Para artık eskisi kadar ucuz değil. Bir ara yüzde 1.20'lere kadar gerileyen tüketici kredi faizleri 1.90'nı geçti, kampanyalar ve reklamlar azaldı. Yükselişin devam etmesi bekleniyor
Piyasalardaki dalgalanma önce doları, ardından faizleri
yukarı çekti. Yaklaşık bir aydır devam eden hareketlilikten sonra dengelerin
değiştiğini gören bankalar hem mevduat hem de bireysel kredi faizlerini yukarı
çekmeye başladı. Birkaç ay önce 1.20'lere kadar gerileyen tüketici kredi
faizleri yüzde 1.90'lara dayandı. Artışın önümüzdeki dönemde de devam etmesi
bekleniyor. Artık paranın değeri artıyor. Konut ve otomobil kampanyalarına
yönelik reklamlar azaldı. Üreticiler faiz ve dövizdeki artışı fiyatlara
yansıtmanın formülünü arıyor. Otomobil şirketleri fiyat ayarlamasını 3-4 aya
yayarken, konut üreticileri ise şaşkın. Bazı kampanyalar devam ediyor, ama
tüketici faizlerindeki artış talebi önemli oranda kısıyor.
Birkaç ay daha yüksek çıkması beklenen enflasyon rakamlarının etkisiyle
faizlerdeki artışın devam edeceği belirtiliyor.
Piyasayı bozmayacağız
Faiz artırmak için bankalar sıraya girdi. Geçen hafta Ziraat Bankası, konut
kredisi faizlerini, aylık yüzde 1.43'e yükseltti. Banka, daha önce aylık yüzde
1.06 olan konut kredisi faiz oranını, 29 Mayıs'ta yüzde 1.18'e yükseltmişti.
Banka, tüketici kredilerinde aylık yüzde 1.75, bireysel destek kredisinde yüzde
1.90, taşıt kredisinde yüzde 1.55 faiz uyguluyor. Bu arada, Ziraat Bankası Genel
Müdürü Can Akın Çağlar, kredi faizleri konusunda, Merkez Bankası ve diğer
bankaların davranışını bekleyeceklerini belirterek, ''Piyasayı bozan bir tutum
içinde olmayacaklarını'' bildirmişti. Çağlar, şu değerlendirmeyi yapmıştı:
''Şunu yapmak istemiyoruz; piyasayı bozan tavır içinde olmamak gibi bir tavrımız
var. Piyasa içinde en düşük olmayacağız. Piyasa 1.30-1.40'lara giderse, kar
etme-zarar etme anlamında değil, piyasanın gerisinde kalıp da (kamu bankaları
piyasayı bozuyorlar) dedirtmemek için piyasayı bu anlamda takip etmek
mecburiyetinde hissediyoruz.
Rakamsal verilerin zorunluluğundan değil. Piyasayı bozmama tavrı içinde
olacağız.''
Dengeler değişiyor
Kredi faizleri ve kurlardaki düşüşle birlikte altın yılını yaşayan otomotiv
sektöründe dengeler tamamen değişti. Faizlerdeki artışla birlikte kurlardaki
yukarı hareket fiyatların artmasına neden oluyor. Otomobilciler ilk etapta küçük
zamlarla bunu geçiştirmeye çalışsalar da önümüzdeki dönemde fiyat artışının
sürmesi bekleniyor.
Bu arada kredi faizlerinde son ayarlamayı Tekfenbank yaptı. Tekfenbank'tan
yapılan açıklamaya göre banka, otomobil kredileri için 3-36 ay vadede uyguladığı
yüzde 1.39 faiz oranını, yüzde 1.49'a çıkardı. İkinci el otomobil için verilen
kredilerin faiz oranı da 3-24 ay vadede yüzde 1.60'tan yüzde 1.75'e yükseltildi.
Mevduat faizi yükseliyor
Kredi faizlerini yanı sıra mevduat faizlerindeki artış da sürüyor. Bir ara yüzde
13'lere kadar gerileyen mevduat faiz oranları şimdi yüzde 15'lerin üzerine
çıktı.
Garanti Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, YTL cinsinden vadeli mevduata
uygulanan faiz oranları tüm vadelerde 1 puan artırıldı. 25 bin YTL'ye kadar
yüzde 14 olarak belirlenen faiz oranı, 25 bin YTL üstü için yüzde 15 olarak
düzenlendi.
Bireysel krediler
Türkiye İş Bankası da, bireysel kredi faiz oranlarını yeniden belirledi. Türkiye
İş Bankası'ndan yapılan açıklamada, bankanın nakit kredi faiz oranlarını tüm
vadelerde yüzde 1.70'ten yüzde 1.80'e çıkarttığı bildirildi. Açıklamaya göre,
maaş kredisi faiz oranları da yüzde 1.60'dan yüzde 1.70'e, konut kredisi faiz
oranları yüzde 1.40'tan yüzde 1.45'e yükseltildi. Sıfır kilometre taşıt kredisi
faiz oranları da yüzde 1.40'tan yüzde 1.45'e, 2. el taşıt kredisi yüzde 1.45'ten
yüzde 1.50'ye çıkarıldı. Tüketici destek kredisi faiz oranları yüzde 1.50,
eğitim kredisi yüzde 1.45, faturalı alışveriş kredisi faiz oranları yüzde 1.70,
Maksimum faturalı alışveriş kredisi faiz oranları yüzde 1.44, konut ve yapı
güçlendirme kredisi faiz oranları yüzde 1.45, Maksimum ev paketi faiz oranları
yüzde 1.44 olarak belirlendi.
5 ay sonra konut fiyatları artacak
Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkan Vekil Erdoğan Bayraktar, kredi faizleri ve inşaat maliyetlerindeki artışın konut fiyatlarına yansıtılmayacağını, fiyatlarda iyileştirme için çalıştıklarını söyledi. Bayraktar, bir televizyon kanılında soruları yanıtlarken, konut üreten müteahhitlerin de maliyet artışlarını tüketiciye yansıtmamak için, sabit döviz kuru veya faiz belirlediğine işaret etti. TOKİ'nin de yüzde 50-60 seviyesinde olan konut inşaatlarında deklare edilen fiyatları uygulamaya devam edeceğini, satışa sunulan konutlarda da lüks konut projelerinden sübvanse ederek fiyat artırmayacaklarını anlatan Bayraktar, ancak 4-5 ay sonra konut fiyatlarında artış olabileceğini kaydetti. Bayraktar, sektörü rahatlatmak için demir ve çimentoda ithalatın gündeme gelebileceğini de açıkladı.
tercüman