Soru: Son 19 yıldır ¼ derece ve kademede Şef kadrosunda görev yapmaktayım. Aynı kadroya yeni gelmiş olan ve aynı zamanda ¼ derece ve kademede 7 yıldır bulunan personel de bulunmaktadır. Bugün için emekli olduğumuzda emekli maaşı ve ikramiye farklı olur mu? SGK kesintilerimin daha uzun süre kesilmesinden dolayı emekli aylığımda ve ikramiyemde bir farklılık olur mu?
Detaylar/Değerlendirmeler:
Emeklilikte (aylık ve ikramiye hesaplanmasında) derece, kademe, ek gösterge, görev unvanının ve kıdem aylığı gösterge rakamının önemli olduğu kesim 5434'e tabi memurlar olduğu için, değerlendirmelerimizi 5434'e tabi memurlar yönüyle yapmaktayız. 5510 kapsamında memurlar için ise bir nebze de olsa prime esas kazançlarının artmasında ve emekli ikramiyesi hesabında da önemli olmaktadır.
Zaman zaman sitemizde yer vermiş olduğumuz ve memurlar için önemli olduğu aşikar olan bu konuyu tekrardan değerlendirmekteyiz.
Emekli ikramiyesi ve emekli aylık hesap edilmesi nasıl olur?
https://www.memurlar.net/haber/1070490/ adresimizde değerlendirmesini yaptığımız sistem özetle şu şekildedir.
Emekli aylık ve emekli ikramiye hesabı da memur için şu unsurlardan oluşur:
-Derece ve kademesi, (657 SK)
-Göstergesi, (657 SK/Madde 43)
-Ek göstergesi,(657 SK eki cetveller)
-Taban Aylığı, (375 SKHK)
-Kıdem Aylığı, (375 SKHK)
-Tazminat Oranı (Özel hizmet aylığı), (5434 SK/Ek MD 70)
-Memur Maaş Katsayısı
Bu unsurlar üzerinden yapılan hesaplamalarda toplam tutar bulunur. Bu tutarlar memurun Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintilerini belirleyen ve aynı zamanda memurun emekli ikramiyesinde esas alınan brüt tutardır.
Bu brüt tutar üzerinden memurun çalıştığı hizmet süresine göre orantılanır ve emekli aylık tutarı bulunur.
Bu kalemlerin içinde yer alan KIDEM AYLIĞI GÖSTERGE rakamı 1989 yılında ilk defa emekli aylık ve ikramiye hesabında uygulanmış ve rakam 15 olarak belirlenmiş, 1995 yılından itibaren de rakam 20 GÖSTERGE rakamına yükseltilmiş ve bugün için her yıl için 20 GÖSTERGE RAKAMI karşılığı kıdem aylığı hesaplanmakta, ANCAK, 25 ve daha fazla hizmet yılı olanlar için ise gösterge rakamı 500 rakamında SABİT BIRAKILMIŞTIR.
Dolayısıyla, yaklaşık 35 yıldır KIDEM AYLIĞI gösterge rakamının hem emekli aylığında hem de emekli ikramiyesinde GÖSTERGE RAKAMININ 500 ile sabitlenmesi nedeniyle kayda değer bir katkısı bulunmamakta, sadece hizmet süresinin azlığı veya çokluğu Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenen emekli aylık ve ikramiye tutarını değiştirmektedir.
Örnek: 20 yıl hizmeti olan bir memur, şef 1 inci derece 4 üncü kademe, 2800 ek göstergeye yükseldikten sonra 15 yıl daha çalışmış olsun, diğer bir memur, şef de diyelim 2023 yılında yüksekokulu yeni bitirdi ve 1 inci derece 4 üncü kademe 2800 ek göstergeye yeni ulaşmış olsun ve bu derece ve kademede 1 ay, 2 ay, 6 ay, 1 yıl, 2 yıl vb. gibi kısa bir süre görev yapmış olsun ve her ikisinin de hizmet süreleri 35 yıl olsun. Bugün için her ikisi de emekli olduğunda emekli ikramiye ve emekli aylık tutarları aynı olur, hiçbir farklılık bulunmaz. Yani, 15 yıl ¼ derece ve kademede bulunmak emeklilikte hiçbir avantaj ortaya çıkarmaz.
Sonuç değerlendirmemiz;
Günümüzde memurlar için sosyal güvenlik alanında yapılan iyileştirmeler kapsamında KIDEM AYLIĞI konusu hiç gündeme gelmemektedir. Yani, örnek olarak 25 yıl çalışmış, kesintileri de bu yıl kadar kesilmiş bir kişi ile 30, 35, 40 yıl gibi çalışmış olan ve bu süreler kadar kesintileri de yapılmış bir kişi ile emekli aylığı ve ikramiye tutarı arasında hemen hemen hiçbir fark bulunmamaktadır. ¼ 2800 ek göstergeli Şef 25 yıldan emekli olursa bugün için aylık tutarı 27.690 TL. emekli ikramiyesi de 834.562 TL. olur. 40 yıldan emekli olunduğunda ise aylık tutarı 33.226 TL., emekli ikramiyesi de 1.335.300 TL. olur. Sonuçta bir memur 25 yıl bir memur 40 yıl hizmet yapmış olduğunda (15 yıl hizmet fazla) fark tutarı bu şekilde olmaktadır.
Bu hesaplamamın içerisinde olan kıdem aylığı tutarının 25 tam yıldan fazla olanlar için aynı tutar olduğundan 15 yıl fazla çalışma durumuna hiçbir katkısı bulunmamaktadır.
Temennimiz kıdem aylığı gösterge rakamının hem 25 yıl hizmete kadar olanlar için her yıl için güncellenmesi, hem de 25 YILDAN FAZLA hizmeti olanlar için de her fazla yıl için ilave bir gösterge rakamı artışının sağlanması, yani memur emekli aylık ve tutarlarını kayda değer şekilde artıracak KADEMELİ KIDEM AYLIĞI/EK KIDEM AYLIĞI GÖSTERGE RAKAMININ uygulamaya konulmasının sağlanması,
Veya, 25 yıldan fazla hizmet etmiş olanlar için yine gruplandırma yapılarak İLAVE EK GÖSTERGE rakamının verilmesi,
Sonuçta 1 inci derece 4 üncü kademeye ulaşmış olan ve bu derece ve kademede uzunca bir süre görev yapmış, hizmet yılları da daha fazla olanlar ile hizmet yılları az olup, ¼ derece ve kademeye geldikten hemen sonra emekli olanlar arasında da bir dengenin sağlanmasının,
uygun olacağını değerlendirebiliriz.
Emekli maaş, emekli ikramiyesi karşılaştırma yapılabilmesi için
https://www.memurlar.net/hesaplama/emekli-maas/
adresimiz ziyaret edilebilir.