Bakanlar Kurulunca tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine; emeklilik yaşının 61'e düşürülmesi ve özelleştirilecek kuruluşlarda çalışan işçilerin (geçici işçikler dahil) diğer kamu kurumlarına memur olarak nakledilmesine ilişkin iki önemli tasarı sevk edildi. Her iki tasarı da kamu yönetimi üzerinde çok ciddi sonuçlar doğuracaktır. Bu nedenle tasarıların tam metnini memurlar.net olarak yayınlıyoruz. Tasarıları görmek için tıklayın.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASLAĞI
Madde 1- 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası ile aynı maddenin (a), (b) ve (d) bentleri aşağıda şekilde değiştirilmiştir.
“İştirakçilerin görevleri ile ilgilerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 61 yaşını doldurdukları tarihtir. 61 yaşını dolduranların açıktan veya naklen tayinleri yapılamaz. Ancak, personel kanunlarındaki yaş hadlerine ilişkin hükümler ile 43 üncü madde hükmü saklıdır.
a)6400 ve daha yukarı ek göstergeli görevlere müşterek kararname veya Bakanlar Kurulu kararı ile atanmış olup, bu görevleri fiilen yürütmekte olanların yaş hadleri, Bakanlar Kurulu kararı ile 65 yaşını doldurdukları tarihi geçmemek üzere uzatılabilir.
b) Üniversite öğretim üyelerinin görevleri ile ilişkilerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 67 yaşını doldurdukları tarihtir.
“d) (a) bendinde belirtilen görevlere 61 yaşını, (b) bendinde belirtilen görevlere 67 yaşını ve (ç) bendinde belirtilen görevlere de hizalarında gösterilen yaş hadlerini doldurmuş bulunanlar açıktan veya naklen tayin edilemezler.”
Madde 2- 5434 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçici Madde 213- İştirakçilerden;
a) Kanunun yayımı tarihinden önce 61 yaşını dolduranlar Kanunun yayımı tarihinden itibaren,
b) Kanunun yayımını izleyen iki ay içerisinde 61 yaşını dolduranlar 61 yaşını doldurdukları tarihten itibaren,
İki ay süreyle görevlerinde kalırlar.”
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Madde ile Emekli Sandığı iştirakçilerinin 65 yaş olan emeklilik yaşı 61'e düşürülmektedir. Bu değişiklikle kamu personelinin dinamizminin artırılması suretiyle genç personelin üst görevlere yükselmesine imkan sağlanmaktadır.
Ayrıca, 6400 ve daha yukarı ek göstergeli görevlere müşterek kararname veya Bakanlar Kurulu kararı ile atanmış olup, bu görevleri fiilen yürütmekte olanların yaş hadlerinin, gerekli görülen hallerde 65 yaşını doldurdukları tarihi geçmemek üzere uzatılması hususunda Bakanlar Kuruluna yetki tanınmaktadır. Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullanırken, görevin niteliği ve duyulan ihtiyacı dikkate alarak yaş haddini doldurmuş olanların görev süresini en çok dört yıla kadar uzatabilecektir.
Madde 2- Madde ile 5434 sayılı Kanuna bir geçici madde eklenerek iştirakçilerden bu Kanunun yayımı tarihinden önce 61 yaşını dolduranların Kanunun yayımı tarihinden itibaren, Kanunun yayımını izleyen iki ay içerisinde 61 yaşını dolduranların, 61 yaşını doldurdukları tarihten itibaren iki ay süreyle görevlerinde kalmaları öngörülmektedir.
Madde 3- Yürürlük maddesidir.
Madde 4- Yürütme maddesidir.
GENEL GEREKÇE
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesine göre Sandık iştirakçilerinin görevleriyle ilgilerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 65 yaşını doldurdukları tarihtir.
Tasarı ile; kamuda görev yapan personelin dinamizmini artırmak, genç personelin üst görevlere yükselmesini sağlamak amacıyla Sandık iştirakçilerinin azami çalışma yaşları 65'den 61'e indirilmekte, hizmetin özelliği ve niteliği gereği bazı görevlerde kalmaları zorunlu görülen ve özel bilgisi ve ihtisasına gerek duyulan personelin yaş hadlerinin 65 yaşını doldurdukları tarihi geçmemek üzere uzatılması hususunda Bakanlar Kuruluna yetki tanınmaktadır.
ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARININ DÜZENLENMESİNE VE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI
Madde 1- 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik yapılmasına Dair Kanuna aşağıdaki maddeler eklenmiştir.
“Ek madde 2- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen genel ve özel şartları taşımaları kaydıyla; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte özelleştirme programında bulunan veya bu tarihten sonra özelleştirme programına alınan ve kamu payı %50'nin üzerinde olan kuruluşlarda çalışan ve henüz emeklilik hakkının kazanmamış bulunan işçi statüsündeki personelden (geçici işçiler dahil); çalıştıkları kuruluşun özelleştirilmesi, birleştirilmesi, tasfiyesi veya kapatılması kararının uygulandığı tarihten başlayarak üç ay içerisinde mevzuata göre kazandıkları kıdem tazminatları, ihbar tazminatları, iş kaybı tazminatlarının tamamının Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına devredilmesini yazılı olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığına başvurarak kabul edenler, Devlet Personel Başkanlığınca çıkarılacak yönetmelik çerçevesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre eğitim durumlarına uygun sınıf ve dereceden memur kadrolarına atanırlar. Yardımcı hizmetler sınıfı kadrolarına atanacaklar için beş yıllık ilkokul mezunu olmak yeterli sayılır. Bu maddeye göre memur olarak atananların, kıdem tazminatları,Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca üç ay içerisinde Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına ödenir veya borçlanırlar.
Birinci fıkra uyarınca memur kadrosuna ataması yapılan personelin özelleştirme programındaki kuruluşlarda işçi veya sözleşmeli statüde geçen hizmet süreleri, öğrenim durumu itibarıyla yükselebilecekleri dereceyi aşmamak ve boş kadro bulmak koşuluyla 657 sayılı Kanunun ek geçici 1,2 ve 3 üncü maddeleri ile mezkur Kanuna 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen ek geçici madde hükümleri dikkate alınarak kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilir.
Bu suretle Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı ile ilişkilendirilen personelin kazanılmış hak aylık derecelerinde değerlendirilmeyen geçmiş hizmetleri, yürürlükteki hükümlere göre emekli keseneğine esas aylıklarında değerlendirilir.
Bu kapsamdaki personele, iş mevzuatına göre herhangi bir tazminat ödenmez. Bu personelin önceden kıdem tazminatı ödenmiş süreleri hariç, kıdem tazminatına esas olan geçmiş hizmet süreleri 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyelerinin hesabında dikkate alınır.
Bu kapsamdaki personele yeni statülerine uygun hizmet içi eğitim Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünce verilir.
Süresinde memur olarak atanmak için yazılı olarak talepte bulunmayanların 1475 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre tazminatları ödenerek iş akitleri feshedilir.
Devlet Personel Başkanlığı, personel ihtiyacı bulunan kamu kurum ve kuruluşlarını tespite, gerekli bilgi ve belgeleri istemeye ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Ek Madde 3- Ek 2 nci maddeye göre atanacaklar için kullanılmak üzere aşağıdaki kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenmiştir.
(VI) SAYILI CETVEL
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
SINIFI : GİH
UNVANI: Memur
DERECESİ: 9
ADEDİ: 70.000
Bu cetvelde yer alan kadrolar, ek 2 nci maddeye göre atanacak personelin durumuna uygun kadro bulunmaması halinde Bakanlar Kurulu kararı ile sınıf, unvan ve derece değişikliği yapılmak suretiyle 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde sayılan kurumlara tahsis edilebilir.
GENEL GEREKÇE
Anayasamızın 2 nci maddesinde, Türkiye Cumhuriyetinin sosyal bir hukuk devleti olduğu kabul edilmiştir. 5 inci maddesinde, Devletin temel amaç ve görevleri arasında, kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamak görevi de yer almıştır.
Anayasamızın 49 uncu maddesinde ise, Devlet çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamakla yükümlü tutulmuştur.
Bu çerçevede, Tasarı ile özelleştirme sonucunda, sosyal güvenlik kurumlarının mali dengeleri etkilenmeden işsiz kalacak kapsam için personelin (geçici işçiler dahil) memur olabilmelerine imkan sağlanarak, özelleştirmenin sosyal etkilerinin ortadan kaldırılması amaçlanmıştır. Böylece özelleştirmenin önünde en büyük engeli oluşturan işçilerin işsizlik sorununa çözüm getirilmektedir. Kamuda ihtiyaç duyulan personel ihtiyacı karşılanmakta, toplumsal mutabakat ve uzlaşma sağlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Madde ile, 4046 sayılı Kanuna iki madde eklenmiştir.
Ek 2 nci madde ile, özelleştirme programında bulunan veya özelleştirme programına alınacak olan ve kamu payı %50'nin üzerinde olan kuruluşlarda çalışan emekliliğini doldurmayan işçi statüsündeki personelden (geçici işçiler dahil), kıdem tazminatları, ihbar tazminatları, iş kaybı tazminatlarının tamamının Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına devredilmesini yazılı olarak kabul edenlerin kamu kurum ve kuruluşlarının memur kadrolarına atanabilmesi öngörülmüştür.
Ek 3 üncü madde ile, memur kadrolarına atanmayı kabul eden işçi statüsündeki personel için 70.000 adet kadro ihdası öngörülmüştür.
Madde 2- Yürürlük maddesidir.
Madde 3- Yürütme maddesidir.