Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, "Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı kararının geçici 8. maddesi kapsamında bulunmayan sertifikalara istinaden sınıf öğretmenliğinden özel eğitim alanına geçişin olanaklı bulunmadığı" yolundaki kararlar doğrultusunda giderilmesine karar verdi.
Gerekçe:
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümleri ile Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 20/02/2024 tarih ve 9 sayılı kararı esas alınarak hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığının 2024 yılı alan değişikliğine bağlı yer değişikliği duyurusunda, sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta iken özel eğitim alanına atanmak isteyenlerin, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde gerçekleştirilen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programını başarıyla tamamlama koşulunu taşımaları gerektiği ifade edilmiş; bu bağlamda Milli Eğitim Bakanlığının koordinesinde ve bilgisi dahilinde olmayan eğitimler kapsamında alınan sertifikalar doğrultusunda özel eğitim alanına geçmek üzere yapılan başvurular kabul edilmemiştir.
Mevzuatta yer alan, eğitim programının içeriğinin, yönteminin, uygulama esaslarının, başlama ve bitiş tarihlerinin, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirleneceği kuralı karşısında, ilgililerin sair eğitim kurumlarında aldıkları eğitimlerin, hem davalı idarenin koordinesinde gerçekleştirilmemiş olması yönüyle hem de hangi eğiticilerin katılımı ile düzenlendiği, eğitim programının içeriğinin ne olduğu, davalı idarece belirlenen içerik, yöntem ve uygulama esasları ile uyumlu bulunup bulunmadığı, eğitim sonucunda herhangi bir sınav yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise söz konusu sınavın eğitim programı ile kazandırılması amaçlanan bilgi ve becerileri ölçmeye uygun bulunup bulunmadığı hususlarının belirsiz olması yönüyle, mevzuatta öngörülen koşulları sağlamadığı görülmektedir.
Bu durumda, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı kararının geçici 8. maddesi kapsamında bulunmayan sertifikalara istinaden sınıf öğretmenliğinden özel eğitim alanına geçişin olanaklı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2025/18
Karar No: 2025/33
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR
Konya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 28/02/2025 tarih ve E:2025/3, K:2025/3 sayılı kararıyla;
Milli Eğitim Bakanlığı vekili Av.... tarafından, Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 31/12/2024 tarih ve E:2024/1946, K:2024/2341 sayılı ve 04/07/2024 tarih ve E:2024/985, K:2024/1110 sayılı kararları ile Bursa Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 30/11/2023 tarih ve E:2022/3150, K:2023/1750 sayılı ve Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nin 21/11/2024 tarih ve E:2022/8593, K:2024/4736 sayılı kararları arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
"Aykırılığın, dava konusu işlemin iptali yolundaki Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 04/07/2024 tarih ve E:2024/985, K:2024/1110 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği" görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için dosyanın Danıştay'a gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi ...'nun açıklamaları dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
I- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI:
A- KONYA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 4. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2024/1946 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Konya Çatalhöyük Lütfi Onat İlkokulunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacının, İstanbul Gedik Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği eğitimini tamamlaması üzerine, özel eğitim alanına atanmak amacıyla yaptığı alan değişikliği başvurusunun, yalnız Bakanlıkça hizmet içi eğitim programı kapsamında verilen sertifikaların geçerli kabul edileceğinden bahisle reddine ilişkin 25/12/2023 tarih ve 92782088 sayılı Karatay İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
Konya 2. İdare Mahkemesinin 17/09/2024 tarih ve E:2024/144, K:2024/1079 sayılı kararının özeti:
Davacının Gedik Üniversitesi ve Sürekli Eğitim Merkezinden 540 saatlik "Özel Eğitim ve Zihinsel Engelliler Uzman Eğitici Eğitimi'' programını tamamlayarak sertifika aldığı görüldüğünden, söz konusu sertifikanın Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde gerçekleştirilen eğitim programı kapsamında düzenlenmediğinden bahisle davacının alan değişikliğine ilişkin başvurusunun kabul edilmemesine dair dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 31/12/2024 tarih ve E:2024/1946, K:2024/2341 sayılı kararının özeti:
2577 sayılı İdari Yargılıma Usulü Kanunu'nun 45. maddesinde düzenlenen, kararın kaldırılması sebeplerinin bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 04/07/2024 tarih ve E:2024/985, K:2024/1110 sayılı kararı, Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin yukarıda belirtilen kararı ile aynı yöndedir.
B- BURSA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 1. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2022/3150 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Bursa Orhangazi Koç İlkokulunda okul müdürü olarak görev yapan davacının, İstanbul Gedik Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği eğitimini tamamlaması üzerine, özel eğitim alanına atanmak amacıyla yaptığı alan değişikliği başvurusunun, yalnız Bakanlıkça hizmet içi eğitim programı kapsamında verilen sertifikaların geçerli kabul edileceğinden bahisle reddine ilişkin 16/02/2022 tarih ve 43679151 sayılı Orhangazi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
Bursa 3. İdare Mahkemesinin 20/09/2022 tarih ve E:2022/485, K:2022/882 sayılı kararının özeti:
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 60. maddesinde ve Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü tarafından ilan edilen 2022 yılı alan değişikliği duyurusunda özel eğitim alanına geçiş başvurularında istenilen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programına ilişkin sertifikanın hangi kurumdan alınacağına ilişkin kısıtlayıcı bir hükmün yer almadığı, Talim Terbiye Kurulu kararında düzenlenecek olan eğitim programının içeriğinin, yönteminin, uygulama esaslarının, başlama ve bitiş tarihlerinin, İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirleneceği belirtilmiş ise de, bu hükmün başka kurumlar tarafından verilen zihinsel engelliler sınıf öğretmenliği eğitimi sonucunda verilen sertifikaların kabul edilmemesi sonucunu doğurmadığı, sadece bu eğitimin Bakanlıkça düzenlenmesi durumunda uyulacak esasları belirlediği, bu itibarla mevzuatta davacının İstanbul Gedik Üniversitesi tarafından açılan 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitimine katılarak aldığı sertifikanın alan değişikliği başvurularında kabul edilmeyeceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, anılan işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bursa Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 30/11/2023 tarih ve E:2022/3150, K:2023/1750 sayılı kararının özeti:
Davacının alan değişikliği için katıldığı eğitim programının hangi eğiticilerin katılımı ile düzenlendiği, eğitim programının içeriğinin ne olduğu, davalı idarece belirlenen içerik, yöntem ve uygulama esasları ile uyumlu bulunup bulunmadığı, eğitim sonucunda herhangi bir sınav yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise söz konusu sınavın eğitim programı ile kazandırılması amaçlanan bilgi ve becerileri ölçmeye uygun bulunup bulunmadığı hususlarının belirsiz olduğu, dolayısıyla davacının katıldığı beyan edilen sertifikaya esas eğitim programının içeriğinin, yönteminin ve uygulama esaslarının davalı idarece belirlenen ilke, esas ve kriterlere uygun bulunduğu hususunun somut olarak ortaya konulamadığı,
Bu durumda; zihinsel engelliler sınıf öğretmenliği alanına geçiş için gerekli eğitim koşulunu taşımayan davacının, alan değişikliği başvurusunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline yönelik İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, istinafa konu kararın kaldırılmasına, davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 21/11/2024 tarih ve E:2022/8593, K:2024/4736 sayılı kararı, Bursa Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin yukarıda belirtilen kararı ile aynı yöndedir.
II- İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde sınıf öğretmeni olarak görev yapan ve farklı üniversitelerce düzenlenen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programına katılarak sertifika alanların, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce yapılan 2024 yılı alan değişikliğine bağlı yer değişikliği duyurusuna istinaden, özel eğitim alanına atanmak amacıyla yaptıkları başvuruların, aldıkları eğitimin Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde gerçekleştirilen eğitimler olmadıkları ve Milli Eğitim Bakanlığı ile ilgililerin eğitim aldıkları üniversiteler arasında konuya ilişkin herhangi bir protokol bulunmadığı gerekçesiyle reddi işlemlerinin iptali istemiyle açılan davalarda, aynı konuda verilen farklı nitelikteki kararların kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT:
1-17/04/2015 tarih ve 29329 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği:
Alan değişikliğine bağlı yer değiştirmeler
MADDE 60 - (1) Bakanlıkça uygun görülmesi halinde; öğrenimine uygun alanı dışında bir başka alana atanan öğretmenler, öğrenimleri birden fazla alana atanmaya kaynak olan öğretmenler ile başka bir alanda yükseköğretimi bitiren öğretmenler, adaylıklarının kaldırılmış olması ve yükseköğrenimlerinin atanacakları alana uygun olması kaydıyla, Bakanlığın kararına göre mezuniyetleri itibarıyla atanabilecekleri alanlara alanlarının değiştirilmesini isteyebilir.
(2) Alan değişikliği isteyen öğretmenlerin alan değişiklikleri, il içinde tercihleri de dikkate alınmak suretiyle alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kurumları olacak şekilde hizmet puanı üstünlüğüne göre yapılır. Hizmet puanlarının eşit olması durumunda öğretmenlikteki hizmet süresi daha fazla olana öncelik verilir.
(3) Alan değişikliği işlemleri Bakanlıkça belirlenecek takvim çerçevesinde yapılır.
2-Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu'nun 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı kararı
Geçici Madde 8 - (1) Sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta iken 540 saatlik "Zihin Engelliler Sınıfı Öğretmenliği Eğitimi Programı"nı başarıyla tamamlayanlar Zihin Engelliler Sınıfı Alanına, öğretmen olarak görev yapmakta iken 90 saatlik "Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliği Eğitim Programı'nı başarıyla tamamlayanlar Teknoloji ve Tasarım Alanına eğitim kurumlarının ihtiyacına göre alan değişikliği yapılabilir.
(2) Bu kapsamda düzenlenecek olan eğitim programının içeriği, yöntemi, uygulama esasları, başlama ve bitiş tarihleri, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirlenir.
3- 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun:
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
...
4. Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır:
...
c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması halinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi halinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.
...
5. (Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Başvuruya konu olan kararlar arasındaki aykırılık, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde sınıf öğretmeni olarak görev yapan ve farklı üniversitelerce düzenlenen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programına katılarak sertifika alanların aldıkları eğitimin ve bu eğitim sonucunda edindikleri sertifikaların Milli Eğitim Bakanlığınca duyurusu yapılan alan değişikliği başvurularında aranan eğitim koşulunu karşılayıp karşılamadığı hususundan doğmaktadır.
Alan değişikliğine imkan tanıyan Yönetmelik kuralı olan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 60. maddesinin 3. fıkrasında, alan değişikliği işlemlerinin Bakanlıkça belirlenecek takvim çerçevesinde yapılacağı düzenlemesine yer verilmiş, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı kararının geçici 8. maddesinin 2. fıkrasında ise, bu kapsamda düzenlenecek olan eğitim programının içeriğinin, yönteminin, uygulama esaslarının, başlama ve bitiş tarihlerinin, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirleneceği kuralına yer verilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümleri ile Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 20/02/2024 tarih ve 9 sayılı kararı esas alınarak hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığının 2024 yılı alan değişikliğine bağlı yer değişikliği duyurusunda, sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta iken özel eğitim alanına atanmak isteyenlerin, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde gerçekleştirilen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programını başarıyla tamamlama koşulunu taşımaları gerektiği ifade edilmiş; bu bağlamda Milli Eğitim Bakanlığının koordinesinde ve bilgisi dahilinde olmayan eğitimler kapsamında alınan sertifikalar doğrultusunda özel eğitim alanına geçmek üzere yapılan başvurular kabul edilmemiştir.
Mevzuatta yer alan, eğitim programının içeriğinin, yönteminin, uygulama esaslarının, başlama ve bitiş tarihlerinin, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirleneceği kuralı karşısında, ilgililerin sair eğitim kurumlarında aldıkları eğitimlerin, hem davalı idarenin koordinesinde gerçekleştirilmemiş olması yönüyle hem de hangi eğiticilerin katılımı ile düzenlendiği, eğitim programının içeriğinin ne olduğu, davalı idarece belirlenen içerik, yöntem ve uygulama esasları ile uyumlu bulunup bulunmadığı, eğitim sonucunda herhangi bir sınav yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise söz konusu sınavın eğitim programı ile kazandırılması amaçlanan bilgi ve becerileri ölçmeye uygun bulunup bulunmadığı hususlarının belirsiz olması yönüyle, mevzuatta öngörülen koşulları sağlamadığı görülmektedir.
Bu durumda, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı kararının geçici 8. maddesi kapsamında bulunmayan sertifikalara istinaden sınıf öğretmenliğinden özel eğitim alanına geçişin olanaklı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
III- SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, "Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı kararının geçici 8. maddesi kapsamında bulunmayan sertifikalara istinaden sınıf öğretmenliğinden özel eğitim alanına geçişin olanaklı bulunmadığı" yolundaki kararlar doğrultusunda giderilmesine, kesin olarak, 08/05/2025 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 60. maddesinde ve Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü tarafından ilan edilen 2022 yılı alan değişikliği duyurusunda özel eğitim alanına geçiş başvurularında istenilen 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programına ilişkin sertifikanın hangi kurumdan alınacağına ilişkin kısıtlayıcı bir hüküm yer almamaktadır. Talim Terbiye Kurulu kararında, düzenlenecek olan eğitim programının içeriğinin, yönteminin, uygulama esaslarının, başlama ve bitiş tarihlerinin, Personel Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirleneceği belirtilmiş ise de, bu düzenleme başka kurumlar tarafından verilen zihinsel engelliler sınıf öğretmenliği eğitimi sonucunda verilen sertifikaların geçersiz olması sonucunu doğurmamakta olup, anılan düzenleme, bu eğitimin bakanlıkça düzenlenmesi durumunda uyulacak esasları belirlemektedir.
Bu durumda, sair üniversitelerin ilgili birimleri tarafından verilen eğitimin ve dolayısıyla sertifikanın yetersizliği/geçersizliği ortaya konulmaksızın, ilgililerin alan değişikliği başvurularının alınmamasına ilişkin işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, "dava konusu işlemin iptali" yolundaki kararlar doğrultusunda giderilmesi gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.