Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı reform paketinin en önemli ayağını finans sektörüne yönelik adımlar oluşturuyor. Bankacılık sektörünün güçlü yapısının sürdürülmesi ve reel sektörü finanse etmeye devam etmesini temin edecek bir dizi önlem alınıyor. Buna göre, kamu bankalarının sermayelerini güçlendirmek için Hazine ve Maliye Bakanlığı 28 milyar TL'lik İkrazen Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senedi ihraç edecek.
Özel bankalar ise sermayelerini güçlü tutmak için sermaye artırımları yapacak ve kar payı dağıtmayacak. Mali sistemin gözetim ve denetiminin güçlendirilmesi, veriye dayalı iktisadi politikalar geliştirilmesi amacıyla, Ulusal Veri Merkezi kurulacak. Bu merkezle risk ve potansiyeller çok daha erken ve etkili analiz edilecek.
İNŞAAT VE ENERJİ KREDİLERİ FONA
Bankaların aktif kalitesini güçlendirmek için sorunlu alacakların yoğun olduğu
enerji ve inşaat sektörlerinde kötü alacaklara önlem alınacak. Bankalar Birliği
öncülüğünde, enerji ve inşaattaki sorunlu varlıklar borçhisse takası ile bilanço
dışına çıkarılacak. Bunun için Enerji Girişim Sermaye Fonu ve Gayrimenkul Fonu
kurulacak. Bu yeni finansal modelle sorunlu varlıklar ayrılacak. Konunun detayları
bu ay içinde Bankalar Birliği tarafından açıklanacak.
DENETİMLİ BİLANÇO SUNMAYANA YENİ KREDİ YOK
Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi'nin (FİKKO) bünyesinde bir kurul ile
ihracat ve katma değer üreten stratejik alanlara daha fazla kredi sağlanması
için teşvik mekanizmaları devreye alınacak. Reel sektörün mali yapısı da rehabilite
edilecek. Bankacılık sektöründe toplam 100 milyon TL ve üzeri riski olan şirketler,
mali yılın kapanmasının ardından, 120 gün içinde bankalara bağımsız denetimden
geçmiş finansal tablolarını sunacak. Borç ödeme kapasitesi, likidite ve kur
riski, karlılık gibi unsurları da içeren mali denetim raporunu bankaya sunmayan
şirket kredi alamayacak.
KONKORDATOYA YENİ DÜZEN
Konkordatoda herkesin çıkarına olan yeni bir yasal çerçeve oluşturulacak. Bu
çerçeveyle yeniden yapılandırma ve alacak tahsil süreçleri hızlanacak. Özellikle
borç ödeme kabiliyetini yitirmiş şirketlerin hızlı şekilde tasfiyesini sağlayacak
bir çerçeve oluşturulacak. Böylece, icra-iflas ve ipoteklerin nakde çevrilmesinin
de daha kolay olacağı bir yapı kurulacak.
107 MİLYAR TL BORÇ YAPILANDIRILDI
Bankacılık sektörünün verilerini paylaşan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak,
kredi hacminin tahsili geçmiş alacaklar hariç 2 trilyon 513 milyar TL olduğunu
hatırlatarak, şunları söyledi: "Geri ödemelerinde sorun beklenmeyen kredilerin
toplamdaki payı yüzde 89. Yakın izlemedeki kredilerin payı ise 276 milyar TL,
toplamda yüzde 11 seviyesinde. Bu rakamın 107 milyar TL'lik kısmı bugüne kadar
yapılandırıldı. Tahsili gecikmiş ya da takip hesabında izlenen alacakların miktarı
Mart 2019 itibarıyla 106 milyar TL. Tahsili gecikmiş alacakların kredilere oranı
yüzde 4.2. 106 milyar TL tutarındaki tahsili gecikmiş alacaklar için 72 milyar
TL seviyesinde özel karşılık ayrıldı. BDDK'nın mali analizinde tahsili gecikmiş
alacakların oranının en yüksek yüzde 6 seviyesine ulaşabileceği ortaya konuldu."
Bakan Albayrak: Ulusal kredi derecelendirme şirketi kurulması bu yıl içinde tamamlanacak
SEKTÖRDE RİSK YOK
Tahsili gecikmiş alacaklar için yüksek karşılık ayrıldığını, birçoğunun teminatlı
olduğunu, borcu olan işletmelerin faaliyetine devam ettiğini belirten Albayrak,
"Bu konunun, bankacılık için bir risk oluşturmayacağını öngörüyoruz. Ancak,
sektörün daha dirençli hale getirilmesini ve sermaye yeterlilik oranlarının
güçlendirmesini önemsiyoruz" dedi.
Albayrak, ulusal kredi derecelendirme kuruluşu işlemlerinin de bu yıl içinde
tamamlanacağını kaydetti.
ZORUNLU BES BAŞLIYOR
Hane halkını tasarrufa yönlendirmek için de bir dizi adım atılacak. Emeklilik
sisteminin daha sürdürebilir hale getirileceğini anlatan Bakan Albayrak, "Tamamlayıcı
emeklilik sistemiyle vatandaşlara emekliliklerinde ek gelir oluşturulacak. Artık
vatandaşlarımız, emekli olunca nasıl geçinirim kaygısı taşımayacak. Tamamlayıcı
emeklilik sistemiyle birlikte ülkemizde tasarrufları artırarak dış finansman
bağımlılığını azaltacağız. Bu da ekonomimizi dış müdahalelere karşı çok daha
güçlü hale getirecek" dedi.
Sistemde biriken fonların sermaye piyasaları üzerinden reel sektöre ve sürdürülebilir
büyümeye kanalize edileceğini söyleyen Albayrak, "Artık şirketlerimiz çok
daha kolay, ucuz ve uzun vadeli bir biçimde yeni yatırımlarını finanse edebilecek"
diye konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak 'Yeni Reform Paketi'ni açıkladı
Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES) yeniden ele alınacağını vurgulayan Albayrak, şunları söyledi: "Vatandaşın kazancına göre belirlenecek zorunlu bir bireysel emeklilik sistemini ele alacağız. Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformu'nu da hayata geçireceğiz. Tüm paydaşlarımızın katılımı ile tıpkı çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre Kıdem Tazminatı Fonu'nda toplanacak. Hedefimiz her iki reformu da bu yıl hayata geçirmek. Bu yeni yapıyla birlikte 5 yılda, burada sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10'unun üstüne çıkacağını öngörüyoruz."
MUAFİYETLER AZALACAK KURUMLAR VERGİSİ DÜŞECEK
Vergide yeni mimari oluşturulacak. Kapsamlı vergi reformuyla, istisna ve muafiyetler
azaltılacak. Kurumlar Vergisi oranı kademeli olarak düşürülecek. Gelire göre
artan oranlarda vergilendirmeye geçilecek. Beyanname yaygınlaştırılacak. Dolaylı
vergiler azaltıp, dolaysız vergiler artırılarak verginin tabana yayılması sağlanacak.
Yeni vergi mimarisi istihdam oluşturma hedefi üzerine oturacak. Kayıtdışılık
ile etkin mücadele edilecek. Gönüllü uyum adı verilen bir sistem ile mükelleflerin
beyanlarının esas olduğu ve ilk inceleme sonrasında sorun görülmediği takdirde
süreçlerin tamamlandığı sadeleştirilmiş bir süreç hayata geçecek.
Ekonomide yeni yol haritası nasıl şekillenecek?
Sahte ve yanıltıcı belge ile mücadele için benzersiz kodlu mal hareketi takip
sistemi kurulacak. Mükellef dostu bir vergi sistemi için 'Mükellef Hakları İcra
Kurulu' oluşturulacak. Mükellef memnuniyeti düzenli olarak ölçülecek, süreçlerdeki
eksikleri anında tespit edilecek. Geçici beyanname sayısı 4'ten 3'e düşürülecek.
SİGORTACILIK DÜZENLEME KURUMU KURULACAK
Sigortacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu kurularak sektör yakından izlenip
denetlenecek. Milli Reasürans şirketi ile sigorta şirketleri desteklenecek,
sigortalanmayan sektörler de sigortalanacak.
Dilek Güngör