Eskiden memur maaşı denilince tek bir rakamdan söz edilirdi. Günümüzde memurlara
değişik kanunlarda yer alan değişik görevler ve her görev için belirlenen farklı
yan ödeme ve tazminatlar var.
2006 Yılı Bütçe Gerekçe'sinde verilen bilgileri sayın okuyucularıma aktaracağım.
- Kamu görevlilerinin aylıkları 6 farklı kanunla, 6 farklı şekilde düzenlenmiş.
Bu kanunlar (1) Devlet memurları, (2) Türk Silahlı Kuvvetleri, (3) Hâkimler
ve savcılar, (4) Yükseköğretim personeli, (5) Uzman erbaşlar, (6) Uzman jandarmalar
kanunları.
Bu 6 kanuna göre memurlara yapılan ödemeler, katsayı artışları, indirimler,
vergiler farklı farklı.
Bitmedi... Her kanundaki kamu görevlisinin bir "Aylık Göstergesi"
(açık anlatımıyla "Esas Maaşı") var. Sonra buna eklemeler yapılıyor.
Eklemeler şunlar:
9 yan ve ek ödeme
(1) Ek gösterge. Memurun hizmet sınıfına, kadro unvanına, derecesine göre, ek
göstergeler memurun aylık katsayısıyla çarpılarak maaşına ekleme yapılıyor.
(2) Taban aylığı. "1000 gösterge rakamının, taban aylık katsayısıyla çarpımı
sonucunda bulunan miktar üzerinden memuriyet taban aylığı ödeniyor.
(3) Kıdem aylığı. Taban aylığından yararlananlara her hizmet yılı için belirlenen
bir göstergenin memur aylık katsayısıyla çarpımına göre kıdem aylığı ödeniyor.
(4) Yan ödemeler. (a) İşgüçlüğü, (b) İş riski, (c) Eleman temininde zorluk,
(d) Mali sorumluluk zammı adı altında, belli memurlara unvan, derece ve görev
yerlerine göre yan ödeme yapılıyor.
(5) Tazminatlar. (a) Özel hizmet tazminatı, (b) Öğretim ve eğitim hizmeti tazminatı,
(c) Emniyet hizmetleri tazminatı, (d) Din hizmetleri tazminatı, (e) Mülki idare
hizmetleri tazminatı, (f) Mülki idare amirliği özel tazminatı, (g) Adalet hizmetleri
tazminatı, (h) Denetim tazminatı, (ı) Üniversite ödeneği, (k) Askeri personel
hizmet tazminatı, (l) Yargı ödeneği isimleri altında belli kamu görevlilerine
her ay maaşlara ek ödeme yapılıyor.
(6) Makam tazminatı. (a) Belli kadrolardaki memurlara makam tazminatı, (b) Hâkim
ve savcılara yüksek hâkimlik tazminatı ödeniyor.
Konut, ulaşım önemli
(7) Temsil tazminatı. Makam ve yüksek hâkimlik tazminatı öngörülen kadrolarda
bulunan memurlara aylıklarının belli katsayıyla çarpılması suretiyle bulunan
miktarda temsil tahsisatı ödeniyor.
(8) Görev tazminatı. Hizmet sınıfı ve yılı, tabi oldukları personel kanunu,
kariyerleri, öğrenim durumları, kamu görevine giriş dereceleri dikkate alınarak
memurlara görev tazminatı ödeniyor.
(9) Aile yardımı. Memurlara çalışmayan eşleri ve 2 çocukları için, memur aylık
katsayısının gösterge katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak miktarda aile yardımı
ödemesi yapılıyor.
Yan ödemelerin, tazminatların bir bölümü gelir vergisine tabi değildir. Bir
bölümünden hiç vergi kesintisi yapılmamaktadır.
Memurun maaş olarak eline geçen para yanında hizmet verdiği yörenin şartları,
lojman imkânına sahip olup olmaması, kamunun özel veya toplu taşıma araçlarından yararlanıp yararlanamaması, kamunun özel konaklama tesisleri ve sosyal tesislerinden yararlanıp yararlanamaması önem taşımaktadır.
güngör uras/milliyet