Son dönemde yüksek faiz ekonomiyi derinden etkiliyor. Paradan para kazanma cazibesi; yatırım, üretim ve istihdamın önüne geçiyor. Yalnızca sanayiyi değil, konut sektörünü de olumsuz etkiliyor.
Türkiye Gazetesi'nden Necmi Çiçekçi'nin haberine göre; 260 alt meslek dalını besleyen bu sektör, mevcut ekonomik şartlar nedeniyle problem yaşıyor. Satış rakamları yüksek görünse de, konut alım iştahına bakıldığında farklı bir tablo ortaya çıkıyor. Faizlerin düştüğü ve yeni kampanyaların açıklandığı bir ortamda konut satışlarının ciddi boyutlara ulaşacağı biliniyor.
Domino Etkisi Yapıyor
Yüksek faiz ortamı nedeniyle konut alım talebi erteleniyor, alıcılar birikimlerini mevduatta değerlendirmeyi seçiyor, müteahhitler yatırım yaparken iki kez düşünüyor, yabancı yatırımcı bu ortamda konut alımından vazgeçiyor, Türkler ise daha uygun şartlarda gördükleri için konut alımlarını yurt dışına kaydırıyor. Sektör temsilcileri ve uzmanlar, mevcut faiz şartları nedeniyle yatırım iştahının zayıfladığını ve üretimden tüketime her adımda durgunluk yaşandığını vurguluyor.
Konut Alım Talebi Sürekli Erteleniyor
Yüksek faiz ortamı, vatandaşın birikimlerini konut yerine vadeli mevduata yönlendirmesine sebep oluyor. Bugün bankalarda sunulan yüksek faiz oranları, konutun kira getirisiyle kıyaslandığında çok daha cazip hale geliyor. Sektör temsilcileri paradan para kazanmanın riskli olduğunu belirtse de birçok yatırımcı mevduat tarafında kalmayı tercih ediyor. Bankaların kredi konusunda cimri davranması konut sahipliği oranını düşürüyor ve bu da kira fiyatlarının yükselmesine neden oluyor.
- Konut alımı ciddi fırsatlar sunuyor.
- Yatırım amaçlı bakanlar mevduata daha sıcak bakıyor.
- Kira getirisi ve kiracı ile yaşanabilecek olası sorunlar nedeniyle konut alımları erteleniyor.
Müteahhitlere Üretim Yapmak Zor Geliyor
Müteahhitler cephesinde de durum farklı değil. Artan üretim maliyetleri ve kredi faizlerindeki yükseliş, yeni projelerin hayata geçirilmesini zorlaştırıyor. Müteahhitler, bir projeye başlamak eskisinden çok daha riskli hale geldiğini belirtiyor. Maliyetler sürekli artıyor ve kredi faizi eklenince maliyet kontrolü imkansız hale geliyor. Yatırım yapacak firma adeta zarar etmeyi göze almalı. Yüksek faiz ile borçlanarak konut üretimi yapmak, artan maliyetleri göğüslemek ve üstüne üstlük konutu satabilmek çok zorlaştı. Birçok firma yeni projeye başlamak istemiyor ve firmalar da üretim yerine faiz getirisine odaklanmış durumda.
Konut Alıcısı da Faizden Şikayetçi
Faiz oranlarının yüksekliği, konut almak isteyen tüketicileri de kararlarında tereddüte itiyor. Bankalardan konut kredisi kullanmak isteyen vatandaşlar, aylık taksitlerin yüksekliği nedeniyle ya ev alma planlarını erteliyor ya da bütçesinin çok altında alternatiflere yöneliyor. Piyasada ev alma isteği çok fazla olsa da herkesin gözü faizlerde. Düşmesini bekleyen ciddi bir kitle var ve şu anda birçok kişi sadece izliyor. Faizlerin düştüğü dönemde de konut fiyatlarının artacağı tahmin ediliyor. Bu kısır döngüde, konut yatırımı mevduattan çok daha karlı olsa da para faizde adeta eriyor.
Birikim Sahipleri Yurt Dışına Yöneldi
Yurt içinde alım fırsatlarını kaybeden yatırımcılar, yönünü yurt dışı emlak pazarlarına çevirmiş durumda. Özellikle Avrupa ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi pazarlarda Türk yatırımcı ilgisi hızla artıyor. Ekonomistlere göre bu yönelim doğrudan Türkiye'deki yüksek faiz politikasının bir sonucu. Yurt dışında hem daha cazip faiz ortamı hem de döviz bazlı kazanç beklentisi bulunuyor. Yüksek faiz, yatırımcının sermayesini dışarıya taşımasına neden oluyor ve bu da hem döviz çıkışı oluşturuyor hem de iç pazarı daraltıyor.
Yabancı Alıcılar da Yatırım Yapmıyor
Yüksek faiz, yabancı yatırımcının Türkiye'ye ilgisini de azaltmış durumda. Özellikle Orta Doğu ve Rusya'dan gelen alımlarda önceki yıllara göre belirgin bir düşüş gözleniyor. Yabancı yatırımcıların Türkiye'deki konut alımından vazgeçmesinin en büyük sebeplerinden biri de yüksek faiz ortamı olarak gösteriliyor. Sektör oyuncuları, yabancı yatırımcının fiyatlardan çok finansman şartlarına baktığını ve faiz oranlarının yatırımın geri dönüş süresini uzattığını belirtiyor.