Hükümet tarafından 61 yaşına ilişkin ilk kanuni düzenleme 2003 yılı başlarında yapılmıştı. Bu düzenleme Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş, bunun üzerine kademeli emekliliği getiren, Dışişleri personelini kapsam dışında bırakan, yeni bir düzenleme Mecliste kabul edilmişti. Bu düzenlemede de emeklilik yaşı 61 olarak benimsenmişti. Ancak bu düzenlemede Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.
Her iki düzenlemeden sonra, emekli edilen kişiler hakkında ne yapılacağı konusunda yine o günlerde tereddüde düşülmüştü. Oysaki Anayasa Mahkemesinin kararlarının geriye yürümeyeceği, hukuk fakültesi öğrencilerince bile bilenen bir konuydu. Buna rağmen o günkü Başbakanlık yetkilileri Danıştay Birinci Daireden istişari görüş istemiş, gelen görüşte ise emekli edilen kişilerin, emekli edildikleri tarih itibariyle geriye döndürülecekleri ifade edilmişti. İlk kez bir Anayasa Mahkemesi kararı geriye doğru yürütülmekteydi.
Tüm bu olayların akabinde hükümet tarafından uzun bir süre hiçbir düzenleme yapılmadı.... Emeklilik yaşına ilişkin yeni bir düzenlemede yapılmadığı için 65 yaşını aşan kişiler dahi görevlerine devam edebildi.
Çıkalrına kanunların büyük bir hızla Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi o günlerde büyük bir şaşkınlık oluşturmuştu.... Ki, uzun bir süre bu konuda yeni bir düzenleme dahi gündeme gelmedi... Ancak ortada kanuni boşluk oluşunca, bu boşluğun yeni bir yasa ile giderilmesine karar verildi. İşte bu konudaki boşluğu gideren torba kanundaki emekliliğe ilişkin hükümlerdir. 28/04/2005 tarihli Resmi Gazetede kabul edilen Kanun ile 61 yaş uygulamasından tümüyle vazgeçilmiş ve bir düzenlemeden daha geri adım atılmıştır.
Yeni düzenleme şu şekildedir: "İştirakçilerin görevleri ile ilişiklerinin
kesilmesini gerektiren yaş haddi 65 yaşını doldurdukları tarihtir. 43 üncü maddede
yazılı olanlar dışında, hizmet süreleri ne olursa olsun 61 yaşını dolduranlar
hakkında da hizmetin gereğinin ve niteliğinin zorunlu kıldığı durumlarda kurumlarınca
yaş haddi uygulanabilir. Bu görevlere, 65 yaşını dolduranların açıktan veya
naklen atamaları yapılamaz.
b) Üniversite öğretim üyelerinin görevleri ile ilişiklerinin kesilmesini gerektiren
yaş haddi 67 yaşını doldurdukları tarihtir.
d) (b) fıkrasında belirtilen görevlere 67 yaşını, (ç) fıkrasında belirtilen
görevlere ise hizalarında gösterilen yaş hadlerini doldurmuş bulunanlar açıktan
veya naklen atanamazlar."
Yapılan bu değişikliğe göre;
1- Görevle ilişiğin kesilmesini gerektiren yaş haddi 65'tir.
2- 61 yaş, hizmetin gereği ve niteliğinin zorunlu kıldığı durumlarda kurumlarınca yaş haddi uygulanabilir. Ancak bu düzenleme 2003 yılından önceki kanun metninde yer almaktaydı. Yani yapılan bir değişiklik değil eski hale geri dönüştür.
Daha Önce Yayımladığımız Haberler
Emeklilik Yaşı ve Vazgeçilememe
Sorunu 15.04.2003
Emeklilik yaşının 61'e çekilmesi gündem oluşturmaya başladı. Yıllardır, kendilerini
vazgeçilemez pozisyonlarda tutacak politikalar geliştirenler, kendilerinin emekli
edilmesi ile kriz oluşacağı izlenimi yaratmaya çalışmaktadırlar. Bu çerçevede,
Hürriyet emeklilik yaşının 61'e çekilmesi halinde kritik görevlerde bulunan
80 büyükelçinin emekli olacağını belirtmekte ve bunun önlenmesi amacıyla gündem
belirlemeye çalışmaktadır. Ayrıntılar için tıklayın.
Dışişleri Personeli İstisna Kapsamına
Alındı 15.04.2003
Önce Hürriyette bir manşet haber yayınlandı, ardından köşe yazarları konuyu
ele aldı ve en sonunda Dışişleri Bakanı açıklama yapmak zorunda kaldı. Oluşturulan
bu kamuoyu ile Dışişleri personeli de emeklilik yaşının 65'ten 61'e indirilmesi
düzenlemesinden istisna tutuldu. Tüm dünyada teşkilatlanmış bir kurum olarak
Dışişleri Bakanlığı, eğer emekli olacak 80 kişinin yerine yeni eleman bulamıyorsa
bu noktada fazla söze gerek yoktur. Çünkü sözün gücü burada tükenmektedir.
61 Yaş Lobisi Yeniden Harekete
Geçti 18.04.2003
Bugünkü mevcut hükümetin yaptığı en önemli iş, zorunlu emeklilik yaşının 61'e
düşürülmesini sağlaması olmuştur. Bu düzenleme kamuoyundan da destek bulmasına
rağmen, Anamuhalefet Partisi ve medya, 61 yaşındaki memurları ülkemizin vazgeçilmez
bürokratları olarak görmeye hala devam etmektedir. Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı
gün CHP iptal için Anayasa Mahkemesine başvurdu. 61 yaşını aşan bürokratlarımız
da kendilerinin ne kadar vazgeçilmiz olduklarını göstermek için Hurriyet başta
olmak üzere bir çok gazetede haber yaptırmaya başladı.
Danıştay, emeklilik yaşının 61'e indirilmesine ilişkin Başbakanlığın görüş talebine cevap verdi 04.06.2003
Zorunlu Emeklilik Yaşına İlişkin
İlginç Gelişmeler 06.06.2003
Bilindiği üzere 59. Hükümet tarafından zorunlu emeklilik yaşı 61'e düşürülmüş
ve bu çerçevede 3000'e yakın kişi emekli edilmiştir. Ancak, Anayasanın sadece
hakim ve savcılara ilişkin bir yaş belirlemesi yapmış olmasına rağmen, Anayasa
Mahkemesi 61 yaş düzenlemesi hakkında yürürlüğün durdurulmasına karar vererek,
hakimlik ve savcılık teminatı olarak görülen 65 yaş düzenlemesini tüm memurlara
şamil kılmıştır. Bu düzenleme akabinde sanki Anayasa Mahkemesi ilk defa yürütmeyi
durdurma kararı vermiş gibi Başbakanlıkça uygulamada tereddüde düşülmüş ve Danıştaydan
istişari görüş istenilmiştir. Bu uygulama Başbakanlıkta hiç hukuk müşaviri olmadığı
izlenimi doğurmaktadır. Oysaki mevzuatımızda, verilen yürütmeyi durdurma kararlarına
karşı istikrar kazanmış uygulama örnekleri ve Danıştay Genel Kurul Kararları
bulunmaktadır. Danıştay Başkanlığı da vermiş olduğu görüşte zorunlu emekli edilenlerin
emekli edildikleri tarih itibariyle göreve döndürülmeleri gerektiğini belirtmiştir.
Anayasanın hükmü açıktır. Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez. Bütün
bu olanlar, hükümetin ne kadar hasas bir konuya el atmış olduğunu (özellikle
Türk Dışişleri hariciyesinin etkinliği bağlamında) ve bu uğurda tüm hukuk sisteminin
alt üst edilebileceğini göstermektedir. Bu konuya ilişkin olarak ayrıntılar
için tıklayın
Değiştirilmesi Teklif Dahi Edilemeyenler
02.07.2003
Memurlar.NET makalelerinizi yayımlamaya devam ediyor. Bugün Turgay Boran'ın
makalesine sitemizde yer veriyoruz.
"Bilindiği üzere Ak parti hükümeti tarafından hazırlanan ve TBMM'de kanunlaşan
düzenleme ile emeklilik yaşı 61'e indirilmişti. Ancak, Dışişleri bürokrasinin
büyük çabaları sonucu gündem oluşturan bu tasarı, AK partinin kadrolaşması olarak
yansıtılmaya çalışılmış ve oluşan kamuoyu ve yapılan girişimler ile 5434 sayılı
Kanunda yapılan düzenlemenin yürürlüğü durdurulmuştu. Hükümetçe hazırlanan yeni
taslakta ise bu gelişmeler üzerine Dışişleri bürokratları istisna kapsamına
alınmıştır. Yine aynı şekilde neye göre tespit ediliği anlaşılamayan bir şekilde
istisnalar kapsamına Başbakanlık, DPT, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarları da
alınmıştır. Ancak müsteşarlara ilişkin bu düzenleme 1.7.2003 tarihli Plan ve
Bütçe Komisyonu toplantısında, eşitliğe aykırı olduğu gerekçesiyle çıkarılmasına
rağmen, Dışişleri Bakanlığında görevli büyükelçi ve daimi temsilcilere ilişkin
hiçbir tartışma dahi yaşanmamıştır. Benim öngörüme göre bu Kanunun bu haliyle
çıkması halinde hiçbir gazete Ak Parti kadrolaşıyor demiyecek ve CHP iptal için
Anayasa Mahkemesine gitmeyecektir. Çünkü Dışişleri bürokratlarının 61 yaştan
emekli edilmesinin riski ortadan kalkmıştır.
08.07.2003 Tarihinde TBMM'de Kabul Edilen Kanuna Göre 61 Yaş Emekliliği 09.07.2003
CHP, emeklilik yaşını 61'e indiren yasa için yeniden Anayasa Mahkemesi'nde iptal davası açtı. 21.07.2003
Anayasa Mahkemesi, emeklilik yaşını 61'e indiren yasayı iptal etti ve yürürlüğünü durdurdu 11.10.2003
Emeklilik yaşının 61'e indirilmesini Anayasa'ya aykırı bulan Yüksek Mahkeme Kararı gerekçeleri ve karşı oy yazıları ile beraber Resmi Gazetede yayımlandı (59 KB) 28.02.2004