33 Avrupa ülkesinde kullanılan ve para transferlerinde maliyeti düşüren, hız
ve kaliteyi artıran IBAN adlı uluslararası banka hesap numaraları 1 Eylül'den
itibaren Türkiye'de.
Bugün 33 Avrupa ülkesinde kullanılan ve para transferlerinde maliyeti düşüren,
hız ve kaliteyi artıran IBAN adı verilen standarda uygun uluslararası banka
hesap numaraları 1 Eylül'den itibaren kullanılabilecek.
Avrupa Birliği düzenlemeleri çerçevesinde, ülkeler arasında gerçekleştirilen para transferleri için getirilen International Bank Account Number-IBAN standardına uygun banka hesap numaraları 1 Eylül'den itibaren Türkiye'de de kullanılmaya başlanacak. Avrupa Birliği ülkelerde zorunlu olan IBAN, 33 ülke tarafından kullanılıyor. IBAN'ın kullanımı ile gerek yurtdışı, gerek yurtiçi para transfer işlemlerinin daha hızlı, ve hatasız bir biçimde gerçekleşeceği belirtiliyor. Ayrıca IBAN sayesinde işlemlerde oluşan hatalardan kaynaklanan bekleme süreleri ve ek maliyetlerin de ortadan kalkacağı vurgulanıyor. Sistemin işleyişi hakkında Türkiye Bankalar Birliği internet sitesinde yeralan bilgi notunda, IBAN'ın, Avrupa ülkelerindeki banka ve diğer finansal kurumlar aracılığı ile gerçekleştirilen para transferlerindeki hataları ve bundan doğan gecikmeleri engelleme amacı taşıdığı vurgulanıyor. IBAN ile yapılan para transferlerinde alıcının şubesi, şehri ve benzeri detayları bilmeye gerek olmayacak; yalnızca hesap numarası ile transfer işlemi gerçekleştirilebilecek. Bu arada gerek yurtiçi gerekse yurtdışı para transferlerinde IBAN uygulaması zorunlu değil, mevcut hesap numaraları ile para transferleri yapılmaya devam edilecek.
IBAN en fazla 34 basamaktan oluşur
IBAN, dünyadaki tüm banka hesapları için yalnızca bir hesabı işaret eden; rakam
ve harflerden oluşur. Her hesabın bir IBAN'ı vardı ve bir IBAN, yalnızca bir
hesabı işaret eder. Bir IBAN en fazla 34 basamaktan oluşur. IBAN'ın ilk dört
hanesi, iki haneli ülke kodu ve iki haneli kontrol rakamıdır. Kontrol rakamı,
IBAN'ın doğru ve geçerli olup olmadığını gösterir. IBAN'ın bundan sonraki kısmı,
ulusal banka hesap numarasını içerir. Bu bölüm, IBAN'ın toplam uzunluğu 34 haneyi
aşmayacak şekilde her ülke tarafından serbestçe belirlenebilir. Türkiye'nin
IBAN uzunluğu 26 hane olarak belirlenirken, Almanya 22, Avusturya 20, Hollanda
18, Fransa 27 hane kullanıyor.
IBAN'ın hesap sahiplerine sağladığı kolaylık
Günümüzde her ülkenin ve bankanın hesap numaralarının biçimi ve uzunluğu farklılık
gösterdiği için, bir başka ülkeye veya bankaya para transferi yapacak olan müşteriler,
belirli bir standart olmadığından, para transferi yapacakları kişiden aldıkları
karşı hesap numarasının doğruluğundan emin olamama gibi bir sorun yaşıyor. Ayrıca
bir mal veya hizmet alımı sözkonusu ise bir çok farklı satıcı tarafından gelen
faturaların üzerinde değişik yapıda hesap numaralarının yeralması, ithalatçı
firmaların hata yapmalarına neden oluyor. Sonuç olarak yanlış hesap numaraları
ile yapılan para transferleri gerçekleşmemekte; hatalı işlemin düzeltilmesi
için bir çok operasyon yapılması zorunluluğu doğduğu uçin işlemlerin süresinin
uzamasının yanı sıra maliyetlerin yükselmesi sözkonusu oluyor. IBAN uygulamasına
geçen ülkelerde banka hesap numaralarının her biri için hesap sahiplerine bir
IBAN verilir. Her ülke için belirli bir biçimi ve standardı bulunan IBAN'ın
içinde özel bir şifreleme ile elde edilen iki basamaklı "kontrol rakamı"
bulunmakta. Bir başka ülkeye ya da bankaya para transfer etmek isteyen bir müşteri,
elindeki IBAN'ı gönderici bankaya verdiğinde, para, alıcı bankaya gitmeden önce
alıcı hesabın IBAN'ı gönderici bankada kontrol edilir. IBAN yanlış ise para
karşı bankaya gönderilmez ve yanlış işlem engellenmiş olur.
IBAN'ın kullanımı
Bankalar Birliği bilgi notunda IBAN'ın nasıl kullanılacağı ise bir örnekle
anlatılıyor. Buna göre, "Almanya'da yaşayan Ahmet Bey'in, Türkiye'deki
oğlu Ali'ye havale göndermek istediğini varsayalım. Ali, eğer bilmiyorsa X bankasına
giderek hesabına ait IBAN numarasını öğrenir. Ali, IBAN numarasını babasına
iletir. Oğlundan parayı havale edeceği hesabın IBAN'ını öğrenen Ahmet Bey Almanya'daki
Y bankasına gider. Ahmet Bey oğlunun IBAN'ını Y bankasındaki görevliye verir
ve bu hesaba havale yapmak istediğini söyler.
Y Bankası görevlisi, Ahmet Bey tarafından verilen IBAN'ın doğru olup olmadığını önündeki ekrandan kontrol eder. Verilen IBAN doğru ise para transferi gerçekleşir. Para transferi doğru IBAN ile gerçekleştiğinden, Almanya'daki Y bankasından gelen havale mesajı Türkiye'deki X bankasına ulaştığında Ahmet Bey'in gönderdiği miktar, oğlu Ali'nin hesabına otomatik olarak geçer."
Referans