AB DÜZENLEMELERİ ETKİLEDİ
Bu dönüşümde Avrupa Birliği'nin (AB) hayata geçirdiği düzenlemeler belirleyici rol oynuyor. AB, akıllı telefon üreticilerine yazılım güncellemelerini uzun yıllar sunma, batarya ve yedek parça teminini garanti altına alma yükümlülüğü getiriyor. 'Tamir hakkı' kapsamında cihazların daha kolay onarılabilmesi ve yedek parçalara erişimin sağlanması da üreticilerin tasarım anlayışını doğrudan etkiliyor. Bu düzenlemelerin, AB ile yoğun ticari ilişkisi bulunan Türkiye pazarına da yansıması bekleniyor.
İKİNCİ EL PAZARI BÜYÜYOR
Tüketici tarafında ise alışkanlıklar değişiyor. Eskiden ortalama 2-3 yılda bir değiştirilen akıllı telefonların kullanım süresi uzarken, kullanıcılar artık yazılım desteği sürecek, bataryası daha geç yıpranan modellere yöneliyor. Özellikle orta ve üst segmentte cihaz değiştirme sıklığının yavaşladığı, ikinci el ve yenilenmiş telefon pazarının büyüdüğü gözleniyor. Artan maliyetler, çevresel kaygılar ve düzenleyici baskılar, üreticileri daha dayanıklı ve sürdürülebilir ürünler geliştirmeye zorluyor. Bu sürecin, akıllı telefonları hızlı tüketilen bir teknoloji ürünü olmaktan çıkarıp, daha uzun vadeli bir tüketim malına dönüştürmesi bekleniyor.
MARKALARDAN UZUN YAZILIM DESTEĞİ
Apple, iPhone modellerinde ortalama 5-6 yıl iOS ve güvenlik güncellemesi sunarak uzun yazılım desteği sağlayan markalar arasında öne çıkıyor. Samsung, Galaxy S ve Z serilerinde 7 yıla kadar Android ve güvenlik güncellemesi vaadiyle sektörde çıtayı yukarı taşıdı. Google, Pixel telefonlarında 7 yıl yazılım ve güvenlik güncellemesi sunacağını açıklayarak doğrudan uzun ömür odaklı bir strateji izliyor. Fairphone ise modüler tasarımı sayesinde batarya ve parçaların kullanıcı tarafından değiştirilebilmesini mümkün kılıyor. Xiaomi ve Oppo gibi Çinli üreticiler, amiral gemisi modellerinde güncelleme sürelerini kademeli olarak uzatıyor. AB düzenlemeleri doğrultusunda markalar, yedek parça ve batarya erişimini artırmaya yönelik adımlar atıyor. Uzmanlara göre bu yaklaşım, tüketicinin marka tercihinde yazılım desteğini temel kriterlerden biri haline getiriyor.
Orhan Orhun Ünal