SOSYAL güvenlik sistemini ayağa kaldıracak reform paketi tartışmaya açıldı. Sosyal güvenlik açığını 40 yılda sona erdirmeyi hedefleyen yeni plan, farklı kuruluşlardan ayrıcalıklı emekli aylığı alınması dönemini kapatacak. Emekli Sandığı'ndan, unvana göre aylık ödenmeyecek. Önümüzdeki yıldan itibaren emeklilik primi ve çalışma süresine göre aylık bağlanacak. Reformdan halen memur statüsünde çalışanlar özellikle etkilenecek. İlk etapta maaşlardan yapılan emeklilik kesintisi artacak. Yeni planla emeklilik yaşı 2040 yılında yükselecek. Halen 58-60 olan emeklilik yaşı 36 yıl sonra 61-63 yaş olacak.
TEK ÇATIDA TOPLANIYOR
Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Vekili Tuncay
Teksöz'le birlikte düzenlediği basın toplantısında sosyal güvenlik reform paketini
açıkladı. Başesgioğlu, yasa tasarısının sonbaharda Meclis'e sevk edileceğini,
2005 yılında yürürlüğe gireceğini, emeklilik sisteminin tek çatı altında toplanacağını
belirtti. Emeklilik yaşını şimdilik değiştirmeyen ancak Emekli Sandığı'na tabi
çalışanlar açısından önemli değişiklikler getiren reform; aylık bağlama oranının
düşürülmesine, geçmiş ücretlerin güncellenmesine ve emekli aylık artışlarının
enflasyona bağlanmasına dayanıyor. Örneğin, bugün 100 lira maaş alan bir memur,
bunun 70 lirası üzerinden emekli kesintisi ödüyor. Yeni sistemde Emekli Sandığı
mensupları da tıptı SSK'lılar gibi maaşının tamamı üzerinden prim ödeyecek.
Böylece, emeklilik primi artacak. Emekli aylığı bağlanma oranının hizmet yılına
bölünmesiyle hesaplanan ve halen yüzde 2.7 olan aylık bağlanma oranı 2040'a
kadar kademeli olarak yüzde 1.5'e indirilecek. Halen, çalışırken alınan aylığın
belli bir yüzdesi (ortalama yüzde 70'i) düzeyinde emekli aylığı ödenirken, aylık
bağlama oranı aşağıya çekilecek. Emekli aylığı, prim ödemesine göre belirlenecek.
Böylece bugünkü sisteme göre emekliliği düşünenlerin emekli aylığı yeni sistemde
nisbi olarak azalacak. Reformla 5 farklı emeklilik sistemi aktüeryel olarak
hak ve yükümlülüklerin eşit olacağı tek bir emeklilik rejime dönüştürülecek.
Emeklilik yaşı, aylık bağlama oranı, aylıkların hesaplanması gibi parametrik
konularda getirilen yeni düzenlemelerden, çalışanlar emeklilik süresine kalan
süre oranında etkilenecek.
EMEKLİLİK YAŞI 63 ü
Yeni yasayla, 2040 yılından itibaren erkeklerin 63, kadınların 61 yaşından önce
emekli olması mümkün olamayacak. 2075'te ise emeklilik yaşı kadın ve erkekte
68 olarak sabitlenecek. Bu sistemin öneminin altını çizen Bakan Murat Başesgioğlu,
"Bu gidişata müdahale etmezsek, bu dengelerle gerek emeklilik programı
gerekse sağlık programını devam ettirirsek, önümüze çok devasa bir açığın çıkması
söz konusu'' dedi.
Milletvekillerine ayrıcalık yok
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu ve Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkan Vekili Tuncay Teksöz, kamuyu ilgilendiren yeni emeklilik sistemini anlattılar.
Başesgioğlu milletvekillerine yönelik bir ayrıcalığın kalmayacağını dile getirdi.
Başesgioğlu "işverenlerin geçmişte ödemediği sigorta primlerinin işçiye
ödettirilmesi'' yönünde Meclis'teki düzenlemenin amacının, işverenin ödemediği
primi işçiye ödetmek değil, işçilerin, geçmişte yaptığı hizmeti mahkeme kararıyla
tespitinde, kolaylık sağlanması olduğunu açıkladı.
sabah