MERKEZİ FİNANS VE İHALE BİRİMİNİN İSTİHDAM VE BÜTÇE ESASLARI
HAKKINDA KANUN TASARISI
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, Merkezi Finans ve İhale Biriminin Hazine
Müsteşarlığı ile idari ilişkisini, istihdam ve bütçe esaslarını düzenlemektir.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Ara Yönetici: Mutabakat Zaptındaki usul çerçevesinde belirlenen Birim
organizasyon şemasında gösterilen sayı ve unvanda, Birim Başkanı ile uzman
personel arasında yer alan personeli,
b) Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu bakanı,
c) Birim: Merkezi Finans ve İhale Birimini,
ç) Birim Başkanı: Merkezi Finans ve İhale Birimi Başkanını,
d) Destek personeli: 27/9/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunda yardımcı birimlere
ilişkin olarak sayılan görevler çerçevesinde, idari, mali, güvenlik ve sivil
savunma gibi destek hizmetlerini yerine getirmek üzere istihdam edilen
personeli,
e) Komisyon: Ulusal Yetkilendirme Görevlisinin onayı ile Birim Başkanının
başkanlığında, Birimden iki ara yönetici ve Müsteşarlıktan en az daire başkanı
düzeyinde iki yönetici olmak üzere toplam beş kişiden oluşturulan komisyonu,
f) Mutabakat Zaptı: Birimin kuruluşuna dair 30/1/2003 tarihli ve 4802 sayılı
Kanunla uygun bulunan ve 24/2/2003 tarihli ve 2003/5313 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile onaylanan Mutabakat Zaptı ile ek ve değişikliklerini,
g) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
ğ) Ulusal Yardım Koordinatörü: Avrupa Birliği Genel Sekreterini,
h) Ulusal Yetkilendirme Görevlisi: Hazine Müsteşarını,
ı) Uzman personel: Mutabakat Zaptında belirtilen görevlerin yerine
getirilebilmesi için geçici görevli olarak veya hizmet sözleşmesi ile istihdam
edilecek hukuk müşaviri, bilgisayar programcısı ve çözümleyicisi dahil
personeli,
ifade eder.
İstihdam esasları
MADDE 3- (1) Birimin görevleri, hizmet sözleşmesi kapsamında istihdam edilen
uzman personel ve destek personeli ile geçici olarak görevlendirilecek kamu
görevlileri eliyle yürütülür. Destek personelinin sayısı, Birimin toplam
personel sayısının yüzde yirmisini geçemez.
(2) Birim Başkanı, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi tarafından, Ulusal Yardım
Koordinatörünün görüşü alınarak atanır. Ara yönetici pozisyonlarına Birim
Başkanının teklifi üzerine Ulusal Yetkilendirme Görevlisinin onayı ile
görevlendirme yapılır. Uzman personel Komisyon marifetiyle seçilir ve Ulusal
Yetkilendirme Görevlisinin onayı ile Birimde istihdam edilir. Söz konusu
personelin görevine son verilmesinde de aynı usuller izlenir.
(3) Birimde hizmet sözleşmesi ile veya geçici görevli olarak istihdam edilecek
bütün yerli personelin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde
belirtilen genel şartları taşıması zorunlu olup, ara yöneticiler ile yerli uzman
personelde ayrıca;
a) En az dört yıllık eğitim veren siyasal bilgiler, hukuk, iktisadi ve idari
bilimler, iktisat, işletme ve mühendislik fakülteleri ile üniversite ve
fakültelerin matematik ve istatistik bölümlerinden veya bunlara denkliği Yüksek
Öğretim Kurulu tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan
mezun olmak,
b) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında İngilizce, Almanca
veya Fransızca dillerinden en az 80 puan almak veya dil ye¬ter¬li¬li¬ği ba¬kı¬mın¬dan
bu¬na denk¬li¬ği ka¬bul edi¬len ulus¬la¬ra¬ra¬sı ge¬çer¬li¬li¬ği olan bir bel¬ge¬ye
sahip olmak,
şartları aranır.
(4) Sözleşmeli olarak çalışan personelden Birim Başkanına Müsteşarlıkta görev
yapan Genel Müdür; ara yöneticilerden Kıdemli Finans ve Kıdemli İhale
Yöneticilerine Müsteşarlıkta görev yapan Genel Müdür Yardımcısı, diğerlerine
Müsteşarlıkta görev yapan Daire Başkanı; Uzman personele Müsteşarlıkta 1 inci
dereceli kadroda görev yapan Hazine uzmanı;destek personeline ise Müsteşarlıkta
görev yapan emsali personele her türlü ödemeler dahil ödenmekte olan tutarı
geçmemek üzere ücret ödenir. Bu personele ödenecek ücret Birim ile aralarında
imzalanacak hizmet sözleşmesinde belirlenir.
(5) Birim personelinin çalışma usul ve esasları, izinleri, hakları,
yükümlülükleri ve hangi hallerde işlerine son verileceği ile yabancı uzmanlara
ödenecek ücretler Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşü
alınmak suretiyle çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
(6) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçeli idareler ve sosyal
güvenlik kurumlarında çalışanlar kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakati
ile Birimde hizmet sözleşmesi ile istihdam edilebilirler. Birimin bu konudaki
talepleri, ilgili idarelerce öncelikle sonuçlandırılır. Bu kapsamdaki personel
hizmet sözleşmesinin yapılmasıyla birlikte kurumlarından aylıksız izinli
sayılır. Bu şekilde istihdam edilenler, Birimdeki görevleri sona erdiğinde,
öğrenim durumları, hizmet yılı ve unvanları dikkate alınarak önceki kurumlarında
kariyerlerine veya durumlarına uygun boş bir kadro veya pozisyona en geç üç ay
içinde atanırlar ve herhangi bir işleme gerek kalmaksızın en geç bir ay
içerisinde göreve başlatılırlar. Ancak, bu kişilerin atanmalarında, önceki
kurumlarındaki idarî unvanlar dikkate alınmaz. Bu fıkra kapsamındaki kişilerden,
önceki kamu kurum ve kuruluşlarındaki kadrolarına müşterek kararname ile
atananların, bu fıkraya göre yapılacak atama işlemleri ilgili bakanın onayı ile
yapılır. Bu fıkra uyarınca önceki kurumlarına dönen kişilerin Birimde geçen
hizmetleri kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde değerlendirildiği gibi
emeklilik ikramiyesinin hesabında da dikkate alınır.
(7) Altıncı fıkrada belirtilen idarelerde istihdam edilen personel kendilerinin
isteği ve kurumlarının muvafakati üzerine aylık, ödenek, her türlü zam ve
tazminatları ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımları kurumlarınca karşılanmak
kaydıyla Birimde geçici olarak görevlendirilebilirler. Üniversite öğretim
elemanları da 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesine göre Birimde
görevlendirilebilirler. Bu madde uyarınca görevlendirilenler hariç olmak üzere,
bu fıkraya göre görevlendirilmiş olması halinde, Birim Başkanına 3000, ara
yöneticilerden Kıdemli Finans ve Kıdemli İhale Yöneticilerine 2000 gösterge
rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak
tutar, diğer kanunların kısıtlayıcı hükümlerine tabi olmaksızın her ay ayrıca
Birim tarafından ödenir. Bu ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti
yapılmaz.
(8) Birim personeline 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun disiplin ve sicil
hükümleri uygulanır.
Birimin giderleri
MADDE 4- (1) Birimin bütün giderleri, Müsteşarlık bütçesinde gösterilen transfer
ödeneğinden karşılanır. Ödenek tutarı, her mali yıl başında, Başbakanlık Merkez
Muhasebe Birimince Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası veya muhabiri olan Ziraat
Bankası nezdinde Birim adına açılacak özel hesaba yatırılır.
(2) Söz konusu özel hesaptan yapılacak harcamalarda Harcama Yetkilisi Birim
Başkanıdır.
Düzenleyici işlem yapma yetkisi
MADDE 5- (1) Bu Kanunda belirtilen hususların uygulanmasına ilişkin her türlü
düzenleyici işlemleri yapmaya Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
Muafiyet
MADDE 6- (1) Birim, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili iş ve işlemlerde her türlü
vergi, resim ve harçtan muaftır.
Geçici hükümler
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Birimde çalışmakta olan
geçici görevli personel, Birim ile hizmet sözleşmesi imzaladıkları tarihten
itibaren, kadrolarının bulunduğu kurumlarından ayrıca bir işleme gerek
kalmaksızın aylıksız izinli sayılır. Bunlardan geçici görevli olarak çalışmaya
devam etmek isteyenler ile sözleşme imzalanmaz ve aynı statüde çalışmaya devam
edebilirler.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Birimde çalışmakta olan sözleşmeli
personelin sözleşmeleri, sözleşme süresi sonuna kadar devam eder. Sözleşme
süresinin sonunda bu personel ile 3 üncü madde uyarınca hizmet sözleşmesi
yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 7- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
GENEL GEREKÇE
Bilindiği üzere, Avrupa Birliği (AB)'nden üyelik öncesi mali
yardımlar kapsamında sağlanacak hibelerin, ülkemizde oluşturulmuş bulunan
Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi vasıtasıyla kullandırılması öngörülmektedir. Bu
çerçevede, söz konusu sistemin ana unsurlarından birisi olan Merkezi Finans ve
İhale Biriminin Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı 14 Şubat 2002 tarihinde
imzalanarak, 4 Şubat 2003 tarihli ve 25014 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4802
sayılı Kanun ile uygun bulunmuştur.
Söz konusu Mutabakat Zabtında değişiklik yapan, 31/3/2006 tarihinde imzalanan ve
5500 sayılı Kanun ile uygun bulunan “Merkezi Finans ve İhale Biriminin
Kuruluşuna İlişkin Türkiye Hükümeti ile Avrupa Komisyonu Arasındaki Mutabakat
Zaptına 1 Nolu Ek”in Diğer Hükümlere ilişkin 3 üncü maddesi;
“Merkezi Finans ve İhale Birimi Hazine Müsteşarlığına tüm personeli ve
varlıkları ile birlikte aşağıdaki hükümler altında idari olarak bağlanacaktır;
1. Teknik ve mesleki deneyimine ihtiyaç duyulan devlet memurları ve gerçek
kişiler 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca sözleşmeli olarak
istihdam edilebilir.
2. Merkezi Finans ve İhale Birimince hizmet sözleşmesi teklif edilen devlet
memurları, hizmet sözleşmesinin imzalandığı tarihte, ilave bir işleme gerek
kalmaksızın asıl kurumlarından ücretsiz izinli statüsü kazanır.
3. Hazine Müsteşarlığı ile idari ilişki, personel alımı, personelin statüsü,
personelin mali hakları ve bütçe gibi konuların kapsamı ve detayları uygun bir
yasal düzenleme ile tanzim edilecektir.”
hususlarını amirdir.
Bahse konu maddenin (3) numaralı fıkrası uyarınca, AB ile mali işbirliği
kapsamındaki programların uygulanması esnasında temel olarak ihale ve ödeme
işlevlerini yerine getirmekle yükümlü Merkezi Finans ve İhale Biriminin nitelik
ve nicelik itibariyle daha istikrarlı ve motivasyonu yüksek bir personel
yapısına kavuşturulması için özel bir yasal düzenleme yapılması zorunluluğu
bulunmaktadır. Nitekim AB mali yardımlarına ilişkin yılı finansman
anlaşmalarında Birimin personel sayısına ilişkin asgari şartlar getirilmekte
(örneğin 2005 yılı programı için 80, 2006 yılı programı için 100 kişi), yetkili
AB organlarınca yapılan denetimlerde de Birimin personel sayısındaki
yetersizlikler ve statülerinin belirsiz oluşu, Birimin özerkliğini sağlayacak
mali imkanlarının bulunmayışı gibi hususlar mali yardımların askıya alınması
yönündeki önerilere gerekçe olarak gösterilmektedir.
Öte yandan, anılan Mutabakat Zabtının 5 inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında,
“Merkezi Finans ve İhale Biriminin idari, maaş ve diğer tüm işletme giderleri
Türk Hükümetinin ulusal bütçesinden karşılanacaktır.”
hükmü yer almış olup; söz konusu hükmün iç hukuk ve bütçe düzeni açısından
işlerliğini temin edecek bir yasal düzenlemeye ihtiyaç bulunmaktadır.
Halihazırda, Birimin idari giderleri Mutabakat Zabtının aynı maddesinin
değişiklikten önceki hükmü uyarınca, Birim ile Avrupa Komisyonu Türkiye
Delegasyonu arasında imzalanan hibe sözleşmesi kapsamında karşılanmakta olup;
söz konusu sözleşmenin süresi 30 Eylül 2007 tarihinde sona erecektir. Bu
tarihten önce herhangi bir yasal düzenleme yapılamaması durumunda Birim
işlerliğini kaybedecek ve AB fonlarının kullanımı mümkün olamayacaktır.
Bu Kanunla, anılan Birimin Hazine Müsteşarlığı ile idari ilişkisi, personel
istihdamı ve bütçe esasları düzenlenerek mevcut ve gelecekteki sorunların
giderilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Kanunun amacı belirtilmiştir.
MADDE 2- Kanunda geçen terimlerin hangi anlama geldiği açıklanmıştır.
MADDE 3- Birim personelinin nitelik, statü ve hakları düzenlenmiştir. Birimde,
sözleşmeli ve geçici görevli personel istihdam edilebileceği belirtilmiş ve
personel temin edilecek kurumlar ile ilgili hükümlere yer verilmiştir. Ayrıca,
Birimde istihdam edilecek personelin nitelikleri ile görevlendirilme ve görevden
alınmasına ilişkin usul ve esaslar da belirlenmiştir. Birimin AB fonlarının
yönetiminden sorumlu olması ve halihazırdaki istihdam keyfiyeti de dikkate
alınarak, yabancı uzmanların sözleşmeli olarak istihdam edilmesine de imkan
sağlanmıştır.
Sözleşmeli personel istihdamı yanında geçici görevli personel alımına da imkan
tanınmasının temel nedeni, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan nitelikli
personelin Birimde istihdamını teşvik ederek uygun görülenlerin sözleşmeli
olarak istihdamını sağlamaktır. Diğer taraftan, getirilen düzenleme ile,
geldikleri kurum veya kuruluşta aldıkları ücret Birimde sözleşme ile önerilen
ücretten yüksek olanlar sözleşme yapmaksızın çalışmayı da tercih
edebileceklerdir.
Kamu kurumlarından geçici görevle temin edilen personelin Birimle sözleşme
imzalamaları halinde, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren kadrolarının
bulunduğu kurumdan aylıksız izinli sayılması öngörülmüştür. Kamu personelinin bu
şekilde istihdamını teşvik etmek ve bir güvence mekanizması oluşturmak
maksadıyla, geri dönüşlerinde herhangi bir hak kaybına uğramalarını önleyecek
düzenlemeler yapılmıştır. Gereksiz personel istihdamını ve kaynak savurganlığı
ihtimalini bertaraf etmek adına destek personelinin sayısı Birimin toplam
personel sayısının yüzde yirmisi ile sınırlandırılmaktadır. Bu alandaki genel
uygulamaya paralel olarak, Birim personelinin 657 sayılı Kanunda öngörülen
disiplin ve sicil hükümlerine tabi kılınması esası benimsenmektedir.
Birimin sorumluluğundaki AB fonlarının yönetiminin dinamik, hantallıktan uzak ve
performans değerlendirmesine dayalı bir yapıyı gerekli kılması nedenleriyle,
sözleşmeli personelin “hizmet sözleşmesi” kapsamında istihdam edilmesi esası
benimsenmektedir.
MADDE 4- Birimin bütçe ve harcama esasları düzenlenmekte, özerkliğini temin
edecek mali imkanlara kavuşturulması amaçlanmaktadır.
MADDE 5- Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenleyici işlem yapma yetkisi
belirlenmektedir.
MADDE 6- Halihazırdaki duruma paralel olarak, Birimin vergi, resim ve harç
muafiyeti belirtilmektedir.
GEÇİCİ MADDE 1- Madde ile Birimin mevcut personelinin muhafazasını temin edecek
düzenlemeler yapılmaktadır.
MADDE 7- Yürürlük maddesidir.
MADDE 8- Yürütme maddesidir.