Ticaret Bakanlığı, mesafeli satışlarda tüketicilerin yaşadığı hak kayıplarını önlemek amacıyla yönetmelikte önemli değişikliklere gitmiştir. 23 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ve 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan "Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"te, 4 Eylül 2024'te düzenlenen 28. Tüketici Konseyi sonrasında yeniden değerlendirme yapılmış ve bazı maddeler tüketici lehine revize edilmiştir.
Cayma hakkında kargo ücreti düzenlemesi
Yapılan yeni düzenlemeyle birlikte, tüketicinin mesafeli alışverişlerde cayma hakkını kullanması durumunda ürün iadesine ilişkin kargo ücretinin tüketiciye yüklenemeyeceği açıkça hükme bağlanmıştır. Böylece iade sürecinde oluşan ek maliyetlerin tüketici üzerinde baskı oluşturmasının önüne geçilecektir. Satıcı veya sağlayıcı, ürünün geri gönderilmesine ilişkin tüm kargo masraflarını karşılamakla yükümlü olacaktır. Bu değişiklik, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un temel amacı olan ekonomik menfaatlerin korunması ilkesine dayanmaktadır.
Cep telefonu ve benzeri ürünlerde cayma hakkı
Ticaret Bakanlığı, daha önce yapılan düzenlemeyle cayma hakkı kapsamından çıkarılması planlanan cep telefonu, tablet, akıllı saat ve bilgisayar gibi elektronik cihazları yeniden değerlendirmiştir. Yapılan değişiklikle birlikte bu ürünler cayma hakkı istisnası kapsamından çıkarılmıştır. Böylece tüketici, bu ürünleri internetten ya da uzaktan satış yoluyla aldığı takdirde, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden ve ceza ödemeden sözleşmeden cayabilecektir. Bu hamleyle, e-ticaret kanalları üzerinden yapılan alışverişlerin daha güvenli ve şeffaf hale getirilmesi hedeflenmektedir.
Ön bilgilendirme formuna arabuluculuk şartı
Yönetmelikte yapılan bir diğer önemli değişiklik ise tüketici uyuşmazlıklarının çözüm sürecine dairdir. 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, ön bilgilendirme formuna yeni bir zorunluluk getirilmiştir. Buna göre, parasal sınırlar dahilinde tüketici mahkemelerine taşınabilecek ihtilaflarda dava açmadan önce arabulucuya başvurulması gerektiğine dair bilginin tüketiciye açıkça sunulması şart olacaktır. Bu sayede tüketicilerin, yasal haklarını kullanma sürecinde daha bilinçli hareket etmeleri sağlanacaktır.
Tüketici haklarının güçlendirilmesi
Ticaret Bakanlığı, yapılan bu değişikliklerin tüketici haklarının güçlendirilmesi yönünde atılan önemli adımlar olduğunu belirterek, benzer mevzuat çalışmalarının tüketicilerin ekonomik menfaatlerini koruyacak şekilde titizlikle sürdürüleceğini kamuoyuna duyurmuştur.