Kanun Numarası : 1702
Kabul Tarihi : 10/6/1930
Resmî Gazete : 29.6.1930 /1532
KISIM : 1
Orta tedrisat muallimleri
Madde 1 - Hükümsüz kalmıştır.
Madde 2 - Hükümsüz kalmıştır.
Madde 3 - (Mülga: 5/3/1964 - 439/15 md.)
Madde 4 - İlk vazifeye stajyer olarak başlanır. Staj senesi sonunda
ehliyet ve tedris kabiliyeti, talim sicilli ve teftiş raporu ile sabit
olan stajyerler muallim unvanını alırlar. Meslekte kıdem, muallim unvanı
alındığı tarihten hesap edilir. Muallim unvanı alınmadıkça terfi edilemez
ve iki sene zarfında muallim unvanını alamıyan stajyerlerin vazifesine
nihayet verilir.
Madde 5 - Türkiye'de yüksek tahsilini bitirdikten sonra ecnebi
memleketlerde tahsillerini ikmal edenler ibraz ettikleri tahsil vesikaları
Maarif Vekaletince tasdik olunduğu takdirde,ilk defa mesleke giriyorlarsa,
Teadül Kanununun yedinci maddesi mucibince 10 uncu dereceye girerler.
Muallimlikte herhangi bir kıdem de recesine geçtikten sonra ecnebi
memleketlerde ikmali tahsil etmişler ise, devam ettikleri müesseselerin
normal tahsil müddetleri kıdemlerinde hesap edilir.
Madde 6 - (Mülga: 8/6/1936 3007/14 md.)
Madde 7 - (Değişik: 18/6/1934 2517/2 md.) Orta tedrisat mektepleri müdür,
başmuavin ve muavinlerine muallimlik maaş larından başka mekteplerdeki ve
pansiyonlardaki idari vazifelerine mukabil 1452 numaralı kanunun 5 inci
maddesine tevfikan ücret verilir. Bu ücretler varidatı müsait pansiyonlu
mekteplerde kısmen umumi bütçeden, kısmen pansiyonlar tahsisatından nehari
mekteplerle pansiyonu olmayan leyli ve varidatı müsait bulunmayan
pansiyonlu mekteplerde tamamen umumi bütçeden verilir. Bu ücretlere ait
kadro bu kanuna bağlı cetvelde gösterilmiştir.(1)
Cetvelde gösterilen ücretler azami olup mekteplerin derece ve ehemmiyetine
göre Maarif Vekilliğince tesbit olunur.
Bu ücretlerden ne miktarının pansiyonlar tahsisatından verileceği her sene
bütçe kanunları ile tesbit edilir.
KISIM : 2
İlk tedrisat muallimleri
Madde 8 - (Mülga: 5/1/1961 - 222/89 md.)
Madde 9 - Hükümsüz kalmıştır.
Madde 10 - Hükümsüz kalmıştır.
Madde 11 - (Mülga: 13/1/1943 - 4357/15 md.)
Madde 12 - Muallim muavinleri imtihan geçirerek"muallim unvanını
almadıkça" 17 nci dereceden yukarı terfi edemezler. Maarif Vekaleti lüzum
gördüğü zaman altı ay evvelden haber vermek suretiyle bunları mecburi
imtihana sevkederek muvaf fak olamıyanları vazifeden çıkarabileceği gibi
her vakit yerlerine muallim tayin etmek suretiyle onları münasip gördüğü
diğer mahallerde istihdam edebilir.
Madde 13 - Yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 14 - Uhdelerinde başmuallimlik gibi idari vazife bulunan ilk mektep
muallimleri Teadül Kanununun 5 ve 789 numaralı Maarif Teşkilatı Kanununun
13 üncü maddesi muacibince ayrıca bir tahsisat alırlar.
KISIM : 3
İlk ve orta tedrisat muallimleri hakkında müşterek hükümler
Madde 15 - Bir muallimin bir kıdem derecesinin tam sayılması o muallimin
devre içinde inkıtasız olarak maarif hizmetlerinde bulunmasına bağlıdır.
Bir mu allimin kendi isteğiyle maarif hizmetleri haricinde geçirdiği
müddet kıdemine zammolunmaz. Bu suretle maarif hizmetinden çıkmış olanlar
tekrar muallimliğe döndükleri zaman evvelce ayrıldıkları dereceye
alınabilirler. Ancak maarif mesleğinin her hangi bir şubesinde vazife
yapan muallimlerle mebus ve asker olan muallimlerin hizmet müddetleri
kıdemlerinde hesap olunur. Kezalik Maarif Vekaletinin müsaadesiyle
memleket haricinde tedrisat işiyle meşgul olan veya hususi mektepler de
muallimlik edene meslek mensuplarının da bu hizmet müddetleri kıdemlerinde
hesap olunur.
Madde 16 - İlk ve orta tedrisat muallimlerinin terfilerinde esas kıdemle
beraber vazifelerindeki muvaffakiyetleridir. Bir derecenin kıdem müddetini
ikmal etmiş bulunan bir muallimin daha yüksek bir dereceye terfi
edebilmesi şu vesikalarla muvaffakıyetini ispat etmesine mütevakkıftır:
A- İlk tedrisat muallimleri, müfettiş raporları ve maarif müdürlerinin
müspet mütalaalariyle;
B- Orta tedrisat muallimleri, müfettiş raporları ve talim sicilleriyle.
Madde 17 - Kanunun neşri tarihinde muallimlerin esas vazifeleri itibariyle
bulundukları derecedeki müktesep hakları mahfuzdur. Ancak bulundukları
dereceler kıdemlerine nispetle yüksek olanlar o derecenin kıdemini
dolduruncaya kadar terfi edemezler.
Muallimlerin taltifi
Madde 18 - (Değişik: 25/7/1931- 1880/3 md.) İlk ve orta tedrisat
muallimlerinden emsali arasında hususi kıymeti haiz orijinal bir eser
meydana getiren muallimler otuz altı ve kırkıncı maddelerde yazılı meclis
ve komisyon mazbatası üzerine bir sene kıdem zammı alırlar. Ancak bu
eserlerin orijinal ve kıymeti mahsusayı haiz olduğu evvelce Darülfünunca
veya bir hey'eti ilmiyece tasdik edilmiş olmak şarttır. Vazifelerini
mütadin fevkında yüksek bir muvaffakiyetle ifa ettikleri teftiş raporla,
talim sicilleri ve maarif ve mektep müdürlerinin bu husustaki
mütalaalariyle sabit olanlar keza 36 ncı ve 40 ıncı maddelerde zikredilen
meclis ve komisyon mazbatası üzerine takdirname verilmek veya bir seneye
kadar kıdemlerine zammolunmak suretiyle taltif edilirler.
KISIM : 4
Muallimler hakkında tatbik edilecek cezalar
Cezalar ve suçlar
Madde 19 - (Değişik: 25/7/1931- 1880/4 md.) Müdür, başmuallim ve
muallimlere ve ilk tedrisat müfettişlerine işledikleri suçların mahiyetine
ve derecesine göre aşağıdaki cezalar verilir:
1) İhtar
2) Tevbih
3) Ders ücretlerinin kesilmesi
4) Maaş kesilmesi
5) Kıdem indirilmesi
6) Derece indirilmesi
7) İstifa etmiş sayılmak
8) Vekalet emrine alınmak
9) Meslekten çıkarılmak
10) Devlet memurluğundan çıkarılmak.
Madde 20 - İhtar ve tevbih cezaları şu hareketlere karşı verilir
1- Talimatname ve emirler mucibince yapılması lazım olan vazifelerin
ifasında kusur etmek (bu halin neticesinde bir şahıs veya müessese zarar
görürse zararın mahiyet ve derecesine göre daha ağır ceza verilebilir);
2- Mektep dahil ve haricinde muallimlik vakarına uymayacak hareketlerde
bulunmak;
3- Arkadaşlarına ve talebesine karşı kaba muamelede bulunmak ve kaba lisan
kullanmak;
4- Amirlerine karşı hürmetsiz tavır göstermek;
5- Talebenin vazifelerini tashih etmemek;
6- Yoklama ve imtihan evrakını idareye vaktinde teslim etmemek;
7- Vazifeye geç gelmek veya vazifeden erken çıkmak.
Yukarıdaki hallerin ilk defasında ihtar. Tekrarında tevbih cezası verilir.
Madde 21 - Ders ücretlerinin kesilmesi cezası şu hallerde verilir.
1-Kabule şayan mazereti olmadan derse girmemek veyahut girdiği halde
dersten başka bir şeyle meşgul olmak;
2- İnzibat ve muallimler meclisi ve mubayaat komisyonu içtimalarına maze
retsiz olarak devam etmemek (bu son halin ilkinde ihtar, ikinci defasında
ücret kesilmek cezası verilir);
3- Bir ay zarfında iki defadan ziyade derse geç gelmek;
Derse gelmeyen veya dershanede dersten başka bir işle meşgul olan
muallimin maaşından kesilecek miktarı tayin için dört hafta bir ay itibar
olunarak muallimin maaş yekünu bir ay zarfında girmeğe mecbur olduğu ders
adedine taksim olunur ve boş geçen her ders saati için muallimin maaşından
bu miktarı ilk alacağı aylığından kesilir.
Uhdesinde fazla ders olan muallimİn fazla aldığı ücret; asıl maaşına
zammedilerek ders ücreti bu yeküna göre hesap olunur.
Mazeret sebebile derse girmeyen muallimin mazeretini en çok üç gün
zarfında ihbar ve bir hafta içinde de ispat etmesi lazımdır.
Yoksa ceza tatbik olunur.
Madde 22 - Maaş kesilmesi cezası şu hallerde verilir.
1- Arkadaşlarına ve iş için gelenlere fena muamele etmek;
2- Mektebin binasının ve eşyanın muhafazasına ihtimam etmemek;
3- Talimatname ile uhdesine verilen işleri kasten yapmamak;
4- Talebeyi dövmek;
5- Aynı suçtan dolayı iki defa tevbih aldığı halde o fiili tekrar etmek;
6- Arkadaşlarını ve maiyetini başkası yanında tahkir etmek;
7- Gizlenmesi ve belli edilmemesi kabil olmayacak derecede sarhoş olarak
gezmek.
Maaş, fiilin derecesine göre bir günlükten on beş günlüğe kadar kesilir.
Daha ziyade kesilmez.
Madde 23 - Kıdem indirilmesi cezası şu hallerde verilir.
1- İmtihanlarda not takdirinde bitaraflıktan ayrılmak;
2- Amirine karşı harekette bulunmak.
Madde 24 - Derece indirilmesi cezası şu hallerde tatbik olunur.
1- Sarhoş olarak mektebe gelmek.
2- Kumar oynamayı itiyat etmek veya umumi yerlerde kumar mahiyetinde
oyunlarla vakit geçirmek.
3- Bir tarafı korumak veya mağdur etmek kastile memur olduğu tahkikatı
esaslı bir surette yapmamak.
Madde 25 - Bir orta tedrisat mualliminin, orta derecede mekteplerde ders
vermekten aciz olduğu iki talim sicilli ile sabit olduğu takdirde muallim
ilk mektep muallimliğine nakledilir.
Madde 26 - İstifa etmiş sayılmak
1- Yeni tayin edildiği vazifeye, mazeretsiz olarak on beş gün zarfında baş
lamayan.
2- Ders senesi başında vazifesine mazereti olmadan vaktinde gelmeyen;
3- Ders senesi içinde mazereti olmadan bir hafta fasılasız mektebe gelme
yen,
4- Bir sene zarfında dört defa ders ücreti kesilme cezasına uğrayan müdür,
başmuallim ve muallim veya ilk tedrisat müfettişi istifa etmiş sayılır.
Madde 27 - Meslekten çıkarılmak aşağıdaki hallerde tatbik olunur.
1- Gerek talebeye karşı ve gerek hariçte muallimlik sıfatile telif edilme
yen iffetsizliği sabit olan,
2- Talebeyi Vekaletin ve mektebin amirleri ve muallim ve memurları
aleyhine itaatsızlığa teşvik eden,
3- Müdür başmuallim ve muallimlerle ilk tedrisat müfettişlerinden talebesi
ne kopya verenler,
Madde 28 -(Değişik: 25/7/1931 - 1880/5 md.) Devlet memurluğundan ihraç ve
vekalet emrine alınmak cezaları Memurin Kanu nunun ahkamına tabidir.
Madde 29 - İlk mektepe muallimlik etmekte aczi üç teftiş raporile sabit
olan ilk mektep mualimi tekaüde sevkedilir.Kezalik bir mektep ve sınıfta
inzibatı mu hafaza edemediği için iki defa başka mektebe tahvil edilen
orta tedrisat muallimi en son nakledildiği mektepte de idaresizliği ve
aczi tahakkuk ettiği takdirde tekaüde sevkolunur.
Madde 30 - Bir terfi müddeti zarfında iki defa ihtardan gayri bir cezayı
mucip fiili yapmış olanlara İnzibat Komisyonu ikinci fiili için bir derece
ağır ceza verebilir.(2)
Madde 31 - Arkadaşlarına, iftirada bulunan müdür, muallim, başmuallimlerle
ilk tedrisat müfettişleri,iftiraları hangi nevi cezayı icap ettirecek suç
ise o suçun cezasından bir derece ağırı ile cezalandırırlar.
Madde 32 - Bu kanunda tasrih edilmeyen ahval Memurun Kanunu ahkamına
tabidir.
KISIM : 5
Ceza veren makamlar
Madde 33 - (Değişik: 25/7/1931 - 1880/6 md.) İhtar cezası aşağıdaki
makamlar tarafından re'sen verilir:
1) Maarif Vekili
2) Vali
3) Maarif Müdürü
4) Lise, orta mektep ve muallim mektepleri müdürleri.
Bu ceza tahriren tebliğ olunur.
Tevbih cezası aşağıdaki makamlar tarafından re'sen verilir;
1) Maarif Vekili
2) Vali
3) Maarif Müdürü
Madde 34 - İhtardan maada cezalar sicille kaydolunur.
Madde 35 - (Değişik: 25/7/1931 - 1880/7 md.) Ders ücretlerinin kesilmesi
cezası Maarif Vekili, Maarif müdürleri ve orta derecede mektep müdürleri
tarafından her biri kendi emir ve icra salahiyeti dairesinde olarak tatbik
edilir.
Maarif inzibat meclisleri
Madde 36 - Her vilayet merkezinde bir maarif inzibat meclisi bulunur. Bu
meclis ilk mektep muallim ve başmuallimleri ile akşam sanat ve ticaret
mektep ve kursları muallimlerinin inzibati meselelerine ait karar ve hüküm
verir.
Madde 37 - (Değişik: 25/7/1931 - 1880/8 md.) Vilayet Maarif inzibat
meclisleri valinin riyaseti altında aşağıda yazılı zatlardan teeşkkül
eder:
Vali (İcabında Maarif Müdürünü tevkil edebilir.)
1) Vilayet Maarif Müdürü,
2) Vilayet Daimi Encümeni azasından (kendi aralarından seçecekleri) bir
zat,
3) Merkezde mevcut muallim mektepleri, lise ve orta, mektepler
müdürlerinden en kıdemlisi,
4) Maarif Vekaleti tarafından seçilecek ilk tedrisat müfettişi,
5) Merkez ilk mektep muallimlerinden (kendi aralarında iki sene müddetle
seçecekleri) bir ilk mektep muallimi,
6) Akşam san'at ve ticaret mektepleriyle kurslarına ait işlerde bu mektep
ve kursların müdürleri de mecliste bulunur ve reye iştirak ederler,
7) Meclisin meşgul olduğu bir meselenin tahkikatını yapan müfettiş (meclis
azası arasında bulunan ilk tedrisat müfettişi ise bu mesele hakkında
verilecek karara iştirak edemez ve rey veremez.)
İlk tedrisat müfettişlerile bu mecliste dahil olan muallimlere ait
inzıbati işlerin ilk mercii Maarif Vekaleti İnzibat Komisyonudur.
Madde 38 - (Değişik : 25/7/1931 - 1880/9 md.) Vilayet Maarif İnzibat
meclisleri kararlarına, alakadar muallimler tebliğ tarihinden itibaren on
beş gün zarfında itiraz ederlerse bu kararlar ikinci derecede olarak
Maarif Vekaleti İnzibat Komisyonu tarafından tetkik ve bir hükme
raptolunur.
Madde 39 - (Değişik: 25/7/1931 - 1880/10 md.) Vilayet maarif inzibat
meclisleri; işbu kanunun hüküm ve karar hakkını kendilerine verdiği ceza
işlerinden başka her sene Mayıs ayı içinde toplanarak vilayet ilk tedrisat
muallimlerinin bir senelik umumi inzibat vaziyetini tetkik ve muallimler
arasında takdir ve taltife layık görülenlerin isimlerini tesbit etmek ve
bu bapta tanzim edeceği bir mazbatayı vesikalariyle birlikte Haziran
sonuna kadar Maarif Vekaletine göndermekle de mükelleftirler.
Maarif Vekaleti İnzibat Komisyonu
Madde 40 - Maarif Vekaleti İnzibat Komisyonu Müsteşarın riyaseti altında
aşağıdaki zatlardan teşekül eder:
1- Teftiş Heyeti Reisi;
2- İlk, orta ve yüksek ve mesleki tedrisat umum müdürleri;
3- Zat İşleri Müdürü Maarif Vekili Komisyonun tabii Reisidir.
Madde 41 - Maarif Vekaleti İnzibat Komisyonu; işbu kanunda hüküm ve karar
salahiyeti kendisine bırakılan ceza işlerinden başka, her sene Haziran ayı
zarfında toplanarak orta tedrisat muallimlerinin bir senelik inzibat
vaziyetini tetkik ile bunun hakkında bir mazbata tanzim ve orta tedrisat
muallimleri arasında takdir ve taltife layık görülenlerin isimlerini bir
cetvelde tesbit edip vesikalariyle ve kendi mütalaası ile birlikte Maarif
Vekaletine tevdi eder.
Madde 42 - Vilayet maarif inzibat meclisleri ile Vekalet İnzibat
Komisyonunun faaliyet tarzı bir talimatname ile tesbit olunur.
Madde 43 - İşbu Kanunun ahkamı dairesinde salahiyettar makam ve
meclislerin kararile ceza gören kimselerin bu ceza ve kararlar hakkında
Şürayı Devlette itiraz hakkı bakidir.
Madde 44 - 439 numaralı Orta Tedrisat Muallimleri Kanunu ile maarif
teşkilatına mütedair 789 numaralı kanunun ve 842 numaralı ilk mektep ve
muallim ve muavinlerine ait kanunla diğer kanunların bu kanun maddelerine
uymayan hükümleri mülgadır.
Madde 45 - Bu kanun 1 Eylül 1930 tarihinden muteberdir.
Madde 46 - Bu kanunun hükümlerini icraya Dahiliye, Maliye ve Maarif
Vekilleri memurdur.
(1) 18/6/1934 tarih ve 2517 Sayılı Kanuna bağlı kadro cetvelleri 3043,
3413, 3834, 4472 Sayılı Kanunlarla değişmiş; en son 4774 Sayılı Kanunla
düzenlenen mezkür cetveller, 31/7/1970 tarih ve 1322 Sayılı Genel Kadro
Kanununun 9 uncu maddesiyle yürürlükten kaldırılmışlardır.
Ayrıca bu hükümde sözü edilen 1452 Sayılı Kanun 30/7/1939 tarih ve 3656
Sayılı Kanunun 25 nci maddesi ile; 3656 Sayılı Kanun ise 14/7/1965 tarih
ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 237 nci maddesi ile yürürlükten
kaldırılmıştır.
(2) 8/6/1949 tarih ve 5434 Sayılı Kanunun 135 inci maddesinin 14 üncü
bendi ile, bu maddenin emekliliğe ait hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.