ELEKTRONİK ORTAMDA İŞLENEN SUÇLARIN ÖNLENMESİ İLE 2559 ve
2937 SAYILI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, elektronik ortamda işlenen belirli suçların
içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden önlenmesine ilişkin esas ve
usûlleri düzenlemektir.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakanlık: Ulaştırma Bakanlığını,
b) Başkanlık: Kurum bünyesinde bulunan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığını,
c) Elektronik ortam: İşaret, sembol, ses, görüntü ve elektrik sinyal ve
işaretlerine dönüştürülebilen her türlü verinin, kablo, telsiz, optik, elektrik,
manyetik, elektromanyetik, elektrokimyasal, elektromekanik ve diğer iletim
sistemleri vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınmasını sağlayan internet
ve bilişim ortamını,
ç) Erişim: Bir internet sistemine bağlanarak kullanım olanağı kazanılmasını,
d) Erişim sağlayıcı: Kullanıcılarına internet ağına erişim olanağı sağlayan her
türlü gerçek veya tüzel kişileri,
e) İnternet ağı: En az iki internet sistemi arasında veya bilgisayarlar veya
bilgisayarlar ile çevre birimleri arasında veri iletişimini ve karşılıklı
etkileşimi her türlü iletişim tekniği ile sağlayan ortamı,
f) İnternet ortamı: İnternet sistemi ve internet ağından oluşan ortamı,
g) İnternet sistemi: Bilgisayar, iletişim altyapısı ve yazılımlardan oluşan veri
işleme, saklama ve iletmeye yönelik sistemi,
ğ) İçerik sağlayıcı: İnternet ağı üzerinden kullanıcılara sunulan her türlü
bilgi veya veriyi üreten, değiştiren ve sağlayan gerçek veya tüzel kişileri,
h) İzleme: İnternet ağındaki verilere etki etmeksizin bilgi ve verilerin takip
edilmesini,
ı) Kurum: Telekomünikasyon Kurumunu,
i) Toplu kullanım sağlayıcı: Ticari amaçla kişilere belli bir yerde ve belli bir
süre internet ağını kullanım olanağı sağlayanı,
j) Yayın: Elektronik ortamda yapılan yayını,
k) Yer sağlayıcı: Hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya
işleten gerçek veya tüzel kişileri,
ifade eder.
Erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi
MADDE 3- (1) Elektronik ortamda yapılan ve içeriği aşağıdaki suçları oluşturan
yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesine karar verilir:
a) Türk Ceza Kanununda yer alan;
1) Çocukların cinsel istismarı (madde 103, fıkra 1),
2) Müstehcenlik (madde 226),
3) Fuhuş (madde 227),
4) İntihara yönlendirme (madde 84),
5) Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama (madde 228),
6) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (madde 190),
suçları.
(2) Birinci fıkrada yazılı suçların işlenmesinin önlenmesi amacıyla erişimin
engellenmesine sulh ceza hâkimi tarafından karar verilir. Gecikmesinde sakınca
bulunan hâllerde ise erişim, yetkili ve görevli kolluk kuvvetlerinin talebi
üzerine veya re'sen, Başkanlığın yazılı emriyle engellenebilir.
(3) İçerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunması halinde veya içerik
veya yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa dahi, içeriği birinci fıkranın (a)
bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yazılı suçları oluşturan
yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesi kararı, doğrudan Başkanlık
tarafından verilir. Bu karar, erişim sağlayıcısına bildirilerek gereğinin derhal
yerine getirilmesi istenir.
(4) Hâkim veya Başkanlık tarafından verilen karar gereği yapılmak üzere içerik,
yer veya erişim sağlayıcılarına tebliğ edilir. Hâkim tarafından verilen erişimin
engellenmesine ilişkin kararların bir örneği bilgi için Başkanlığa gönderilir.
(5) Başkanlık tarafından verilen erişimin engellenmesine ilişkin karara, içerik,
yer veya erişim sağlayıcıları veya bu karar dolayısı ile yasal bir hakkının
ihlal edildiğini ileri süren kişiler tarafından Kurum merkezinin bulunduğu yer
sulh ceza hakimine itiraz edilebilir. Koruma tedbiri olarak hakim tarafından
verilen erişimin engellenmesine ilişkin karara ise 5271 sayılı Ceza Muhakemesi
Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir. Erişimin engellenmesi kararının
konusunu oluşturan yayını yapanların kimliklerinin belirlenmesi hâlinde,
Başkanlık tarafından, Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
(6) Konusu birinci fıkrada sayılan suçları oluşturan içeriğin yayından
çıkarılması halinde, erişimin engellenmesi kararı kendiliğinden hükümsüz kalır.
(7) Üçüncü fıkra hükmü uyarınca verilen erişimin engellenmesi kararının yerine
getirilmemesi halinde, Başkanlık tarafından erişim sağlayıcısına, üç günden
fazla olmamak üzere belirlenen bir süre zarfında kararın yerine getirilmesi
hususunda yazılı uyarıda bulunulur. Uyarıya ve belirlenen süreye rağmen kararın
yerine getirilmemesi halinde, Başkanlık tarafından erişim sağlayıcısına onbin
Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir. Buna rağmen, kararın yerine
getirilmemesi halinde, Başkanlığın talebi üzerine Kurum tarafından
yetkilendirmenin iptaline karar verilebilir.
(8) İkinci fıkra uyarınca verilen erişimin engellenmesi kararını yerine
getirmeyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
İdari yapı ve görevler
MADDE 4- (1) Bu Kanunla verilen görevler, Kurum bünyesinde bulunan
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığınca yerine getirilir.
(2) Bu Kanunla verilen görevleri yapmak üzere ekli listedeki kadrolar ihdas
edilmiş ve 27/1/2000 tarihli ve 4502 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesiyle
Kurum için ihdas edilen (II) sayılı listeye eklenmiştir. Başkanlık bünyesindeki
İletişim Uzmanları Kurumda çalışan Telekomünikasyon Uzmanlarının mali ve özlük
haklarına sahiptir.
(3) Başkanlığa bu Kanunla verilen görevlere ilişkin olarak yapılacak her türlü
mal veya hizmet alımları ile yapım işleri, ceza ve ihalelerden yasaklama işleri
hariç, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın Kurum bütçesinden karşılanır.
(4) Diğer kanunlarla verilen yetki ve görevleri saklı kalmak kaydıyla,
Başkanlığın bu kanun kapsamındaki görev ve yetkileri şunlardır:
a) Bakanlık, kolluk kuvvetleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile içerik, yer
ve erişim sağlayıcılar ve ilgili sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyon
oluşturarak elektronik ortamda yapılan ve bu Kanun kapsamına giren suçları
oluşturan içeriğe sahip faaliyet ve yayınları önlemeye yönelik çalışmalar
yapmak, bu amaçla, gerektiğinde, her türlü giderleri yönetmelikle belirlenecek
usul ve esaslar dahilinde Kurumca karşılanacak çalışma kurulları oluşturmak,
b) İnternet ortamında yapılan yayınların içeriklerini izleyerek, bu Kanun
kapsamına giren suçların işlendiğinin tespiti halinde, bu yayınlara erişimin
engellenmesine yönelik olarak bu Kanunda öngörülen gerekli tedbirleri almak,
c) İnternet ortamında yapılan yayınların içeriklerinin izlenmesinin hangi
seviye, zaman ve şekilde yapılacağını belirlemek,
ç) Kurum tarafından işletmecilerin yetkilendirilmeleri ile mülki idare
amirlerince toplu kullanım sağlayıcılara verilecek izin belgelerinde filtreleme
ve bloke etmede kullanılacak sistemlere ve yapılacak düzenlemelere yönelik usûl
ve esasları belirlemek,
d) Elektronik ortamdaki yayınların izlenmesi suretiyle bu Kanunun 3 üncü
maddesinin birinci fıkrasında sayılan suçların işlenmesini önlemek için, izleme
ve bilgi ihbar merkezi dahil, gerekli her türlü teknik altyapıyı kurmak veya
kurdurmak, bu altyapıyı işletmek veya işletilmesini sağlamak,
e) Elektronik ortamdaki sohbet, mesaj veya benzeri servislerde yapılacak
filtreleme, perdeleme ve izleme esaslarına göre donanım üretilmesi veya yazılım
yapılmasına ilişkin asgari standartları belirlemek,
f) Bilişim ve internet alanındaki uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği
ve koordinasyonu sağlamak,
g) Bu Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında içerik, yer ve erişim sağlayıcılarının,
yönetmelikle belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde tanıtıcı bilgilerini
kendilerine ait internet ortamında kullanıcıların ulaşabileceği şekilde ve
güncel olarak bulundurmamaları halinde bu Kanunun 3 üncü maddesinin yedinci
fıkrasında yazılı yaptırımları uygulamak,
ğ) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan suçların, elektronik
ortamda işlenmesini konu alan her türlü temsili görüntü, yazı veya sesleri
içeren ürünlerin tanıtımı, ülkeye sokulması, bulundurulması, kiraya verilmesi
veya satışının önlemesini teminen yetkili ve görevli kolluk kuvvetlerine, teknik
imkanları dahilinde gereken her türlü yardım ve koordinasyonda bulunmak,
h) Bu Kanunla verilen görevlerin yerine getirilmesi kapsamında, Bakanlıkça;
ilgili mevzuat hükümleri uyarınca; Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, çocuk,
kadın ve aileden sorumlu Devlet Bakanlığı ile ihtiyaç duyulan diğer bakanlık,
kamu kurum ve kuruluşları ile internet servis sağlayıcıları ve ilgili sivil
toplum kuruluşlarından birer temsilcisi katılımı suretiyle teşkil edilecek
İnternet Kurulu ile gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, bu Kurulca
izleme, filtreleme ve engelleme yapılacak sitelerin tespiti ve benzeri konularda
yapılacak öneriler ile ilgili gerekli her türlü tedbir veya kararları almak,
ı) Diğer kanunlarla verilen görevleri yapmak.
Yönetmelik
MADDE 5- (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Adalet, İçişleri
ve Ulaştırma bakanlıklarının görüşleri alınarak Başbakanlık tarafından
çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.
MADDE 6- (1) 4/7/1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun
ek 7 inci maddesinin onuncu fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “belirtilen”
ibaresinden sonra gelmek üzere “telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişime
ilişkin” ibaresi eklenmiş, ikinci cümlesi “Oluşturulan bu Başkanlık bir başkan
ile daire başkanlıklarından oluşur” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 1/11/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli
İstihbarat Teşkilatı Kanununun 6 inci maddesinin ikinci fıkrasının son cümlesi
“4.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 135 inci maddesinin
altıncı fıkrasının (a) bendinin (14) numaralı alt bendi kapsamında yapılacak
dinlemeler de bu merkez üzerinden yapılır” şeklinde değiştirilmiş; dördüncü
fıkrasında yer alan “Ancak” ibresinden sonra gelmek üzere “casusluk
faaliyetlerinin tespiti ve” ibaresi eklenmiş; altıncı fıkrasının üçüncü
cümlesinde geçen “Bu madde” ibresi “Bu fıkra” olarak değiştirilmiştir.
Yürürlük
MADDE 7- (1) Bu Kanunun;
a) 1 inci, 2 nci, 3 üncü ve 5 inci maddeleri yayımı tarihinden altı ay sonra,
b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
LİSTE
KURUMU : TELEKOMÜNİKASYON KURUMU
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
UNVANI SINIFI KADRO ADEDİ
1. DERECE
Daire Başkanı GİH 1
Hukuk Müşaviri GİH 1
İletişim Uzmanı GİH 3
İletişim Uzmanı TH 3
3. DERECE
İletişim Uzmanı GİH 7
İletişim Uzmanı TH 5
5. DERECE
İletişim Uzmanı GİH 5
Avukat AH 3
İletişim Uzmanı TH 5
Mütercim GİH 1
Tekniker TH 3
Sekreter GİH 1
6. DERECE
İletişim Uzmanı GİH 8
İletişim Uzmanı TH 10
Avukat AH 2
Mütercim GİH 2
Bilgisayar İşletmeni GİH 2
Teknisyen TH 2
Sekreter GİH 1
TOPLAM 65
GENEL GEREKÇE
Dünyada yaşanan gelişmelere paralel olarak, ülkemizde de, internet dahil hızla
yaygınlaşan elektronik iletişim araçlarının sağladığı imkânların suiistimal
edilmesi suretiyle işlenen suçlarla mücadele konusunda etkin ve doğru bir
yapılanmayı mümkün kılabilecek özel bir kanun çıkartılması zorunlu hale gelmiş
bulunmaktadır.
Anayasanın “Ailenin korunması” başlıklı 41 inci maddesinde “Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.” hükmü, “Gençliğin korunması” başlıklı 58 inci maddesinde de “Devlet, istiklâl ve Cumhuriyetimizin emanet edildiği gençlerin müsbet ilmin ışığında, Atatürk ilke ve inkılâpları doğrultusunda ve Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü ortadan kaldırmayı amaç edinen görüşlere karşı yetişme ve gelişmelerini sağlayıcı tedbirleri alır. Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır.” hükmü yer almaktadır
Hazırlanan bu Tasarı ile, Anayasanın söz konusu hükümleri uyarınca, aileyi, çocukları ve gençleri internet dahil elektronik iletişim araçlarının suiistimal edilmesi suretiyle uyuşturucu ve uyarıcı madde alışkanlığı, intihara yönlendirme, cinsel istismar, kumar ve benzeri kötü alışkanlıkları teşvik eden yayınların içeriklerinden korumak için gerekli önleyici tedbirlerin alınması amaçlanmakta; elektronik ortamda çocuğa, gençliğe ve aileye yönelik ağır ve vahim nitelikteki saldırıların önlenmesini teminen gereken yasal düzenlemenin yapılması sağlanmış olmaktadır.
Tasarı ile yeni bilişim suçları kategorisi oluşturulmamakta ve suçlar işlendikten sonra devreye girecek cezai ve idari yaptırımlar getirilmemektedir. Türk Ceza Kanununda yer alan belirli suçların internet dahil elektronik ortamda etkilerini sürdürmesinin, idari ve yargısal koruma tedbiri olmak üzere belirlenen iki yöntemle önlenmesi mümkün kılınmaktadır. Bu amaçla, söz konusu kanunda yer alan bazı suçların, elektronik ortamda işlenmesinin içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden önlenmesine ilişkin esas ve usûller belirlenmektedir. Bir başka ifade ile bu Tasarı; suçun ve suçlunun gelişen bilişim teknolojilerini bir truva atı gibi kullanarak, Anayasamızın, özel olarak korunmasını öngördüğü, başta aile, çocuklar ve gençler olmak üzere belirli sosyal kesimlere yönelik suçların kolayca işlenmesini önleyici özel bir kanun mahiyetindedir. Tasarıyla içerik denetiminin nasıl ve hangi kurum tarafından yapılacağına ilişkin düzenlemelere yer verilmiş, bu amaçla Telekomünikasyon Kurumu bünyesinde bulunan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına ilave görev ve yetkilerin verilmesi öngörülmüştür.
Söz konusu Başkanlığa, elektronik ortamdaki zararlı içeriklerin izlenmesi ve önlem alınması, filtreleme görevi, bu konuda uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği sağlanması, şikâyet ve talepleri değerlendirmek üzere izleme ve bilgi ihbar merkezi kurulması gibi çok önemli yetki ve görevler verilmektedir. Ülkemizde, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “Bilişim Alanında Suçlar”ı düzenleyen 243 ve devamı maddelerinde ticari ve mali yönden işlenen suçları düzenleyici, 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu gibi özel nitelikli kanunlarla, toplumu ahlâki ve ruhsal yönden etkileyen zararlı neşriyatla mücadele edilmesini, 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanunun ile de aile içi şiddeti durdurma, özellikle kadını ve çocukları korumayı ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu ile de korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunmasını amaçlayan hükümler konulmuştur. Ancak, bilişim teknolojilerinde yaşanan baş döndürücü gelişmeler nedeni ile söz konusu düzenlemeler, internet ortamında yapılan ve içerikleri suç teşkil eden yayınların önlenmesinde yetersiz kalmıştır. Bu konuyla ilgili henüz yasal bir düzenleme yapılmamıştır. Dünyada ve Avrupa Birliği ülkelerinde ise, elektronik ortamda işlenen suçların önleyici tedbirlerle önlenmesinde farklı adlarla da olsa genelde bağımsız ya da özerk yapıların oluşturulduğu görülmektedir. Elektronik ortamda işlenen, suçların hızlı bir şekilde artışı, bu suçların işlenmesindeki kolaylığa karşın ortaya çıkarılmasındaki zorluklar, toplumsal açıdan doğabilecek zararların sonradan telafisinin mümkün olmaması, bu konuda acilen etkin mücadele edecek kurumsal bir yapının, yasal bir düzenleme ile oluşturulmasını zorunlu kılmaktadır.
Ülkemizde internet ortamı dahil elektronik ortamda yapılan yayınları teknik açıdan ve bilimsel olarak takip eden, sorunu tespit eden, çözümü için öneriler getiren; internet servis sağlayıcıları da dahil elektronik haberleşme ve internet sektörünü koordine edecek kurumsal bir yapılanmanın kurulması zorunlu hale gelmiş bulunmaktadır.
Bilişim teknolojileri ve sunduğu hizmetler, nitelikleri gereği sadece ulusların milli düzenlerini değil, tüm uluslararası toplumu etkilemektedir. Bu nedenle, diğer ülkelerle ve uluslararası örgütlerle de bu alanda işbirliği ve koordinasyon yapılarak, bilişim ve internet teknolojilerinin ortaya çıkardığı bu yeni ortama uyum sağlanması gerekmektedir. Hazırlanmış olan bu Tasarı ile, yasa metninde belirtilen suçların internet yolu ile ve genel olarak elektronik ortamda işlenmesini önlemek amacı ile diğer ülke muadil kuruluşları ve uluslararası örgütlerle gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlama görevi de Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına verilmektedir.
Bu Kanun kapsamında ilave görevler verilen idari birimin
Telekomünikasyon Kurumu bünyesinde bir birim olduğu ve Kurumun bu birim dahil
faaliyetleriyle ilgili tesis ettikleri idari nitelikteki kararlarına karşı
ilgili mevzuatta zikredilen idari yargı, genel hukuk hükümlerine göre tesis
ettiği işlem ve eylemlerine karşı ise ilgili adli yargı yoluna başvurulması
mümkün bulunmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Madde ile, Kanunun amacı, Türk Ceza Kanununda yer
alan belirli suçların elektronik ortamda yapılan yayınlarla işlenmesinin, idari
ve yargısal koruma tedbiri olmak üzere belirlenen iki yöntemle içerik, yer ve
erişim sağlayıcıları üzerinden önlenmesine ilişkin esas ve usûlleri düzenlemek
olarak belirlenmiştir.
MADDE 2- Madde ile, Tasarıda geçen bazı terimlerin tanımlarına yer verilmiştir.
Tasarıda yer alan terimlerin geniş kapsamına yer verilmiş, özellikle Türkçe
anlam ve karşılığına uygun terimler tercih edilmiştir. Örneğin, internet ve
bilişim ağlarını da kapsayacak şekilde “elektronik ortam” terimi kullanılmıştır.
MADDE 3- Madde ile, erişimi engellenebilecek suçlar düzenlenmiştir. Bu suçlar;
Türk Ceza Kanununda yer alan çocukların cinsel istismarı, müstehcenlik, fuhuş,
intihara yönlendirme ve kumar oynanması için yer ve imkan sağlama ile uyuşturucu
veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma suçlarıdır.
Elektronik ortamda yapılan ve içeriği yukarıdaki suçları oluşturan yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesi kararı aşağıda belirtilen esaslara göre verilir:
1. İçerik veya yer sağlayıcısının yurt içinde bulunması halinde, erişimin engellenmesi kararı, sulh ceza hâkimi, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise, yetkili ve görevli kolluk kuvvetlerinin talebi üzerine veya re'sen Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının yazılı emriyle verilir. Bu durumda Başkanlıkça verilen bu karara karşı ilgililer Kurum merkezinin bulunduğu yer sulh ceza hâkimine itirazda bulunabileceklerdir. Bu itiraz, ilgilinin ayrıca idari yargı yoluna başvurma hakkını ortadan kaldırmaz Keza, koruma tedbiri olarak hakimce verilen erişimin engellenmesine ilişkin karara Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.
Hâkim veya Başkanlık tarafından verilen erişimin engellenmesi kararının birer örneği, gereği yapılmak üzere içerik, yer ve erişim sağlayıcılarına tebliğ edilir. Hâkim tarafından verilen erişimin engellenmesi kararını yerine getirmeyen kişi hapis cezası ile cezalandırılır.
2. İçerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunması halinde veya içerik veya yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa bile çocukların cinsel istismarı, müstehcenlik ve fuhuş suçların içeriklerini taşıyan yayınlara ilişkin erişimin engellenmesi kararı, doğrudan Başkanlık tarafından verilir.
Başkanlıkça verilen erişimin engellenmesi kararı, erişim
sağlayıcısına bildirilerek, gereğinin derhal yerine getirilmesi istenir. İdari
tedbir olarak verilen erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi
halinde, Başkanlık tarafından erişim sağlayıcısına, kararın yerine getirilmesi
için üç güne kadar süre verilir. Bu süre içerisinde de içeriğe erişimin
engellenmemesi halinde, Başkanlık tarafından erişim sağlayıcısına idari para
cezası verilir. Buna rağmen kararın yerine getirilmemesi halinde, Başkanlığın
talebi üzerine Telekomünikasyon Kurumu tarafından yetkilendirmenin iptaline
karar verilebilir, verilen bu kararlara idari yargı yoluna başvurma hakkı
mevcuttur
MADDE 4- Madde ile, diğer kanunlarla verilen görev ve yetkilere ilave olarak bu
Kanunla verilen yetki ve görevlerin de Kurum bünyesinde bulunan Telekomünikasyon
İletişim Başkanlığınca yerine getirilmesi öngörülmekte ve bu hizmetlerde
kullanılmak üzere kadro ihdas edilmektedir. Başkanlığa verilen görevlerin önem
ve özelliği dikkate alındığında hızlı ve seri bir şekilde yerine getirilmesi
için, yapılacak her türlü mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin 4734
sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu
hükümlerine tabi olmaksızın Kurum bütçesinden karşılanması öngörülmektedir.
Başkanlığın bu kanun kapsamında görev ve yetkileri genel olarak şunlardır:
1. Ulaştırma Bakanlığı, polis, jandarma ve milli istihbarat teşkilatı gibi kolluk kuvvetleri, çocuk ve aileden sorumlu kurum ve kuruluşlar, RTÜK ve benzeri ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile içerik, yer ve erişim sağlayıcıları ve ilgili dernek, vakıf, mesleki oda ve benzeri sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyon oluşturarak elektronik ortamda yapılan ve bu Kanun kapsamına giren suçları oluşturan içeriğe sahip faaliyet ve yayınları önlemeye yönelik çalışmalar yapmak, suçların işlenmesinin önlenmesini ve zararlı sonuçlarının en aza indirilmesini teminen bilişim ve internet ortamında yapılan yayınların içeriklerinin izlenmesinin hangi seviye, zaman ve şekilde yapılacağını belirlemek.
2. Telekomünikasyon Kurumu tarafından 406 sayılı Kanun ve
ilgili mevzuat hükümlerine göre işletmecilerin yetkilendirilmeleri ile mülki
idare amirlerince toplu kullanım sağlayıcılara (internet kafeler) verilecek izin
belgelerinde filtreleme ve bloke etmede kullanılacak sistemlere ve yapılacak
düzenlemeler yönelik usul ve esasları belirleme görev ve yetkisi verilmiştir.
Bundan böyle Kurumun işletmecilerle yapacağı sözleşmelerde veya vereceği diğer
izinlerde elektronik ortamda verilecek internet hizmetlerinde filtreleme ve
bloke etme yazılım program ve donanımlarının kullanılmasını mecburi hale getiren
hükümler konulması gerekmektedir.
Ayrıca, internet kafelerde bulunan bilgisayar ve diğer sistemlerde konusu bu
Kanunla belirlenen suçları oluşturan içeriğe sahip yayınlara erişimin
engellenmesi amacıyla gerekli filtreleme ve bloke etmeyi sağlayacak donanım ve
yazılım kullanılması dahil her türlü tedbirin alınması halinde, mahalli mülki
amirlerce işyeri açma ruhsatı veya diğer izin belgelerinin verilmesi söz konusu
olabilecektir Yapılan düzenleme bu amacın sağlanmasına yöneliktir. Özellikle
çocukların internetteki zararlı içerikten korunması amacıyla, internette erişim
için yoğun olarak kullanılan bu yerlerin çalışma esas ve usullerinin
düzenlenmesine büyük ihtiyaç bulunmaktadır. Avrupa Konseyinin 1999/276 ve
2005/854 sayılı kararları ile üye ülkeler internetin güvenli kullanılmasının
sağlanması için filtreleme ve bloke etme programları gibi koruyucu programlar
geliştirmeye ve aynı amaçla eğitim ve tanıtım faaliyetlerini yaygınlaştırmaya
davet edilmektedir.
3. Elektronik ortamdaki yayınların izlenmesi suretiyle Tasarı kapsamındaki suçların işlenmesini önlemek için, izleme ve bilgi ihbar merkezi dahil, gerekli her türlü teknik altyapıyı kurmak ve işletmek veya gerektiğinde üçüncü kişilere yaptırmak, sohbet, mesaj ve benzeri servislerde yapılacak filtreleme, perdeleme ve izleme esaslarına göre donanım üretilmesi veya yazılım yapılmasına ilişkin standartları belirlemek; bu alandaki uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.
4. Bu Kanun kapsamında bulunan suçların elektronik ortamda işlenmesini konu alan her türlü temsili görüntü yazı veya sesleri içeren CD, DVD, USB Bellek, Hard Disk, Disket gibi ürünlerin tanıtımı, ülkeye sokulması, bulundurulması, kiraya verilmesi veya satışının önlenmesini teminen, görevli ve yetkili kolluk kuvvetlerine, teknik imkanları dahilinde her türlü yardım ve koordinasyonda bulunmak.
5. 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunun ek 1 nci maddesinde yer alan “Bakanlık, teknolojinin getirdiği
yeni ulaştırma ve haberleşme hizmetleri ile ilgili olarak oluşturulacak
politikaların tespitinde Bakanlık dışından tecrübeli ve yetişkin kişi ve kuruluş
temsilcilerinin katıldığı geçici danışma kurulları kurabilir. Bu kurul
üyelerinin yol ve konaklama giderleri ile birlikte kurulun diğer faaliyet
giderleri Ulaştırma Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” yolundaki hüküm
çerçevesinde Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri
Bakanlığı, çocuk, kadın ve aileden sorumlu Devlet Bakanlığı ile ihtiyaç duyulan
diğer bakanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile üniversiteler, ilgili dernek,
vakıf, meslek odaları ve benzeri sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin de
katılımı ile kurulan veya kurulacak İnternet Kurulu ile işbirliği ve
koordinasyon sağlayacak, ayrıca kanunda öngörülen konularda bu Kurulun yaptığı
önerilerle ilgili gereken karar veya tedbirleri alacaktır.
MADDE 5- Maddeyle, bu Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve usûllerin
çıkarılacak yönetmeliklerle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
MADDE 6- Maddeyle, 1/11/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri
ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda casusluk faaliyetleri kapsamında
telekomünikasyon iletişim araçları yoluyla tespiti ve dinlemelerin de
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığındaki merkez üzerinden yapılmasına ve 2559
sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanununda ise uygulamadan doğan bazı
tereddütleri gidermeye olanak sağlayacak değişiklerin yapılması hükme
bağlanmıştır.
MADDE 7- Yürürlük maddesidir.
MADDE 8- Yürütme maddesidir.