Vergi mükellefleri, elektronik defter ve elektronik belge düzenine geçiriliyor.
Uygulamaya paralel, vergide masa başında elektronik denetim dönemi başlıyor.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, düzenlemeye ilişkin bir Tebliğ Taslağı
hazırladı.
Taslağa göre, mükellefler, Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan izin alarak elektronik
defter tutabilecek, alış ve gider belgelerini elektronik ortamda düzenleyebilecek.
Elektronik ve defter ve belge için mükelleflerin, ''bilanço esasına göre defter
tutması, yeminli mali müşavir ile tam tasdik sözleşmesi yapmış olması, elektronik
defter ve belge sistemine dönük yeterli donanım, yazılım ve personele sahip
bulunması'' şartları aranacak.
BAŞKANLIK'DAN İZİN ALINACAK
Uygulamadan yararlanmak isteyenler, ''elektronik ortamda tutmak istedikleri
defter ve belgelerini, elektronik muhasebe sistemlerini oluşturan donanım ve
muhasebe programlarını, kayıtların nasıl oluşturulduğu ve saklandığını, personel
ve sistem güvenirliklerini içeren bir rapor'' hazırlayarak Gelir İdaresi Başkanlığı'na
başvuracaklar.
Aranan şartları taşıyan mükellefler ile Başkanlık arasında bir protokol yapılacak
ve uygulama öncesi hazırlık dönemi başlatılacak.
5 yılı aşmayacak hazırlık döneminde mükellefler, defter ve belgelerini hem
elektronik hem de kağıt ortamında tutacaklar. Hazırlık dönemini başarı ile geçiren
mükellefe, elektronik defter ve elektronik belge uygulaması için izin belgesi
verilecek. İzin tarihini takip eden veri dönemi başından itibaren de defter
ve belgeler, sadece elektronik ortamda düzenlenecek.
Bu arada elektronik defter ve belge düzenine geçen işletmeler, bu sistemin
dışında olan kişi ve kuruluşlara yönelik alım-satımlarında kağıt ortamında düzenledikleri
belgeleri getirilen süre içinde muhafaza edecekler.
BİLGİLER, VİM'DE TOPLANACAK
Taslak uyarınca mükellefler, elektronik defter ve belgeleri, DVD-R'lara kaydederek
belirlenen dönemlerde Gelir İdaresi Başkanlığı'na gönderecekler.
Başkanlığa gelen bilgiler, Vergi İstihbarat Merkezi'ne (VİM) yüklenerek değerlendirmeye
alınacak. Çapraz kontroller ile birbirleriyle alışverişi bulunan mükelleflerin
vergi beyanlarının doğru olup olmadığına bakılacak.
Elektronik kayıt sistemi ile birlikte vergide elektronik denetim de başlayacak.
Vergi inceleme elemanları, masa başında elektronik ortamda denetim yapabilecek.
İncelenen mükellef sayısını artıracak yeni uyulama ile birlikte halen belli
konularda, sınırlı şekilde gerçekleştirilen vergi denetimleri, tam incelemeye
dönüşecek. Tam incelemede mükellefler, bütün bilgi ve belgeler ortaya konularak,
her yönüyle denetime alınacaklar.
RULO SAKLAMA DEVRİ BİTİYOR
Öte yandan Gelir İdaresi Başkanlığı'nın hazırladığı bir başka Tebliğ taslağı
ile KDV mükelleflerinin, yazarkasa fişlerinin ikinci nüshalarını kağıt rulolar
olarak saklama dönemi de sona eriyor.
Buna ilişkin Tebliğin yayımlanmasıyla mükellefler, elektronik kayıt ünitesinde
bilgi depolayan yazarkasalar sayesinde artık ikinci nüshaları rulo olarak saklamayacaklar.
Bu amaçla imal edilen elektronik kayıt yapma özelliğine sahip yazarkasalarda,
günlük ve mali hafızanın dışında ayrı bir ünite olacak. Gün içinde yapılan satışlar
ile gerçekleştirilen işlemler, bu birime otomatik olarak ve aynen kaydedilecek.
Söz konusu üniteye, sadece ait olduğu ödeme kaydedici cihaz ile kayıt yapılabilecek,
kaydedilmiş bilgiler de harici bir enerjiye ihtiyaç duymaksızın en az 10 yıl
silinmeyecek.
Elektronik kayıt özelliğine sahip yazarkasalar, ''Elektronik kayıt ünitesi''
takılı olmaksızın çalışmayacak.
Gelir İdaresi yetkilileri, bazı büyük işletmelerin ikinci nüshaları saklamak
için depo dahi kiraladığını, yeni uygulama ile hem kağıt israfının önleneceğini
hem de bunları saklama maliyetinin ortadan kalkacağını bildirdiler.
Yetkililer, uygulama ile KDV mükelleflerine dönük incelemelerin de çok daha
hızlı ve etkin hale geleceğini ifade ettiler.