Cep telefonu kaçakçıları, kayıtdışı görünen telefonları
temize çıkarmak için yeni taktikler geliştirdi. Taktiklerden en ilginci, parasal
değeri kalmamış, ıskartaya ayrılmış yasal bir telefonun 15 haneli kimlik
numarasını (IMEI), ucuza alınmış kaçak bir telefona kopyalamak. Özellikle aynı
model telefonlar arasında yapılan bu "klon" işlemini fark etmek güç oluyor.
Diğer bir yol ise eskiden olduğu gibi, yasal bir telefonun IMEI numarasını
binlerce kaçak telefona kopyalayıp, bu durumu bilen ya da bilmeyen kişilere
satmak. Bu durumda “IMEI'yi ilk kullanan gerçek sahibidir” demek kolay değil.
Çünkü kopyalama öyle bir boyuta ulaştı ki, yetkililer IMEI'si klonlanan
telefonun, bazen gerçeğinden önce satılabildiğini söylüyor. Bu durumda aboneleri
büyük bir mücadele bekliyor. Mağdur tüketici, faturasını ibraz ederek,
kopyalanmış görünen IMEI numaralı cep telefonu ile telefon numarasını
eşleştirerek telefonunu açtırabilecek.
Telekomünikasyon Kurumu (TK), 12 Temmuz 2005'ten sonra satılan kaçak ve kopya
IMEI'li 1 milyon civarında telefonu iki hafta önce kapatmaya başladı. Ancak
özellikle IMEI kopyalama yöntemi, olaylardan habersiz birçok tüketiciyi mağdur
etti. Mobil İletişim Sistemleri ve Araçları İşadamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı
Murat Dursun, bilmeden faturalı ama IMEI'si kopyalanmış cep telefonu satın alan
tüketicileri, bayilere başvurmaya çağırdı. Dursun, "Tüketicinin bilmeden aldığı
faturalı ve klonlanmış bir cihaz bizim kanımızca 'ayıplı mal' statüsüne girer.
Bu durumla karşılaşan tüketicilerin satın aldıkları firmaya başvurmaları
gerekir. Öte yandan faturalı aldığınız telefonun klonlu olduğunu bayi de
bilmeyebilir. Zincirde bu ayıp kimden ileri geldiyse ona bakılmalı" dedi.
TK, 12 Temmuz 2005'te çıkarılan yasaya dayanarak 3-15 Aralık 2005 tarihleri
arasında, çıkardığı listede yer alan faturasız cep telefonlarını kayıt altına
alınmak için süre vermiş ve 5 YTL karşılığında telefonları kayıt altına almıştı.
Ancak kapatma dalgası bitmedi, bitmeyecek de. Çünkü IMEI kopyalama faturalı
telefonlarda bile giderek artıyor.
Yüzde 100 kontrol mümkün değil
Murat Dursun, son durumu şöyle anlattı: "Kayıtdışı ticaret yapanlar, sizin cep
telefonunuzun IMEI numarasını kaçak telefona kopyalıyor ve bir anda sizin
telefonunuzdan on binlerce oluyor. Diyelim ki sizin numaranızdan 30 bin tane
kopyalama yapıldı. Bunların sadece bir tanesi gerçek. Sistemin bu bir tanenin
hangisi olduğunu algılaması mümkün değil. Birtakım teknikler kullanılıyor ama
yüzde 100 sonuç almaya yönelik değil. Burada ilk kullananın kim olduğu önemli.
‘Kullanılmaya ilk başlanılan IMEI bunların içinde gerçektir' denilebilir ama sektörde çok hızlı bir sirkülasyon var. Bazen klonlanmış telefon, gerçek
telefondan daha önce satılmış olabiliyor."
referans