kaldırılmasını isteyebilir.
(3) Başvurunun kabul edildiğinin yazı ile bildirilmesiyle ve yıllık aidatın
yatırılmasını takiben üyelik hakkı kazanılmış olur.
(4) Her üye sürekli oturduğu veya işinin bulunduğu yerdeki şubeye kayıtlıdır ve
asıl üyeler yalnız o şubede seçme ve seçilme hakkına haizdir. Sürekli oturduğu
yeri veya işini nakleden üyenin kaydı ancak isteği üzerine bulunduğu yerin
teşkilâtına geçer. Şubeler bu durumu birbirlerine haber verir ve kayıtlarını
düzeltirler.
Üyelik aidatları
MADDE 8- (1) Üyelerden (1000) gösterge rakamının bütçe kanunlarında Devlet
memurları için tespit edilen aylık katsayısıyla çarpılması sonucu bulunacak
miktarda Birliğe giriş ücreti, bu ücretin beş katı olarak da yıllık üyelik
aidatı alınır.
(2) Üyelik aidatı, ekonomik koşullara uygun olarak, Büyük Genel Kurul kararıyla
artırılıp eksiltilebilir.
(3) Her yılın aidatı, şubelerin genel kurul tarihlerinden en az bir ay önce
ödenir.
(4) Üyenin bir şubeden başka bir şubeye naklinde, şubeye giriş ücreti ve üyelik
ödentisi yeniden alınmaz.
Üyeliğin sona ermesi
MADDE 9- (1) Üyelik;
a) Üyenin kayıtlı bulunduğu şube başkanlığına yazı ile başvurarak üyelikten
ayrıldığını bildirmesi,
b) Üyenin iki yıl üst üste üyelik aidatını ödemediğinin saptanması üzerine
şube yönetim kurulu kararı ile,
c)Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından meslekten çıkarılmalarına karar
verilenler veya istifa etmek suretiyle meslekten ayrılanlar,
ç) Onursal üyelerden mesleğin vakar ve onuru ile bağdaşmayacak tutum ve
davranışta bulunanlar ile başka bir kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşuna
üye olanlar, Büyük Genel Kurulunun alacağı karar doğrultusunda üyelikten
çıkarılırlar.
(2) Haklarında (ç) bendi uyarınca ihraç kararı verilenler yeniden Birlik üyesi
olamazlar.
Şubelerin organları
MADDE 10- (1) Şubelerin organları:
a) Şube genel kurulu,
b) Şube yönetim kurulu,
c) Şube denetim kurulu'dur.
Şube genel kurulunun oluşumu
MADDE 11- (1) Şube genel kurulu, şubenin en yüksek karar organı olup, şubeye
kayıtlı üyelerden oluşur.
(2) Genel kurul üyeleri, genel kurul toplantılarına katıldıkları süre için
kurumlarınca izinli sayılırlar.
Şube genel kurulunun görevleri
MADDE 12- (1) Şube genel kurulunun görevleri şunlardır:
a) Şube yönetim kurulunun geçmiş dönem faaliyetleri ve bilançosunu gösteren
raporu ile Şube denetim kurulunun raporunu görüşmek ve bu kurulların ibrası
hakkında karar vermek,
b) Şube yönetim kurulu tarafından hazırlanan gelecek dönem tahminî bütçesini
görüşüp karara bağlamak,
c) Şube yönetim ve denetim kurullarının asıl ve yedek üyeleri ile Büyük Genel
kurul delegelerini seçmek,
ç) Şube için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların
satılması konusunda yönetim kuruluna yetki vermek,
d) Kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek,
e) Gündemindeki diğer konuları görüşüp karara bağlamak.
f) Büyük Genel Kurul toplantılarına katılmak üzere, delege seçmek.
Şube genel kurulunun toplantıları
MADDE 13- (1) Şube genel kurulu iki yılda bir defa Nisan ayında olağan; yönetim
kurulu veya üyelerin beşte ikisinin yazılı isteği üzerine olağanüstü olarak şube
merkezinde toplanır.
(2) Şube genel kurulu toplantıya şube yönetim kurulu tarafından çağırılır.
(3) Şube yönetim kurulu, üyelerin beşte ikisinin yazılı isteği üzerine genel
kurulu toplantıya çağırmazsa olağanüstü toplantı isteyen üyelerden birinin
yazılı başvurusu üzerine şube genel kurulu, Merkez Yönetim Kurulu tarafından
toplantıya çağrılır.
(4) Toplantıların günü, saati, yeri ve gündemi toplantı tarihinden en az yirmi
gün önce mahallî bir gazeteyle veya web sitesinde ilân edilir ve ayrıca
taahhütlü bir mektupla üyelere bildirilir. Bu ilân ve mektupta çoğunluk
sağlanamaması durumunda ikinci toplantının günü, saati, yeri ve gündemi de
belirtilir.
(5) Şube genel kurulu üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlk
toplantıda yeterli çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.
Ancak, ikinci toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları asıl
üyeleri toplamının iki katından aşağı olamaz.
(6) Şube genel kurul toplantıları ilânda belirtilen gün, saat ve yerde yapılır.
Üyeler şube yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak
toplantı yerine girerler. Toplantı şube yönetim kurulu başkanı veya
görevlendireceği bir kurul üyesi tarafından açıldıktan sonra toplantıyı yönetmek
üzere bir divan başkanı, bir başkanvekili ve iki kâtip üye seçilir.
(7) Şube genel kurulu toplantılarında önceden bildirilen gündemdeki konular
görüşülür. Ancak, üye tamsayısının beşte ikisinin imzası ile teklif edilen
konular görüşmesiz olarak gündeme eklenir. Toplantıda hazır bulunan üyelerin
beşte birinin imzası ile de gündeme yeni madde eklenmesi önerilebilir.
(8) Şube genel kurulu toplantılarında kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu
ile alınır.
(9) Toplantıyı divan başkanı yönetir. Kâtipler, toplantı tutanağını düzenler ve
başkanla birlikte imzalar.
Şube yönetim kurulunun oluşumu
MADDE 14- (1) Şube yönetim kurulu, iki yıllık bir dönem için genel kurul
tarafından üyeleri arasından seçilen doksan üyeye kadar beş; doksandan fazla
üyesi olan şubeler için yedi üyeden oluşur. Asıl üyeler kadar yedek üye seçilir.
Oylarda eşitlik hâlinde ad çekilir. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir.
Şube yönetim kuruluna şube başkanı başkanlık eder.
Şube yönetim kurulunun iş bölümü
MADDE 15- (1) Şube yönetim kurulu asıl üyeleri, ilk toplantılarında kendi
aralarından gizli oyla bir başkan, bir başkanvekili, bir sekreter ve bir de
sayman seçerler.
(2) Başkan, şubeyi temsil ve yönetim kuruluna başkanlık eder. Başkan, şubenin
malî işlerinden ve bu konu ile ilgili defter ve kayıtların tutulmasından
saymanla birlikte; diğer defter ve yazışmalarla ilgili olarak da sekreterle
birlikte sorumludur. Başkanın yokluğunda kendisine başkanvekili vekillik eder.
Şube yönetim kurulunun görevleri
MADDE 16- (1) Şube yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
a) Şube genel kurulunu toplantıya çağırmak,
b) Şubenin dönem bilançosu, faaliyet raporu ile tahminî bütçesini hazırlayıp
şube genel kuruluna sunmak,
c) Birlik ve şube genel kurul kararlarını uygulamak,
ç) Meslek mensuplarının daha yüksek bir meslekî kültür düzeyine ulaşabilmeleri
için gerekli teşebbüslerde bulunmak,
d) Hâkimlik ve savcılık mesleğinin onurunu ve meslek düzeninin korunmasını,
mesleğin adalet amaçlarına uygun ve onurla yapılmasını sağlamak,
e) Üyelerin meslek kayıtlarını tutmak; onursal üyelik için Merkez Yönetim
Kuruluna öneride bulunmak,
f) Şube genel kurulunun kararı uyarınca şube adına taşınır ve taşınmaz mal
almak, satmak, ipotek etmek ve bunlar üzerinde her türlü aynî hak tesis etmek,
kaldırmak gibi konularda şube başkanına veya bir yönetim kurulu üyesine yetki
vermek,
g) Şube genel kurul toplantı tutanaklarının bir örneğini Merkez Yönetim Kuruluna
göndermek,
h) Bu Kanun ve diğer mevzuatla verilen görevleri yerine getirmek.
Şube yönetim kurulunun toplantıları
MADDE 17- (1) Şube yönetim kurulu, ayda bir defa şube merkezinde olağan olarak
toplanır. Başkanın çağrısı üzerine gerektiğinde olağanüstü olarak da
toplanabilir. Toplantılar şube yönetim kurulu üye tamsayısının salt çoğunluğu
ile yapılır. Kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylarda
eşitlik hâlinde başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.
(2) Geçerli bir mazereti olmaksızın üst üste üç olağan toplantıya
katılmayanların üyelikleri kendiliğinden düşer ve yerlerine sırasıyla en fazla
oy alan yedek üyeler çağırılır.
(3) Yönetim kurulu üyeleri, toplantılara katıldıkları sürece kurumlarınca izinli
sayılırlar.
Şube denetim kurulunun oluşumu
MADDE 18- (1) Şube denetim kurulu, şube genel kurulu tarafından iki yıllık bir
dönem için şube üyeleri arasından seçilen üç asıl üyeden oluşur. Asıl üyeler
kadar yedek üye seçilir.
(2) Şube denetim kurulu üyeleri ilk toplantılarında kendi aralarından bir başkan
seçerler.
Şube denetim kurulunun görevleri
MADDE 19- (1) Şube denetim kurulu şubenin işlem ve hesaplarını incelemekle
görevlidir. Üyeler, oy hakları olmaksızın yönetim kurulu toplantılarına
katılabilirler.
(2) Şube denetim kurulu, hesap ve işlemlerde gördüğü aksaklıkları en geç on gün
içinde şube yönetim kuruluna ve iki yıllık denetim sonuçlarını da bir rapor
hâlinde şube genel kuruluna sunar.
Şubelerin gelirleri
MADDE 20- (1) Şubelerin gelirleri şunlardır:
a) Şubeye giriş ücreti ve üye aidatları,
b) Bağışlar ve yardımlar,
c) Sosyal ve kültürel faaliyetlerden elde edilecek gelirler,
ç) Banka hesap faizleri, yatırım fon ve gelirleri,
d) Diğer gelirler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliği
Birliğin kuruluşu, amaçları ve niteliği
MADDE 21- (1) Bütün şubelerinin katılımıyla Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliği
kurulur.
(2) Birlik, bu Kanunda yazılı esaslar uyarınca hâkimlik ve savcılık mesleğine
mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini
kolaylaştırmak, bu mesleğin sosyal ve ekonomik haklarını gelişmesini sağlamak,
meslek mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve
güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak maksadı ile
kurulan tüzelkişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek üst kuruluşudur.
(3) Birliğin merkezi Ankara'dır.
(4) Birlik, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamaz. Birlik, amacına uygun
işlerde kullanılmak üzere taşınır ve taşınmaz edinebilir.
(5) Birlik, protokol kurallarına uygun olarak resmi törenlere katılır.
Protokolde İl Cumhuriyet Başsavcısının yanında yer alır.
Birliğin görevleri
MADDE 22- (1) Birliğin görevleri şunlardır:
a) Anayasada belirtilen ve demokratik hukuk devletinin temel ilkelerinden olan
yargı bağımsızlığını güçlendirmek için faaliyet ve girişimlerde bulunmak,
b) Adlî ve idarî yargı faaliyetlerinin Türkiye Cumhuriyetinin temel ilkeleri
doğrultusunda, Atatürk ilke ve inkılâplarına uygun olarak yürütülmesi amacıyla
bilimsel çalışmalar yapmak,
c) Adaletin etkinliğini yaygınlaştırmak, bu amaçla hukukun ve adlî kurumların
gelişimine katkı sağlayıcı kurumlarla işbirliği yapmak,
ç) Hâkimlik ve savcılık mesleğinin cazip hâle getirilmesi için çalışmak ve bu
konuda alınacak tedbirleri görüşmek için toplantılar düzenlemek,
d) Hâkim ve savcıların meslekî gelişmelerinin sağlanmasına, maddî ve manevî
haklarının korunmasına yönelik çalışmalar yapmak,
e) Hâkim ve savcıların meslekî ve bilimsel çalışmalarına ışık tutacak
faaliyetler yapmak, her yıl belirli sayıda hâkim ve savcıyı imkanlar ölçüsünde
bilimsel ve meslekî çalışmalar yapmak üzere yurt dışına göndermek,
f) Faaliyetlerini, yapacağı yayınlarla üyelerine ve kamuoyuna duyurmak,
g) Şubeler arasında koordinasyonu sağlamak.
Birliğin organları
MADDE 23- (1) Birliğin organları:
a) Büyük Genel Kurul,
b) Merkez Yönetim Kurulu,
c) Merkez Denetim Kurulu'dur.
Büyük Genel Kurulunun oluşumu
MADDE 24- (1) Büyük Genel Kurul;
a) Genel Başkan, Merkez Yönetim Kurulu ve Merkez Denetleme Kurulunun asıl
üyelerinden,
b) Şube Başkanları veya özürleri halinde yetki verecekleri şube yönetim kurulu
üyelerinden,
c) Şube genel kurullarınca seçilecek delegelerden,
oluşur. Genel Kurul üyeleri, genel kurul toplantılarına katıldıkları süre için
kurumlarınca izinli sayılırlar.
Delege sayısı ve delege tespiti
Madde 25- (1) Büyük Genel Kurulda, o takvim yılının Mayıs ayı sonuna kadar genel
kurullarını yapmış olan şubeler temsil edilirler.
(2) Üyelik süresi üç yılı doldurmamış olanlar, Büyük Genel Kurula delege
seçilemezler.
(3) Şubeler, İki yıllık bir dönem için Birlik Genel Kurul toplantılarına
katılmak üzere, gizli oyla, üye sayısı altmışa kadar olanlar iki, yüzyirmiye
kadar olanlar dört, yüzyirmiden fazla olanlar sekizer asıl ve yedek delege
seçerler.
(4) Şubeler, bu oranlara göre seçecekleri delegelerin adları ile birlikte
kayıtlı ve aidatları ödenmiş asıl üye sayısını da genel merkeze bildirirler.
Delegelerin yollukları şubelerince ödenir. Yolluk gerçek yol masrafı ile Genel
Merkez Kurulu üyelerine ödenen yurt içi yolluğu miktarından oluşur ve Genel
Kongre süresini geçemez. Genel Kongre'ye mazereti nedeniyle asıl delege
katılamadığı takdirde yerine yedek delege katılır.
Büyük Genel Kurulunun görevleri
MADDE 26- (1) Büyük Genel Kurul, Birliğin en üst organıdır. Bu sıfatla aşağıdaki
yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir:
a) Merkez Yönetim Kurulunun geçmiş dönem faaliyetleri ve bilançosunu gösteren
raporu ile Merkez Denetim Kurulunun raporunu görüşmek, bu kurulların ibrası
hakkında karar vermek,
b) Merkez Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan gelecek dönem tahminî bütçesini
görüşüp karara bağlamak,
c) Merkez Yönetim Kurulu, Merkez Denetim Kurulu üyelerini seçmek,
ç) Kuruluş amacı ile ilgili konularda hazırlanan raporları görüşüp karara
bağlamak,
d) Şubelerden alınacak pay miktarlarını tespit etmek,
e) Hâkimlik ve savcılık mesleğini ilgilendiren konular hakkında önerilerde
bulunmak,
f) Birlik için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların
satılması konusunda Merkez Yönetim Kuruluna yetki vermek,
g) Yurt içindeki ve dışındaki kongrelere gidecek üyeleri seçmek,
h) Yeni şube kurulması ile ilgili başvuruları görüşüp karara bağlamak,
ı) Ulusal ve uluslararası üst kuruluşlara katılmaya ve ayrılmaya karar vermek,
i) Birliği ilgilendiren yönetmelik taslaklarını karara bağlamak,
j) Kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Büyük Genel Kurulunun toplantıları
MADDE 27- (1) Büyük Genel Kurul iki yılda bir Mayıs ayında olağan, Merkez
Yönetim Kurulu veya Büyük Genel kurul delegelerinin beşte ikisinin yazılı isteği
üzerine de olağanüstü olarak toplanır.
(2) Büyük Genel kurul, toplantıya Merkez Yönetim Kurulunca çağrılır.
(3) Toplantıların günü, saati, yeri ve gündemi toplantı tarihinden en az yirmi
gün önce tirajı ülke çapında yüzbinin üzerinde olan bir gazete veya web
sitesinde ilân edilir ve ayrıca taahhütlü bir mektupla delegelere bildirilir. Bu
ilân ve mektupta çoğunluk sağlanamaması durumunda ikinci toplantının günü,
saati, yeri ve gündemi de belirtilir.
(4) Büyük Genel Kurulu, delegelerin tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır.
İlk toplantıda yeterli çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.
Ancak ikinci toplantıya katılan delege sayısı, toplam delege sayısının onda
birinden az olamaz.
(5) Büyük Genel kurul toplantıları ilânda belirtilen gün, saat ve yerde yapılır.
Delegeler, Merkez Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza
koyarak toplantı yerine girerler. Toplantı, Merkez Yönetim Kurulu Başkanı veya
görevlendireceği bir Kurul üyesi tarafından açıldıktan sonra toplantıyı yönetmek
üzere bir divan başkanı, bir başkanvekili ve iki kâtip üye seçilir.
(6) Büyük Genel kurul toplantılarında önceden bildirilen gündemdeki konular
görüşülür. Ancak Büyük Genel kurul delegelerinin beşte ikisinin imzası ile
teklif edilen konular da görüşmesiz olarak gündeme eklenir. Toplantıda hazır
bulunan delegelerin beşte birinin imzası ile de gündeme yeni madde eklenmesi
önerilebilir.
(7) Büyük Genel kurul toplantılarında kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu
ile alınır. Toplantıyı divan başkanı yönetir. Kâtipler toplantı tutanağını
düzenler ve başkanla birlikte imzalar.
Merkez Yönetim Kurulunun oluşumu
MADDE 28- (1) Merkez Yönetim Kurulu, Büyük Genel Kurul tarafından delegeler
arasından iki yıllık bir dönem için seçilen yedi üyeden oluşur. Asıl üyeler
kadar yedek üye seçilir. Oylarda eşitlik hâlinde ad çekilir. Süresi biten üyeler
yeniden seçilebilir. Merkez Yönetim Kuruluna Birlik Genel Başkanı başkanlık
eder.
(2) Merkez Yönetim Kuruluna seçilebilmek için meslekte fiilen en az on yıl
çalışmış olmak şarttır.
Merkez Yönetim Kurulunun iş bölümü
MADDE 29- (1) Merkez Yönetim Kurulunun asıl üyeleri, ilk toplantılarında kendi
aralarından gizli oyla bir Genel Başkan, bir Genel Başkanvekili, bir Genel
Sekreter ve bir Genel Sayman seçerler.
(2) Genel Başkan, Birliği temsil ve Yönetim Kuruluna başkanlık eder. Birliğin
malî işlerinden ve bu konu ile ilgili defter ve kayıtların tutulmasından Genel
Saymanla birlikte; diğer defter ve yazışmalarla ilgili olarak da Genel
Sekreterle birlikte sorumludur. Genel Başkanın yokluğunda kendisine Genel
Başkanvekili vekillik eder.
Merkez Yönetim Kurulunun görevleri
MADDE 30- (1) Merkez Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Büyük Genel kurulu toplantıya çağırmak,
b) Birliğin dönem bilançosunu, faaliyet raporu ile tahminî bütçesini hazırlayıp
Büyük Genel kurula sunmak,
c) Genel Kurul kararlarını uygulamak,
ç) Mesleğin gelişmesine, meslek mensuplarının haklarının korunmasına ve sosyal
durumlarının geliştirilmesine yarayacak incelemeleri yapmak, vardığı sonuçları
ve önerileri Büyük Genel kurula sunmak,
d) Meslekî dayanışmanın sağlanması ve devamlılığı için her türlü çalışmalarda
bulunmak,
e) Büyük Genel kurul kararı uyarınca Birlik adına taşınır ve taşınmaz mal almak,
satmak, ipotek etmek ve bunlar üzerinde her türlü aynî hak tesis etmek,
kaldırmak; bu konularda Genel Başkan veya Merkez Yönetim Kurulu üyesine yetki
vermek,
f) Bu Kanunun uygulanması için gerekli yönetmelikleri hazırlamak,
g) Bu Kanun ve diğer mevzuatla verilen görevleri yerine getirmek.
Merkez Yönetim Kurulunun toplantıları
MADDE 31- (1) Merkez Yönetim Kurulu, ayda bir defa Birlik merkezinde olağan
olarak toplanır. Genel Başkanın çağrısı üzerine gerektiğinde olağanüstü olarak
da toplanılabilir. Toplantılar, Merkez Yönetim Kurulu üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile yapılır. Kararlar, hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır.
Oylarda eşitlik halinde, Genel Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.
(2) Geçerli bir mazereti olmaksızın üst üste üç olağan toplantıya
katılmayanların üyelikleri kendiliğinden düşer ve yerlerine sırasıyla en fazla
oy alan yedek üyeler çağrılır.
(3) Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, toplantılara katıldıkları sürece kurumlarınca
izinli sayılırlar.
Merkez Denetim Kurulunun oluşumu
MADDE 32- (1) Merkez Denetim Kurulu, Büyük Genel kurulu tarafından delegeler
arasından iki yıllık bir dönem için seçilen üç üyeden oluşur. Asıl üyeler kadar
yedek üye seçilir.
(2) Merkez Denetim Kuruluna seçilebilmek için meslekte fiilen en az on yıl
çalışmış olmak şarttır.
(3) Merkez Denetim Kurulu üyeleri, ilk toplantılarında kendi aralarından gizli
oyla bir başkan seçerler.
Merkez Denetim Kurulunun görevleri
MADDE 33- (1) Merkez Denetim Kurulu, Merkez Yönetim Kurulunun bütün işlem ve
hesaplarını incelemekle görevlidir. Üyeler, oy hakları olmaksızın Merkez Yönetim
Kurulu toplantılarına katılabilirler.
(2) Merkez Denetim Kurulu, işlem ve hesaplarda gördüğü aksaklıkları en geç on
gün içinde Merkez Yönetim Kuruluna ve iki yıllık denetim sonuçlarını da bir
rapor hâlinde Büyük Genel kuruluna sunar.
Birliğin gelirleri
MADDE 34- (1) Birliğin gelirleri şunlardır:
a) Şubelerin yıllık gayrisafi gelirlerinin yüzde yirmibeşi,
b) Sosyal ve kültürel faaliyetlerden elde edilecek gelirler,
c) Şubelere Birlikçe sağlanacak her türlü basılı belge, defter ve benzerlerinden
elde edilecek gelirler,
ç) Bağışlar ve yardımlar,
d) Banka hesap faizleri, yatırım fon ve gelirleri,
e) Birliğin taşınır ve taşınmazlarının kira ve satımı yolu ile elde edilen
gelirler,
f) Diğer gelirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Şubeler ve Birlik organlarının seçim esasları
MADDE 35- (1) Şubeler ve Birliğin organlarının bu Kanunda belirtilen seçimleri,
yargı gözetimi altında gizli oy ve açık tasnif esasına göre gerçekleştirilir.
(2) Seçim yapılacak genel kurul toplantılarından en az onbeş gün önce seçime
katılacak üye veya delegeleri belirleyen listeler iki nüsha olarak o yer ilçe
seçim kurulu başkanı olan hâkime tevdi edilir. Ayrıca toplantıların gündemi,
yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya
ilişkin konular da belirtilir. Toplantı tarihlerinin, gündemde yer alan konular
da göz önünde bulundurularak görüşmelerin bir Cumartesi günü akşamına kadar
sonuçlanması ve izleyen Pazar gününün dokuz-onyedi saatleri arasında seçimlerin
yapılmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesi zorunludur. Birden fazla ilçe seçim
kurulu bulunan yerlerde görevli ilçe seçim kurulu, organ seçimlerinde aday
olmayan hâkimler arasından Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.
(3) Hâkim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek
suretiyle varsa noksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak üye veya
delegeleri belirleyen liste ile yukarıda belirtilen diğer hususları onaylar.
Onaylanan liste ile toplantıya ilişkin diğer hususlar, görevli ilçe seçim
kurulunun binası ile ilgili şube veya Birliğin ilân yerinde asılmak suretiyle üç
gün süre ile ilân edilir.
(4) İlân süresi içinde listeye yapılacak itirazlar, hâkim tarafından incelenir
ve en geç iki gün içinde kesin karara bağlanır.
(5) Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer konular ilgili
şube veya Birliğe gönderilir.
(6) Hâkim, kamu görevlileri veya aday olmayan üyeler arasından bir başkan ve iki
üyeden oluşan bir seçim sandık kurulu atar. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de
belirler. Seçim sandık kurulu başkanının yokluğunda kurula en yaşlı üye
başkanlık eder.
(7) Seçim sandık kurulu, seçimlerin kanunların öngördüğü esaslara göre
yürütülmesi, yönetimi ve oyların tasnifi ile görevli olup, bu görevleri seçim ve
tasnif işlemleri bitinceye kadar aralıksız devam eder
(8) Dörtyüzden fazla üyesi bulunan şubeler veya Birlikte her dörtyüz delege için
bir oy sandığı bulunur ve her seçim sandığı için ayrı bir sandık kurulu
oluşturulur. Yüze kadar olan üye fazlalığı sandık sayısında dikkate alınmaz.
(9) Seçimlerde kullanılacak araç ve gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır ve
sandıkların konacağı yerler hâkim tarafından belirlenir.
(10) Genel kurullarda yapılacak seçimlerde toplantıya katılma hakkı olanlar,
imzalı yazı ile aday olabilir veya gösterilebilir. Seçimlerde aday olanların
listeleri, organlara göre ayrı ayrı olmak üzere tek liste halinde veya her organ
için ayrı listeler hâlinde genel kurul başkanlık divanınca adayların soyadı
alfabetik sırasına göre sıralanıp yeteri kadar çoğaltılarak o seçimde görevli
hâkime mühürlenmek üzere verilir. Listedeki isimlerin yanına herhangi bir unvan
veya işaret konulmaz.
(11) Genel Kurul toplantılarına katılma hakkı olanları gösteren listede adı
bulunmayan üye veya delege oy kullanamaz. Oylar, oy verenin kimliğinin şube,
Birlik veya resmi kuruluşlarca verilmiş kimlik kartı ile ispat edilmesinden ve
listedeki isminin karşısındaki yerin imzalanmasından sonra, oy verme sırasında
sandık seçim kurulu başkanı tarafından verilen ilçe seçim kurulu mührünü taşıyan
ve adayları gösterir listedeki isimlerin karşısında seçilecek organın asıl
üyeleri kadarı işaretlenip ilçe seçim kurulu mührünü taşıyan zarflara konularak
kullanılır. Bunların dışındaki kâğıtlara yazılan veya seçilecek organı oluşturan
üye sayısından fazla adayın işaretlendiği oy pusulaları ile mühürsüz zarflardan
çıkan pusulalar geçersiz sayılır.
(12) Sayım ve döküm sırasında en fazla oy alanlar asıl üyeliklere, diğerleri de
aldıkları oy sırasına göre yedek üyeliklere seçilir. Oylarda eşitlik halinde ad
çekilir.
(13) Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları, tutanakla tespit edilip, seçim
sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır. Tutanakların bir örneği
seçim yerinde asılmak suretiyle geçici seçim sonuçları ilân edilir. Kullanılan
oylar ve diğer belgeler, tutanağın bir örneği ile birlikte üç ay süre ile
saklanmak üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.
(14) Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden
itibaren iki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hâkim tarafından
aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve
itirazların karara bağlanmasından hemen sonra hâkim, yukarıdaki hükümlere göre
kesin sonuçları ilân eder ve ilgili şube veya Birliğe bildirir.
(15) Hâkim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde usulsüzlük veya Kanuna aykırı
uygulama nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan
az ve iki aydan fazla olmamak üzere, seçimin yenileneceği Pazar gününü tespit
ederek ilgili şube veya Birliğe bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır
ve seçim işlemleri bu madde ile Kanunun öngördüğü diğer hükümlere göre
yürütülür.
(16) Görevli hâkim ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerine 298 sayılı
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen
esaslara göre ödenecek ücret ve diğer seçim giderleri ilgili şube veya Birlik
bütçesinden karşılanır.
(17) Seçimler sırasında seçim sandık kurulu başkanı ve üyelerine karşı işlenen
suçlar, Devlet memurlarına karşı işlenmiş gibi cezalandırılır.
Şube ve Birliğin denetimi, organlarının görevlerine son verilmesi
MADDE 36- (1) Amaçları dışında faaliyet gösteren şubeler ve Birliğin sorumlu
organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine,
bulundukları yer Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki şube veya
Birliğin yönetim ve denetim kurullarında görevli olmayan hâkimin görev yaptığı
asliye hukuk mahkemesince basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir ve
dava en geç üç ay içinde sonuçlandırılır.
(2) Mahkemece ikinci fıkrada yazılı organların görevlerine son verilmesi hâlinde
kararda ayrıca, görevlerine son verilen organları bu Kanunda yazılı usullere
göre seçecek organları toplamak üzere, şube yönetim kurulu için şube genel
kurulu üyeleri arasından; Merkez Yönetim Kurulu için Büyük Genel kurul
delegeleri arasından beş kişi görevlendirilir. Seçim, görevlendirilen bu beş
kişi tarafından bir ay içinde sonuçlandırılır. Görevlendirilen beş kişi, bu
fıkrada yazılı süre içinde görevlerine son verilen organlar gibi görevli ve
yetkili olup aynı şekilde sorumludurlar. Bu fıkra hükmüne göre seçilecek yeni
organlar, eski organların görev sürelerini tamamlarlar.
(3) Görevlerine son verilen organ üyelerinin Kanunda yazılı ceza sorumlulukları
saklıdır. Bu organların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine
neden olan tasarrufları hükümsüzdür.
(4) Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma hükümleri, Büyük Genel kurul
hakkında uygulanmaz.
Bütçe, Geçici görev giderleri ve ödemeler
MADDE 37 – (1) Birliğin ve şubelerinin mali yılı takvim yılıdır. Bir yıl
içindeki gelir ve giderleri bu süre için yapılacak bir bütçe ile düzenlenir.
(2) Birliğin bütçesi Merkez Yönetim Kurulu tarafından hazırlanır. Büyük Genel
Kurulun tetkik ve onayına sunulur. Onay işlemini takiben, yönetmelikte
belirlenecek usule göre Merkez Yönetim Kurulu`nca yürütülür.
(3) Şube bütçeleri Şube Yönetim Kurulları tarafından hazırlanır. Şube Genel
Kurulunun tetkik ve onayını takiben Merkez Yönetim Kurulu`nun da onayı alınarak
yürürlüğe konulur.
(4) Takvim yılı başından Büyük Genel Kurul Kongresi ve Şube Genel Kurul
Kongreleri tarihine kadarki süreyi kapsayan dönemde, ilgili kurullarca
kongrelerin onayına sunulmak üzere hazırlanmış olan bütçe tasarıları uyarınca
gerekli harcamaları yapmaya Genel Merkez Yönetim Kurulu ve Şube Yönetim
Kurulları yetkilidir.
(5) Genel Merkez Yönetim Kurulu her yıl kapanacak olan mali yıla ait çalışma
raporu, bilanço ve kesin hesaplar ile gelecek mali yılın bütçe tasarısını
hazırlayarak en geç Ekim ayı sonuna kadar Büyük Genel Kurulu`na sunar.
(6) Şubelerin çalışma esasları, tutacakları muhasebe ve diğer kayıtlar
yönetmelikle belirtilir. Bu amaçla kullanılacak defterlerin noterden onayı şart
değildir.
(7) Şubeler tarafından her yıl, Haziran ve Aralık ayları sonunda olmak üzere,
hesap özetleri ile genel merkez paylarının aynı aylarda ve zamanında Birlik
merkezine gönderilmesi gerekir.
(8) Kurumun bütçesinden karşılanmak üzere, yönetmelikte belirlenecek esaslara
göre; Genel Başkana temsil ödeneği verilir ve Büyük Genel Kurula Ankara dışından
katılanlara, yurt içi ve yurt dışında geçici olarak görevlendirilen merkez ve
şube organlarındaki üyeler ile diğer görevlilere harcırah ödenir.
(9) Şube Başkanlığı ve şube yönetim kurulu üyeliği görevleri ücretsiz görülür.
Bu işlerde ilgili olan yolculuk ve ikamet giderleri ile diğer zaruri giderler
Birlik bütçesinden ödenir.
(10) Türkiye Hakimler ve Savcılar Birliği Başkanlığı, başkan yardımcılığı, genel
sekreterliği ve saymanlığı görevleri ücretlidir. Merkez Denetim Kurulu başkan ve
üyelerine katıldıkları toplantılar için huzur hakkı ödenir.
(11) Bu kimselerden Ankara'dan başka illerden seçilenlere yolculuk ve ikamet
giderleri ile diğer zaruri giderler Birlik Bütçesinden ödenir. Bunların miktarı
Kongrece belli edilir.
(12) Geliri giderini karşılamayan şubelere, Birlikçe yardım yapılır. Bu yardımın
miktarı ve ödenme şekli Büyük Genel kurulca kararlaştırılır.
Şubeler ve Birliğin yurt dışında temsili
MADDE 38- (1) Şubeler ve Birliği temsil etmek üzere uluslararası konferans ve
kongre gibi toplantılara katılma, Birliğin iznine bağlıdır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Toplantılara katılma ve oy kullanma zorunluluğu
MADDE 39- (1) Üyelerin genel kurul toplantılarına katılmaları ve oy kullanmaları
zorunludur.
(2) Haklı bir mazereti olmaksızın seçimle ilgili toplantılara katılmayan ve oy
kullanmayanlara yetkili ilçe seçim kurulu başkanı tarafından ellimilyon lira
para cezası verilir. Bu para cezaları ilgili şube veya Merkez Yönetim Kurulunca
tahsil edilir ve gelir kaydedilir.
Mali kolaylıklar
MADDE 40- (1) Birliğe ve şubelere yapılacak ayni, nakdi ve sair yardım, bağış ve
vasiyetler, her türlü, vergi, resim ve harçtan muaftır. Yardım, bağış ve
vasiyetlerin kullanılmasında, yardım, bağış ve vasiyeti yapanların istedikleri
ve şube yönetim kurulu ile Merkez Yönetim Kurulunca da kabul edilen kayıt ve
şartlara uyulur. Gelir veya Kurumlar vergisine tabi mükellefler tarafından
Birliğe ve şubelere makbuz karşılığında yapılacak nakdi bağışlar, yıllık
beyanname ile bildirilecek gelirlerden ve kurum kazancından indirilir.
(2) Birliğin ve şubelerin tesis, bina ve arazileri her türlü vergi, resim ve
harçtan muaftır
(3) Birliğin ve şubelerinin faaliyetlerinden elde edilecek kazançlar, kurumlar
vergisine tabi değildir.
Yönetmelik
MADDE 41- (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Birlik tarafından çıkarılır.
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren
illerde adlî ve idarî yargı adalet komisyonu başkanları, il Cumhuriyet
başsavcısı, birer kıdemli hâkim ve Cumhuriyet savcısından şube teşkili için
kurucu yönetim kurulları oluşturulur. Kurucu yönetim kurulları oluşumundan
itibaren bir ay içinde üye kayıt işlemlerini tamamlayarak bu Kanunun 10 uncu
maddesinin ikinci, dördüncü ve sonraki fıkralarına uygun olarak ve izleyen ayın
son gününe kadar şubelerin ilk genel kurullarını toplantıya çağırarak şube
organlarının ve Büyük Genel kuruluna gönderilecek delegelerin seçimini
gerçekleştirirler. Bu madde kapsamındaki şubeler, seçim sonuçlarının bir
örneğini Birlik Kurucu Yönetim Kuruluna gönderirler ve tüzel kişilik kazanırlar.
(2) Birliğin Kurucu Yönetim Kurulu, Adalet Bakanlığı Müsteşarı ya da
görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı başkanlığında, Yargıtay Genel Sekreteri,
Danıştay Genel Sekreteri, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürü, Hukuk
İşleri Genel Müdürü, Kanunlar Genel Müdürü, Personel Genel Müdürü, İdarî ve Malî
İşler Dairesi Başkanı, Ankara Cumhuriyet Başsavcısı ve Ankara Adlî ve İdarî
Yargı Adalet Komisyonu başkanlarından oluşur. Birlik Kurucu Yönetim Kurulu,
şubelerce seçilen Büyük Genel kurul delegelerini, Birlik organlarını seçmek
üzere bu Kanunun 29 uncu maddesinin ikinci ve sonraki fıkralarına uygun olarak
üç ay içinde Ankara'da toplantıya çağırır. Birlik, organ seçimlerinin
kesinleşmesiyle tüzelkişilik kazanır.
(3) Şubelerin ve Birliğin kurucu yönetim kurullarının görevi, genel kurullar
tarafından seçilen yönetim kurullarının göreve başlamasıyla sona erer.
GEÇİCİ MADDE 2-Halen görevde bulunan hâkim ve savcılar herhangi bir müracaata
gerek olmaksızın bulundukları yerdeki şubelerin asıl üyesi olarak kabul edilir.
Yürürlük
MADDE 42- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 43- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Türkiye Hâkimler Ve Savcılar Birliği Kanunu Tasarısı
Haber Giriş : 2006-06-14T15:43, Son Güncelleme 2018-03-27T00:42