BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Gümrük Muhafaza Kontrolörlerinin göreve alınmaları ile çalışma
usul ve esaslarını düzenlemeyi amaçlayan bu Yönetmelik, Gümrük Müsteşarlığı
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü Gümrük Muhafaza Kontrolörlerinin görev, yetki
ve sorumluluklarını, atanma ve özlük haklarını, çalışma usul ve esasları ile
denetime tabi olanların yükümlülük ve sorumluluklarını kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 485 sayılı Gümrük Müsteşarlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 30 uncu maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gümrük Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlığı,
b) Bakan: Gümrük Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanı,
c) Müsteşarlık: Gümrük Müsteşarlığını,
ç) Müsteşar: Gümrük Müsteşarını,
d) Genel Müdürlük: Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünü,
e) Genel Müdür: Gümrükler Muhafaza Genel Müdürünü,
f) Başkanlık: Gümrük Muhafaza Kontrolörleri Başkanlığını,
g) Başkan: Gümrük Muhafaza Kontrolörleri Başkanını,
ğ) Başkan Yardımcısı: Gümrük Muhafaza Kontrolörleri Başkanına yardımcı olmak
üzere görevlendirilen Kontrolörü,
h) Grup Başkanı: Grup bulunan illerdeki Grup Başkanını,
ı) Kontrolör: Gümrük Muhafaza Başkontrolörü, Gümrük Muhafaza Kontrolörü ve
Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörünü,
i) Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörü: Yetkili veya yetkisiz Stajyer Gümrük
Muhafaza Kontrolörünü,
j) Büro: Başkanlık Bürosunu,
k) Büro Amiri: Büro görev ve hizmetlerinin yürütülmesinden sorumlu yetkiliyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yönetim
Başkanlığın yapısı, görev merkezi ve gruplarda çalışma düzeni
MADDE 4 – (1) Başkanlık; Başkan, Başkan Yardımcısı, Kontrolörler ile Bürodan
oluşur.
(2) Kontrolörlerin görev merkezi Ankara'dır. Ancak iş yoğunluğuna göre Genel
Müdürün Onayı ile İstanbul ve İzmir'de de gruplar oluşturularak, buralarda
Kontrolörler görevlendirilebilir ve aynı usulle kaldırılabilir.
(3) Gruplarda görevlendirme yapılırken Kontrolörlerin istekleri de göz önünde
bulundurulur. Gruplarda görevlendirilecek yeteri kadar istekli Kontrolör
bulunmaması halinde, ihtiyaç durumu göz önünde bulundurularak Başkanlığın
teklifi Genel Müdürün Onayı ile Kontrolör görevlendirilebilir.
(4) İstanbul ve İzmir Gruplarında görevli Kontrolörlerin çalışma düzeninin
sağlanmasına yönelik görevleri yapmak üzere, Başkan tarafından, her bir grup
için bir Kontrolör, Grup Başkanı olarak görevlendirilir.
Yönetim
MADDE 5 – (1) Gümrük Muhafaza Kontrolörleri doğrudan Genel Müdüre bağlı olarak
görev yapar. Kontrolörlerin yönetim ve çalışmalarını düzenlemek üzere Genel
Müdürün onayı ile Kontrolörlerden biri Başkan olarak görevlendirilir.
(2) Genel Müdür, Başkana yardımcı olmak üzere; Başkanın teklif edeceği yeterli
sayıda Kontrolörü Başkan Yardımcısı olarak görevlendirebilir. Herhangi bir
nedenle Başkanlığın boşalması veya Başkanın geçici olarak görevden ayrılması
durumunda Başkan Yardımcısı veya bir Kontrolöre Genel Müdür tarafından vekalet
görevi verilir.
Başkanın görevleri
MADDE 6 – (1) Başkan, Genel Müdüre yardımcı olmak üzere aşağıdaki işleri
yapmakla görevlidir.
a) Müsteşarlık veya Genel Müdürlükten alınan onaylar üzerine; teftiş, inceleme,
soruşturma ve diğer işler için Kontrolörleri görevlendirmek, görevin yerine
getirilmesini ve çalışmalarını izlemek ve denetlemek,
b) Gerektiğinde faaliyet programları hazırlamak ve alınacak onaya istinaden
uygulanmasını sağlamak,
c) Kontrolörlerce soruşturma izni istenilen veya el konulan işler konusunda
gerekli incelemeleri yapıp Genel Müdüre sunmak ve gerekli işlemleri yürütmek.
ç) Kontrolörlerce düzenlenen raporları usul ve esas yönünden incelemek,
değerlendirmek ve Yönetmelik gereği yapılması gerekli işlemleri yapmak,
d) Uygun görülen raporları işlem görmek üzere ilgili mercilere intikal ettirmek
ve izlemek,
e) Kontrolörlerin çalışmalarında yöntem belirlenmesi ve mevcut yöntemlerin
geliştirilmesi, görüş ve uygulama birliğinin sağlanması için gerekli çalışmaları
yapmak,
f) Alınacak onaylar doğrultusunda; mesleğe giriş, yetki ve yeterlilik
sınavlarının yapılmasını sağlamak,
g) Kontrolörlerin meslekte yetiştirilmelerini ve verimli şekilde çalışmalarını
sağlamak,
ğ) Başkan Yardımcılarının görev ve yetkilerini belirlemek,
h) Genel Müdür tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
Grup Başkanının Görevleri
MADDE 7 – (1) Grup Başkanları, Başkana yardımcı olmak üzere aşağıdaki görevleri
yapar.
a) Kontrolörlerin çalışma düzenini sağlamak, gruplarında karşılaştıkları
sorunların çözümü için, gerek idare nezdinde gerekse diğer birimler nezdinde
girişimlerde bulunmak, gerekli olması halinde yazışmalar yapmak, diğer resmi
kurumlarla yapılacak toplantı ve sair resmi ilişkilerde Başkanı temsil etmek,
b) Başkanlığın, yönerge, seminer notu, mevzuata ilişkin gönderileri ile bilgi
isteme yazılarını ve diğer talimat yazılarını Kontrolörlere ulaştırmak ve
sonucunda; istenilen bilgilerin süresi içerisinde eksiksiz olarak Başkanlığa
intikal ettirilmesini sağlamak,
c) Kontrolörlerin çalışmalarında; yöntem belirlenmesi, mevzuatın standart
uygulanması, mevzuatın uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütler konusunda,
Başkanlığın bilgisi dahilinde, grupta toplantı yapmak ve neticesini Başkanlığa
bildirmek,
ç) Turneye gelenler de dahil olmak üzere, gruplarındaki Kontrolörlerin hastalık,
izin, turne gibi mesai durumları hakkında bilgi sahibi olmak,
d) Grupta görevli sekreter, yardımcı hizmetli gibi görevlilerin sevk ve
idaresini yürütmek,
e) Grupta, tasarruf tedbirlerine uyulması konusunda gerekli tedbirleri almak.
Büro ve görevleri
MADDE 8 – (1) Genel Müdürlük onayına istinaden Başkanlık emrinde müdür, şef ve
yeterli sayıda memur ve diğer görevlilerden oluşan bir büro bulunur.
(2) Büro, Başkanlıkça verilecek talimatlar ve yapılacak işbölümü çerçevesinde
kayıt, dosya ve yazışma işlemlerini süresinde ve düzenli olarak yürütmek,
yazıların gönderilmesini sağlamak, gelen yazı ve belgeleri ilgililere
ulaştırmak, kırtasiye gereksinimini karşılamak, Kontrolörden gelen rapor ve
yazıların Başkana intikalini sağlamak, Başkanın havalesine göre yazıları ilgili
mercilere göndermek, işlemleri biten evrak ve dosyaları düzenli biçimde
saklamak, hakediş belgelerini inceleyerek bütçe ve tahakkuka ilişkin işlemleri
ve Başkanlıkça verilecek diğer işleri yapmakla görevlidir.
(3) Büronun idaresinden Başkana karşı Müdür ve Şefler sorumludur.
(4) Büroda çalışanlar görevleri dolayısıyla öğrendikleri bilgileri, her çeşit
belge, evrak, rapor ve yazıları Başkanın izni olmaksızın hiçbir merci veya
kişiye gösteremez, veremez ve açıklayamazlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kontrolörler
Kontrolörlerin görev ve yetkileri
MADDE 9 – (1) Kontrolörler Genel Müdüre bağlı olarak çalışmakta olup, Genel
Müdür adına aşağıda sayılan görevleri yerine getirirler.
a) Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü Teşkilatı ile bunların denetimi altında
bulunan kuruluşların her türlü faaliyet ve işlemleri ile ilgili olarak Genel
Müdürlüğün görev ve yetkileri çerçevesinde teftiş, inceleme, kontrol, denetim ve
soruşturma yapmak,
b) Genel Müdürlüğün görev ve yetkileri kapsamında 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca, kaçakçılığı önlemek, izlemek, soruşturmak,
c) Müsteşarlık veya Genel Müdürlükçe yapılacak programlar veya alınacak onaylar
çerçevesinde 4458 sayılı Gümrük Kanununun 73 üncü maddesi kapsamında sonradan
kontrolü yapmak ve gerektiğinde soruşturmak,
ç) Çeşitli kanun, karar, tüzük ve yönetmeliklerin Gümrükler Muhafaza Genel
Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatına tanıdığı denetim yetkilerini kullanmak ve
soruşturma yapmak,
d) Gerek Genel Müdürlükçe verilecek işler nedeniyle gerekse yaptıkları denetim,
inceleme ve Müşterek Kararnameyle atanan memurlar hariç olmak üzere yürüttükleri
soruşturma sırasında, konusu suç teşkil eden hususlarda bilgi sahibi oldukları
amir ve memurlar ile ilgili diğer kişiler hakkında ilk incelemeyi müteakip
durumu ivedi olarak Başkanlığa bildirmek ve belirlenecek usule göre işlem
yapmak,
e) Gümrük muhafaza işlemlerinin daha etkin ve verimli yürütülmesini sağlamak
bakımından alınmasını gerekli gördükleri önlemleri, Müsteşarlığı ilgilendiren
karar, yönetmelik ve genelgeler hakkındaki görüşlerini Genel Müdürlüğe
bildirmek,
f) Gerekli hallerde görevlendirileceği konularda yurtdışında inceleme, araştırma
yapmak ve çalışmalara katılmak,
g) Müsteşarlıkça veya Genel Müdürlükçe verilecek diğer görevleri yapmak.
Görevden uzaklaştırma
MADDE 10 – (1) Kontrolörler, denetleme ve soruşturma sırasında; 3628 sayılı Mal
Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun 17 nci
maddesinde yer alan suçları işledikleri belirlenen, görevleriyle ilgili olarak
talep edilen belge ve defterleri ibraz etmeyen, görevleri başında kalmaları
teftiş, inceleme veya soruşturmayı güçleştireceği kanaatına varılan veya kamu
hizmetlerinin gerekleri yönünden görevi başında kalmasında sakınca görülen
memurların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 137 ile 145 inci maddeleri
hükümleri uyarınca görevden uzaklaştırılmalarının temini açısından Gümrük
Muhafaza Personeli için Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğüne teklifte
bulunurlar, diğer personel için de bağlı oldukları birimlere durumu bildirirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kontrolörlüğe Giriş
Kontrolör olma koşulları
MADDE 11 – (1) Kontrolör olabilmek için bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde
belirtilen koşulları taşımak ve 13 üncü maddesinde belirtilen mesleğe giriş
sınavlarında başarılı olmak zorunludur. Giriş sınavlarını kazananlar önce
Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörü olarak atanırlar.
Giriş sınavı koşulları
MADDE 12 – (1) Kontrolörlük giriş sınavına katılabilmek için;
a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının
(A) bendinde sayılan genel şartları taşımak,
b) İktisadi ve İdari Bilimler, İktisat, İşletme, Siyasal Bilgiler ve Hukuk
Fakülteleri ile en az dört yıl eğitim veren ve eğitim programları itibarıyla
denkliği Milli Eğitim Bakanlığı, Yüksek Öğretim Kurulu veya yetkili kılınacak
merciler tarafından kabul olunan yerli ve yabancı öğretim kurumlarından birini
bitirmiş olmak,
c) Sınavın yapılacağı yılın Ocak ayının birinci günü itibariyle 30 yaşını
doldurmamış olmak,
ç) Sağlık durumu Türkiye'nin her yerinde görev yapmaya, her türlü iklim ve
yolculuk koşullarına elverişli olmak,
d) Erkek adaylarda askerlik görevini yapmış, erteletmiş olmak veya askerlikle
ilişkisi bulunmamak,
e) Denetim elemanı karakter ve niteliklerine sahip olmak,
f) 8/3/2002 tarih ve 2002/3975 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında
Genel Yönetmeliğe göre yapılacak Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) sonucunda
önceden belirlenen KPSS taban puanını almış olmak ve yabancı dilde (İngilizce,
Almanca, Fransızca) belirlenen asgari sayıda soruya doğru cevap vermiş olmak,
KPSS kılavuzunda ve/veya ilanlarında Müsteşarlıkça belirlenen şartlara sahip
olmak,
şartları aranır.
(2) Sınav Komisyonu, giriş sınavına müracaat edecek adaylar için KPSS sınavı
taban puanı ve yabancı dilde asgari doğru cevap sayısına ilaveten asgari puan
sınırlaması getirebilir.
(3) Giriş sınavına, KPSS sonuçlarına göre belirlenen adaylardan, açıktan atama
izni alınmış kadro ve pozisyon kontenjanının 20 katından fazla olmamak üzere
belirlenen sayıda aday çağrılır. Giriş sınavı sonuçları adaylara yazılı olarak
duyurulur.
Giriş sınavı
MADDE 13 – (1) Müsteşarlıkça belirlenen tarihlerde giriş sınavı açılır. Giriş
sınavı tarihleri, sınav yerleri, giriş şartları ve sınav komisyonunca belirlenen
asgari KPSS taban puanı iki veya daha fazla günlük gazetede, ilk sınav
tarihinden en az bir ay önce olmak üzere asgari iki defa yayınlanır. Giriş
sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki ayrı bölümden oluşur.
(2) Giriş sınavına girmek isteyenler; Yüksek Öğrenim Kurumu diploma veya bitirme
belgesi aslı veya noterlikçe onaylı sureti, KPSS sınav sonuç belgesi aslı,
geçerli kimlik belgesi aslı ve fotoğraflı aday formu ile Başkanlığa müracaat
ederler. Bu sınava girme şartlarını taşıyan başvuru sahibi adaylara sınav giriş
belgesi Başkanlıkça verilir. Sınava bu belge ile girilmesi zorunludur.
Sınav yerleri
MADDE 14 – (1) Yazılı sınav, Genel Müdürlükçe belirlenecek yerlerde, yazılı
sınavda başarı gösterenlerin sözlü sınavı da Ankara'da yapılır.
(2) Yazılı sınavda başarı gösteremeyenler sözlü sınava alınmazlar.
Giriş Sınavı komisyonu
MADDE 15 – (1) Sınav Komisyonu Genel Müdürün onayı ile belirlenir. Sınav
Komisyonu Genel Müdürün başkanlığında, Başkan, bir Başkan Yardımcısı ve iki
Kontrolörden oluşur. Başkan yardımcısının olmaması halinde yerine bir Kontrolör
görevlendirilir. Ayrıca, Kontrolörler arasından iki yedek üye seçilir.
Giriş sınavı esasları
MADDE 16 – (1) Yazılı sınav soruları, Sınav Komisyonu tarafından hazırlanıp
imzalandıktan sonra mühürlü zarf içine konulur ve Komisyon tarafından saklanır.
(2) Yazılı sınavlarda, Başkan tarafından görevlendirilen Kontrolörler sınav
salonunda gözetim görevi yaparlar. Adayların kimlikleri saptandıktan sonra,
kapalı ve mühürlü olduğu anlaşılan soru zarfları açılarak sorular yazdırılır
veya dağıtılır.
(3) Sınavlar sonunda toplanan sınav kağıtları bir zarf içine konulur ve zarf
kapatılıp mühürlendikten sonra durum bir tutanakla saptanır ve bilahare okunmak
üzere Sınav Komisyonu tarafından saklanır.
Sınav konuları
MADDE 17 – (1) Yazılı ve sözlü sınavlar aşağıdaki konulardan yapılır.
a) Maliye grubu; Genel Maliye Teorisi, Maliye Politikası, Bütçe, Kamu Giderleri,
Türk Vergi Sistemi,
b) Ekonomi grubu; Genel Ekonomi Teorisi, Uluslararası Ekonomik İlişkiler, Dış
Ticaret Politikası, Güncel Ekonomik Sorunlar,
c) Kamu hukuku grubu; Anayasa, İdare Hukuku (Genel esaslar, İdari Yargı), Devlet
Memurları Kanunu, Ceza Hukuku (Türk Ceza Kanunu'nun esas hükümleri ile Devlet
idaresi aleyhine işlenen suçlar), Ceza Muhakemesi Kanunu (Soruşturma usullerine
ait hükümleri),
ç) Özel hukuk grubu; Medeni Hukuk (Aile Hukuku hariç), Borçlar Hukuku, Ticaret
Hukuku (Genel Esaslar, Ticari Şirketler ve Kıymetli Evrak), Deniz Ticaret Hukuku
(Donatan, Kaptan ve Navlun Mukavelesi),
d) Yabancı Dil (İngilizce, Fransızca, Almanca),
e) Muhasebe grubu (genel muhasebe, bilanço, şirketler muhasebesi).
Yazılı sınavın başarılması
MADDE 18 – (1) Yazılı sınavı başarmış olabilmek için her bir sınav grubundan
alınan notların 50'den aşağı ve sınav gruplarından alınan notların ortalamasının
da 65 ten aşağı olmaması gerekir.
(2) Yazılı sınavı kazananların sınav sonuçları kurum ilan panosunda ve internet
ortamında ilan edilir.
Sözlü sınav
MADDE 19- (1) Yazılı sınavı kazananlar kendilerine gönderilecek yazılı bildirim
ile sözlü sınava çağrılırlar.
(2) Bu adaylardan sözlü sınavdan önce aşağıdaki belgeler istenir;
a) Nüfus Cüzdanı veya kurumca onaylı fotokopisi,
b) 6 adet vesikalık fotoğraf,
c) Sabıka kaydı olmadığına dair ilgilinin yazılı beyanı,
ç) Kendi el yazısı ile özgeçmişi,
d) Sağlık durumunun görevini devamlı surette yapmaya engel olmadığına dair
ilgilinin yazılı beyanı,
e) Askerlikle ilişiği olmadığına dair ilgilinin yazılı beyanı.
(3) Başvuru şartlarına uymayanlar sınava kabul edilmezler. Yanlış bilgi ve belge
verenlerin yasal sorumlulukları saklı kalmak üzere sınavı kazanmış olsalar bile
atamaları yapılmaz.
(4) Sözlü sınavda adayların zeka, kavrayış, intikal sürati, anlatım ve kurumu
temsil yeteneği, tutum ve davranışları gibi kişisel özellikleri de göz önünde
bulundurulur.
(5) Sözlü sınavın başarılı sayılabilmesi için bu sınavdan alınan notun 70 ten
aşağı olmaması gerekir.
Giriş sınavı notları
MADDE 20 – (1) Mesleğe giriş sınavında notlar, yazılı sınav gruplarında ayrı
ayrı, sözlü sınavda tek olmak üzere 100 puan esasına göre belirlenir.
Giriş sınavı sonuçlarının değerlendirilmesi
MADDE 21 – (1) Mesleğe giriş sınavı notu; yazılı sınav notu ile sözlü sınav notu
toplamının ikiye bölünmesi ile bulunur.
(2) Sınavda başarı gösterenlerin sayısı, kadro sayısından fazla olursa, meslek
giriş sınavı notu yüksek olanlar tercih edilir. Meslek giriş sınavı notunun
eşitliği halinde, yabancı dil notu üstün olan aday öncelik kazanır. Diğerleri
için sınav sonuçları kazanılmış hak sayılmaz. Ancak, başarı sıralamasına göre,
asıl olarak kazanan aday sayısının yarısı kadar yedek aday belirlenebilir.
(3) Sınav sonuçları, Sınav Komisyonu tarafından tutanakla saptanır ve yukarıdaki
esaslar doğrultusunda ataması yapılacaklara Müsteşarlıkça gerekli duyuru
yapılır.
Sınava tekrar girebilme
MADDE 22 – (1) Adaylar giriş sınavına en fazla iki defa katılabilirler. Daha
önce Kontrolörlük giriş sınavına iki kere katılıp kazanamamış olanlar, giriş
sınavına tekrar kabul edilmezler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörlerinin Yetiştirilmesi
Yetiştirmede gözetilecek amaçlar
MADDE 23 – (1) Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörlerinin yetiştirilmesinde;
a) Kişiliklerini mesleğin gerektirdiği niteliklere göre geliştirmek,
b)Yetki alanına giren yürürlükteki mevzuat ile denetleme ve soruşturma
konularında deneyim ve uzmanlık kazanmalarını sağlamak,
c) Bilimsel çalışma ve araştırmalar yapma yöntemlerini özendirmek, ayrıca başta
bilgisayar kullanımı olmak üzere çağdaş araç ve gereçlerden yararlanma
alışkanlığı kazandırmak,
ç) Yabancı dil düzeylerini yükseltmek,
d) Rapor yazma teknikleri konusunda bilgi ve yeteneklerini geliştirmek,
e) Sosyal, kültürel ve beceri temelli etkinliklere aktif olarak katılmalarını
sağlamak amacıyla yol gösterici ve teşvik edici olmak,
ilke ve kriterleri izlenir.
Yetiştirme programı
MADDE 24 – (1) Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörleri en az 3 yıllık staj
döneminde;
a) Kontrolörlük görev ve yetki alanına giren denetim, inceleme, araştırma ve
soruşturma ile ilgili yürürlükteki mevzuatın öğretilmesi amacıyla kurs
düzenlenmesi,
b) Yabancı dil bilgilerinin geliştirilmesi,
c) Görevlerini bilgisayar ortamında da yapabilecek bilgi ve beceri
kazandırılması,
ç) Teftiş, soruşturma usulleri ve mevzuat tatbikatının Kontrolörler refakatinde
sağlanması,
d) Yetkili dönemde teftiş, soruşturma, inceleme ve bilimsel araştırma
yaptırılması,
e) İlk iki yıllık sürede; refakatlerinde çalıştıkları Kontrolörler tarafından
düzenlenen gizli değerlendirme belgelerinin çoğunluğundan olumlu sicil almış
olmak, hizmet içi eğitim sırasında aldıkları notların ve dönem sonunda bu
Yönetmeliğin 27 nci maddesinde belirtilen konularda yapılan yetki sınavında
alınan notların, ayrıca herhangi bir konuda yaptırılacak bilimsel araştırmanın
değerlendirilmesi sonucunda verilecek notların ayrı ayrı ortalaması 70 olanlara,
Başkanın teklifi Genel Müdürün onayı ile re'sen teftiş, inceleme ve soruşturma
yapma yetkisi verilmesi, başarısız olanların durumlarının 3 ay içinde yeniden
değerlendirilmesi,
şeklinde yetiştirilirler.
(2) Yetiştirme ile ilgili program Başkan tarafından hazırlanıp Genel Müdürün
onayı ile yürürlüğe konulur.
Gizli değerlendirme belgesi
MADDE 25 – (1) Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörleri hakkında, refakatlerinde
çalıştıkları Kontrolörlerce refakat dönemi sonunda mesleki başarılarına ve
kişisel tutum ve davranış durumuna göre gizli değerlendirme belgesi düzenlenir.
Bu belgenin şekli ve esasları yönerge ile belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Yeterlik Sınavı
Yeterlik sınavı
MADDE 26 – (1) Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörleri üç yıllık hizmet içi eğitim
ve yetişme dönemi geçirirler ve bu dönem sonunda yeterlik sınavına tabi
tutulurlar. Sınav bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinde belirtilen esaslara göre
seçilen komisyon tarafından yapılır.
Yeterlik sınavı konuları
MADDE 27 – (1) Yeterlik sınavı, yazılı ve sözlü olmak üzere aşağıda belirtilen
konulardan yapılır.
a) Gümrük ve gümrük muhafaza mevzuatı ile ilgili diğer mevzuat ve uygulaması,
b) Teftiş usulleri,
c) Soruşturma usulleri ve mevzuatı.
Yeterlik sınavı notu
MADDE 28 – (1) Yeterlik sınav notu; yazılı ve sözlü sınav notları ile üç yıllık
staj dönemindeki yetiştirme genel notunun ortalamasından meydana gelir.
(2) Tam not, yetiştirme genel notu ile yazılı sınavda ayrı ayrı ve sözlü sınavda
tek olmak üzere l00'dür.
(3) Yetiştirme genel notunun unsurları aşağıda belirtilmiştir.
a) Refakatinde çalıştıkları Kontrolörlerin verdikleri görüş bildirimlerine
dayanarak Başkanca verilen not,
b) Kurs veya seminere devam ettirilmiş ise, bu seminer veya kurs sonunda
yapılacak sınavlarda alınacak notların ortalaması,
c) Gerek Başkanlıkça gerekse Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörünce seçilen
görevle ilgili konularda yapılan inceleme ve araştırmalara Başkanlıkça verilen
notların ortalaması,
ç) Yetkili Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörlerinin yaptıkları teftişler
sonucunda düzenledikleri raporlara Başkanlıkça verilen genel not,
d) Yetkili Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörlerinin yaptıkları soruşturmalar
sonucunda düzenledikleri soruşturma raporlarına Başkanlıkça verilen genel not.
(4) Yeterlik sınavını başarmış sayılmak için;
a) Yazılı sınav gruplarından alınan notlardan her birinin 50 den ve
ortalamasının 60 tan,
b) Sözlü sınav notunun 60 tan,
c) Yetiştirme genel notu, yazılı not ortalaması ve sözlü not ortalamaları
toplamının üçe bölünmesinden elde edilen notun 60 tan aşağıda olmaması gerekir.
(5) Yazılı sınavı kazanamayanlar sözlü sınava alınmazlar.
Yeterlik sınavını kazanamayanlar ve sınava girmeyenler
MADDE 29 – (1) Gümrük Muhafaza Kontrolörlüğüne atanabilmek için Yeterlik
sınavını kazanmak zorunludur. Sınavı kazanamayan veya zorunlu nedenleri olmadığı
halde sınava girmeyenler Gümrük Muhafaza Kontrolörü olarak atanamazlar. Ancak,
istekleri halinde Müsteşarlık teşkilatında durumlarına ve derecelerine uygun
görülecek başka bir göreve atanabilirler.
Yeterlik sınavından önce görevden çıkarılma
MADDE 30 – (1) Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörlüğü döneminde mesleğin
gerektirdiği karakter ve nitelikleri ile bağdaşmayacak tutum ve davranışları
sabit olanlar ile yetki verilmesine ilişkin yapılan değerlendirmelerin her
ikisinde de başarısız sayılanlar, Başkanın teklifi ve Genel Müdürün uygun görüşü
üzerine yeterlik sınavı beklenmeksizin Müsteşarlıkça başka bir göreve atanırlar.
YEDİNCİ BÖLÜM
Yükselme, Kıdem ve Güvence
Kıdem esası ve yükselme
MADDE 31 – (1) Kontrolörlük kıdemine esas süre, Stajyer Gümrük Muhafaza
Kontrolörlüğünde, Kontrolörlükte, Kontrolörlük kadrosu muhafaza edilmek
şartıyla, idari görevlerde ve ücretli-ücretsiz tüm kanuni izinlerde geçirilen
süredir.
(2) Kontrolörlük kıdemine esas süreleri aynı olanlar için kıdem sırası; atanma
tarihleri farklılığına bakılmaksızın Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörleri
açısından giriş sınavındaki, Kontrolörler için yeterlik sınavındaki başarı
derecelerine göre tespit edilir.
(3) Başkontrolörler arasındaki kıdem sırasının tespitinde Başkontrolörlüğe
atanma tarihi (aynı promosyon için bu tarih dikkate alınmaz), aynı tarihte
atananlar için ise Kontrolörlük kıdemi esas alınır. Kıdem sıralamasında
Başkontrolörler, Kontrolörlerden önce gelir.
(4) Başkontrolörlüğe yükselmede, mesleki kıdem ve Başkanlıkta en az 10 yıl
çalışmış olma şartı aranır.
(5) Protokol, temsil ve yurt dışına bilgi, görgü, mesleki konularda inceleme ve
araştırma yapmak amacıyla gönderilme, her türlü özlük ve sosyal hakların
verilmesinde kıdemin yanında Başkanlığın diğer çalışmalarında, mesleki başarı
ile kişisel hal ve durum da göz önünde bulundurulur.
Güvence ve Kontrolörlüğe geri dönme
MADDE 32 – (1) Denetim hizmetleri, diğer idari görevlerden ayrı bir kariyer
olarak düzenlendiğinden; Kontrolörler, kendi istekleri dışında veya denetim
hizmetlerinin gerekleriyle bağdaşmayan sıhhi, ahlaki veya mesleki
yetersizlikleri tespit edilmedikçe görevden alınamaz, diğer idari görevlere
rızaları olmadan atanamazlar.
(2) Sıhhi, ahlaki ve mesleki yetersizlik hallerinin; sağlık kurulu raporu, yargı
kararı gibi belgelerle tevsiki esastır.
(3) Yeterlik sınavını müteakip Kontrolörlük unvanını kazandıktan sonra devlet
memuru statüsünde başka bir göreve naklen ayrılanların Kontrolörlüğe tekrar
kabulleri gerekli nitelikleri taşımaları kaydıyla Başkanın teklifi Genel Müdürün
uygun görüşü ve Müsteşarın onayına bağlıdır.
(4) Tekrar Kontrolörlüğe atananların kıdemi bu Yönetmeliğin 31 inci maddesi
çerçevesinde belirlenir.
(5) Ancak; ticaret veya serbest meslek faaliyeti ile meşgul olanlarla özel
ticari ve sınai müesseselerde görev alanlar tekrar Kontrolörlüğe alınmazlar.
Yurt dışına gönderilme
MADDE 33 – (1) Kontrolörler mesleki uzmanlıklarını geliştirmek, bilgi ve
görgülerini artırmak, mesleki konularda inceleme ve araştırma yapmak, Avrupa
Birliği sürecinde deneyim ve bilgi edinmek üzere Bakanlık Makamının Onayı ile
yurt dışına gönderilebilirler. Yurt dışına gönderilmede bu Yönetmeliğin 31 inci
maddesinde belirtilen kıdem esasının yanında Başkanın önerisi de dikkate alınır.
(2) Başkan ve Başkan Yardımcılığı yapanlar mesleki konularda inceleme araştırma
yapmak üzere en çok üç ay süreyle yurt dışına gönderilebilirler.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çalışma Düzeni
İş bölümü
MADDE 34 – (1) Kontrolörler ilke olarak müstakil görev yaparlar. Ancak Onayda
belirtilmesi halinde veya Başkanın gerekli gördüğü durumlarda ya da işin gereği
olarak komisyon veya grup halinde görevlendirme yapılabilir. Bu durumda
çalışmaların düzenli bir şekilde yürütülmesi, iş bölümü ve Kontrolörler
arasındaki koordinasyonun sağlanması en kıdemli Kontrolör tarafından yerine
getirilir.
İşin devri
MADDE 35 – (1) Müsteşarlık veya Genel Müdürlükten havale edilen işlerin
Kontrolörlere dağıtımı Başkan tarafından yapılır.
(2) Kontrolörler, Başkanlıkça kendilerine verilen görevleri bizzat
sonuçlandırmakla yükümlüdürler.
(3) Kontrolörler, Başkanın yazılı bildirimi olmaksızın, işlerini hiçbir kişi
veya kuruma devredemezler.
(4) İşin devredilmesinin Başkanlıkça uygun görüldüğüne dair Başkanın yazılı
bildirimine istinaden işin devri gerektiğinde üç nüsha Devir Notu düzenlenir.
Devir notunun aslı ve bir örneği Başkanlığa verilir. Devir Notunda, başlangıç,
işin konusu, yapılan inceleme ve soruşturmalar ayrıntılı olarak belirtilir.
Devir notunun düzenlendiği tarihe kadar, iş ile ilgili olarak temin edilen
belgelere ilişkin ek listesi düzenlenerek devir notuna eklenir. Devir Notunun
sayısı kısmına devredilen işin sayısı yazılır.
(5) Devir Notu, devredilecek her iş için ayrı ayrı düzenlenir.
Haberleşme
MADDE 36 – (1) Kontrolörler işleriyle ilgili konularda resmi ve özel tüm
kuruluş, makam ve kişilerle, 18/10/2004 tarihli ve 2004/8125 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve
Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri ile bu konuda çıkarılan diğer talimatlar
çerçevesinde doğrudan haberleşirler.
(2) Başbakanlık, Bakanlıklar, Müsteşarlık ve diğer merkez teşkilatı birimleri
ile yazışmalar Başkanlık aracılığıyla yapılır.
Başlama ve ayrılış bildirimi
MADDE 37 – (1) Kontrolörler; görevli gittikleri yerlere varışlarını ve gümrük
idaresi olmayan yerlerde bulundukları iş adresi ve telefonlarını en seri
haberleşme araçlarıyla aynı gün, mesai saatleri dışında varılmışsa bir sonraki
gün Başkanlığa bildirirler. Telefon bildirimleri ayrıca yazıya bağlanır. Teftiş
için ilk İdareye hareket edildiğinde izin alınmaz, ancak idareye varıldığında
Başkanlık yazı ile bilgilendirilir.
(2) Kontrolörler, Başkanın yazılı iznini almadan bulundukları yerlerden
ayrılamazlar. Ayrılışlar birinci fıkrada belirtilen şekilde Başkanlığa
bildirilir. Acil durumlarda telefonla hareket izni alınabilir. Ayrıca bu konuda
ihtiyaç duyulan yeni düzenlemeler Başkanlıkça yapılır ve yazılı olarak tüm
Kontrolörlere bildirilir.
Dosya düzeni
MADDE 38 – (1) Kontrolörler, yazdıkları rapor, düzenledikleri hakediş çizelgesi
ve iş cetveli, geçici görev yolluğu bildirimi, yolluk ve diğer giderler
karşılığı ödenecek paralara ilişkin talep formu ve yazıların ekleriyle birlikte
birer örneğini ve Başkanlıktan gönderilen yazıları oluşturacakları dosyalarında
saklarlar. Gelen ve giden yazılar, Evrak Kayıt Defterine işlenir. Evrak
takibinin, bilgisayar ortamında, bu hususta hazırlanmış programlar yardımıyla da
yapılması mümkündür. Yazdıkları yazılara mühür numaraları ile başlayan ve takvim
yılı başından itibaren müteselsil olarak özel sayılarını verirler.
İş cetveli
MADDE 39 – (1) Her Kontrolör, kendisine intikal eden işleri Başkanlıkça işin
kendilerine gönderilmesine ilişkin yazının sayısı ve tarihi ile birlikte aylık
iş cetveline kaydeder. İş cetvellerine ve bu cetvele kaydedilen işlere
yılbaşından başlamak üzere müteselsil sıra numarası verilir.
(2) Müşterek işler, her Kontrolör tarafından iş cetveline kendi müteselsil
sayısı ile kaydedilir.
(3) Aylar itibariyle tanzim edilen iş cetvelinin bir nüshası, 62 nci maddede
düzenlenen hak ediş çizelgesi ve ekini oluşturan diğer belgelerle (konaklama
faturası, yolluk ve diğer giderler karşılığı ödenecek paralara ilişkin talep
formu, posta giderleri listesi, uçak bileti gibi) birlikte izleyen ayın en geç 5
inci gününe kadar Başkanlıkta olacak şekilde gönderilir.
(4) Kontrolörler, iş cetvelindeki işlerle ilgili olarak Başkanlıkla yaptıkları
yazışmalarda (turneye çıkılması, işe ilişkin bilgi ve/veya belge istenilmesi
vs.) yazışmaya konu işin sayısını belirtirler. Verilen iş sonuçlandırıldığında
yazılan rapor veya raporların, devredilmesi halinde ise düzenlenen devir notunun
sayı ve tarihi iş cetvelinin ilgili sütununda belirtilmek suretiyle iş
cetvelinden çıkarılır.
(5) İş cetvelinin şekli ve içeriği yönerge ile belirlenir.
İhbarların Genel Müdürlüğe gönderilmesi
MADDE 40 – (1) Gümrük Muhafaza Kontrolörünün teftiş, inceleme veya soruşturma
için bulunduğu gümrük/gümrük muhafaza idarelerinde veya görev merkezlerinde
bulunduğu sırada her türlü ihbar veya şikayet neticesinde muttali olacağı konusu
suç teşkil eden hususlar, bir tutanağa bağlanarak Genel Müdürlüğe intikal
ettirilmek üzere Başkanlığa gönderilir.
(2) İhbarların alınması, kaydı, gönderilmesi ve yapılacak diğer işlemler
Başkanlıkça hazırlanıp Genel Müdürlükçe onaylanacak bir yönerge ile düzenlenir.
Turne esası
MADDE 41 – (1) Kontrolörlerin çalışmaları turne esasına göre yapılır. Turne
süresi, yıllık iş durumuna göre belirlenir. Verilen iş bitirilmeden turneden
dönülemez.
(2) Acele ve önemli işlerde turne sürelerine bağlı kalınmaksızın Genel Müdür ve
Başkan tarafından ayrıca görev verilebilir. İnceleme ve soruşturma yapılırken
turne esaslarına bağlı kalınmaz.
Turne bölgeleri
MADDE 42 – (1) Turne esası; bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 sayılı tabloda
belirtilen bölgelere göre uygulanır. Ancak, Genel Müdür Onayı ile bölge esası
uygulaması değiştirilebilir.
(2) Bölge esası uygulandığında, Kontrolörler, turne bölgelerinde bölge sırasına
ve daha önce görev yaptıkları bölgelere göre görevlendirilirler. Stajyerlik
döneminde bölge esası uygulanmaz.
Turne programları
MADDE 43 – (1) Turne programları, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 sayılı
tablodaki bölgelerin iklim ve iş durumları ile gerekli diğer hususlar göz önüne
alınarak Başkan tarafından hazırlanır ve Genel Müdürün onayı ile yürürlüğe
konulur.
(2) Bu programlar, Kontrolörlerin gidecekleri yerleri ve yapacakları işleri
kapsar.
Merkez emri
MADDE 44 – (1) Turne bölgeleri saptanırken, gerek görüldüğü takdirde hangi
Kontrolörlerin merkez emrinde kalacakları da belirlenir.
(2) Merkez emrinde bulunan Kontrolörler, bölge ile kayıtlı olmaksızın verilecek
her türlü görevi yerine getirirler.
Teftiş programının uygulanması
MADDE 45 – (1) Denetim programlarındaki yerlerin iş, iklim ve yol durumlarının
göz önüne alınarak denetlenmesi esastır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Rapor Düzeni
Genel esaslar
MADDE 46 – (1) Kontrolörler yaptıkları denetim, soruşturma veya inceleme
sonucunda aşağıda belirtilen rapor çeşitlerinden bir veya birkaçını düzenlerler,
konusu bir rapor yazmayı gerektirmeyen, kişisel başvuru niteliğinde olan
hususlarda rapor düzenlenmez.
a) Ön İnceleme Raporu,
b) Soruşturma Raporu,
c) İnceleme Raporu,
ç) Cevaplı Rapor,
d) Genel Teftiş Raporu,
e) Teklif Raporu.
(2) Her takvim yılı başından itibaren ön inceleme ve soruşturma raporlarına
kendi içerisinde, inceleme raporu, teklif raporu, cevaplı rapor ile genel teftiş
raporlarına da yine kendi içerisinde birden başlayarak müteselsil birer sıra
numarası verilir.
(3) Müşterek yürütülen işlerde düzenlenen raporlara her Kontrolörün sayısı kıdem
sırasına göre verilir. Kontrolörler iş cetveli ve rapor kayıt defterlerine kendi
müteselsil sayılarını verirler.
Ön İnceme Raporu
MADDE 47 – (1) 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması
Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılan inceleme sonucunda Ön İnceme Raporu
düzenlenir.
(2) Ön İnceme Raporunda; inceleme konuları, inceleme sırasında yapılan işlemler
ile suçun tespit edilmesi halinde hangi kanunlar kapsamında soruşturma yapılması
gerektiği hususunu da içerecek şekilde soruşturma izni verilmesine, suçun tespit
edilememiş olması durumunda ise soruşturma izni verilmemesine yönelik görüşler
belirtilir.
(3) Düzenlenen Ön İnceme Raporları soruşturma izni vermeye yetkili mercilere
gönderilmek üzere Başkanlığa intikal ettirilir.
Soruşturma raporu
MADDE 48 – (1) Soruşturma raporları adli ve idari soruşturma raporları olmak
üzere ikiye ayrılır.
(2) Adli soruşturma raporu; ön inceleme raporuna bağlanması gerekmeyen, başta
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 3628 sayılı Mal Bildiriminde
Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza
Kanunu ile diğer özel kanunlara göre suç sayılan hususlarla ilgili yapılan
soruşturmalar sonucunda düzenlenir.
(3) Adli soruşturma raporlarının asılları, yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına
gönderilmek üzere Başkanlığa verilir.
(4) İdari soruşturma raporları, disiplin suçu niteliğindeki tutum ve eylemlere
ilişkin olarak düzenlenir. Bu konuda düzenlenen raporlar da gereği yapılmak
üzere Başkanlığa gönderilir.
İnceleme raporu
MADDE 49 – (1) İnceleme raporu;
a) Yürürlükteki mevzuat ve bunların uygulamasında görülen aksaklıkların
düzeltilmesi yollarıyla, tavsiye olunan hüküm ve usuller hakkındaki görüş ve
öneriler,
b) Teftiş neticesinde cevaplı rapora bağlanmasına gerek görülmeyen durumlar ve
konular,
c) Müsteşarlıkça inceleme yaptırılan çeşitli konulara ilişkin düşünceler,
ç) Şikayet ve ihbarlar üzerine veya yapılan inceleme ve soruşturmalar sonucunda
adli ve idari cezai kovuşturmayı gerektirmeyen durumlar,
d) Müsteşarlığı ilgilendiren konularda, yurt içi veya yurt dışına toplantı,
seminer, eğitim vs. için geçici olarak görevlendirilen Kontrolörlerin söz konusu
görevler sırasındaki çalışmaları, tespit ve önerileri,
için düzenlenir.
(2) İnceleme raporları, konularının ilgili olduğu birimler göz önüne alınarak
yeter sayıda düzenlenir. Bir örnek Kontrolörlerce saklanır, diğerleri ise ilgili
merkez idari birimlerine iletilmek üzere Başkanlığa gönderilir.
Teklif Raporu
MADDE 50 – (1) Teklif raporu, yapılan soruşturma sonucunda düzenlenen ön
inceleme raporu veya adli soruşturma raporuna dayanılarak Müsteşarlık veya Genel
Müdürlükçe alınması gereken tedbirleri veya uygulanması gereken müeyyideler ile
teftiş edilen memurlar hakkında müşahede ve teklifleri kapsayan raporlardır.
Cevaplı rapor
MADDE 51 – (1) Cevaplı rapor, yapılan denetimlerde noksan ve hatalı bulunan ve
ilgili birimlerce düzeltilmesi gereken işlemleri kapsar.
(2) Bu raporlarda; denetlenen servis ile denetimin kapsadığı dönem, eleştirilen
işlemler ve düzeltme yolları belirtilir.
(3) Raporun kabına, denetlenen memurun adı, soyadı, sicil numarası ve memuriyet
unvanı da kaydedilir.
(4) Cevaplı raporlar, servisler itibarıyla ayrı ayrı düzenlenir.
Cevaplı raporun seyri
MADDE 52 – (1) Bir asıl ve üç örnek olarak düzenlenen cevaplı raporun aslı ile
iki örneği teftiş edilen birimin amirine verilir, üçüncü örnek Kontrolörün
dosyasında kalır, Kontrolör verdiği cevaplı raporun sayı ve tarihini idarede
bulunan cevaplı rapor kayıt defterine yazar.
(2) Cevaplı rapor birim amiri tarafından işlemleri teftiş edilen memurlara
iletilir. İlgili memurun cevabını takiben birim amirinin de raporu inceleyip
cevaplandırmasından sonra, rapor aslının birim amirince teftiş edilen idarenin
bağlı olduğu Başmüdürlüğe gönderilmesi zorunludur.
(3) Daha üst amir sıfatıyla Başmüdürlükçe verilecek cevaplar ve mütalaalar ile
rapor aslı doğrudan ilgili Kontrolöre gönderilir.
(4) Cevaplı raporun her memur ve amirde kalabileceği süre en çok 15 gündür. Bir
memura birden fazla cevaplı rapor aynı zamanda verilmişse bu süre her rapor için
ayrı ayrı hesaplanır.
(5) Raporun verildiği her birim, raporun cevaplandırılmış bir örneğini
kendilerinde bulunan teftiş dosyasında saklar. Cevaplı raporlara ilişkin alınan
talimat ve yazışmalar da düzenli bir biçimde bu dosyada tutulur.
(6) Cevaplı raporlarda eleştiri konusu yapılan hususları cevaplandırmak için ek
süre gerektiğinde; cevaplandırma süresi içerisinde talepte bulunmak koşulu ile
birim amiri raporun ne kadar sürede cevaplandırılabileceğini gerekçeli olarak
yazı ile Kontrolöre bildirir. Kontrolörce de uygun bulunan ek süre verilir. Bu
sürenin 15 günü geçmemesi gerekir.
(7) Kendilerine cevaplı rapor verilenlerle her kademedeki memurlar, eleştirilen
işlemleri yürürlükteki mevzuat doğrultusunda düzeltmek ve bunu cevaplarında
belirtmek zorundadırlar. Eleştirilen konularda ayrı düşünceye sahipseler, bu
konudaki haklı ve kanuni nedenleri rapora verdikleri cevaplarda açık ve kısa
biçimde belirtirler ve bu konuda Genel Müdürlükten alınacak talimat
doğrultusunda hareket ederler.
(8) Kontrolörler, ilgililerce cevaplandırıldıktan sonra kendilerine gönderilen
cevaplı raporları değerlendirirler ve son düşüncelerini de ekleyerek en çok beş
iş günü içerisinde Başkanlığa gönderirler.
(9) Genel Müdürlük birimlerinin görüşlerinin Kontrolöre intikalinden sonra
bunlara iştirak edilmemesi halinde bu Yönetmeliğin 57 nci maddesine göre işlem
yapılır.
(10) Cevaplı raporların zamanında cevaplandırılmasını Kontrolörler bizzat takip
ederler. Haklı nedene dayanmaksızın zamanında raporu cevaplandırmayan ilgililer
hakkında, gerekli işlemlerin yapılmasını teminen durum Kontrolörlerce Başkanlığa
bildirilir.
(11) Kontrolörün hastalık, askerlik ve diğer nedenlerle görevi başında
bulunmaması hallerinde son mütalaa Başkanlıkça görevlendirilecek bir Kontrolör
tarafından yazılır.
Genel teftiş raporu
MADDE 53 – (1) Genel teftiş raporu, turne süresince denetlenen ünitelerdeki
genel durumu yansıtmak üzere her denetlenen birimin teftişi sonunda yazılır.
(2) Bu raporlarda;
a)Gidilen birimde denetlenen servisler ve düzenlenen raporlar,
b) Denetlenen birimlerdeki kadroların yeterli olup olmadığı,
c) Denetlenen birimlerde görülen uygulama noksanlıkları,
ç) Birimlerin yerleşim, araç, gereç ve malzeme durumları,
d) Denetlenen birimlerin gerek kuruluş ve işleyişlerinden gerekse
uygulamalarından kaynaklanan aksaklık ve noksanlıklar ile bunların
düzeltilmesine yönelik çözüm önerileri,
gösterilir.
(3) Bu rapor bir asıl ve iki örnek olmak üzere üç nüsha olarak düzenlenir. İki
nüshası Başkanlığa gönderilir, bir nüshası da Kontrolörde kalır. Genel teftiş
raporlarına o turne süresince düzenlenen cevaplı raporların ekleriyle birlikte
birer örneği de eklenir.
(4) Ayrıca; Kontrolörler muamele ve işlemlerini teftiş ettikleri gümrük muhafaza
ve muamele sınıfı görevlileri hakkında yeterli bilgi ve kanaat elde etmiş
olmaları halinde birer gizli değerlendirme belgesi tanzim ederek, kapalı ve
mühürlü bir zarf içerisinde ve üst yazı ekinde gizli değerlendirme belgelerini,
Personel Daire Başkanlığına gönderilmek üzere Başkanlığa verirler.
(5) İlgili personel hakkında yetersiz veya tespit edilememiş hususlarda görüş
belirtilmemesi esastır.
(6) Genel Teftiş Raporunun biçimi ve içeriği hakkında Başkanlıkça bir yönerge
çıkarılabilir ve Kontrolörler Raporlarını bu yönergeye uygun olarak düzenlerler.
Rapor biçimi
MADDE 54 – (1) Raporlar genel olarak, giriş, konu, inceleme ve soruşturma,
mevzuat ve değerlendirme, sonuç olmak üzere beş ana kısma ayrılarak düzenlenir.
a) Giriş: Bu kısımda, inceleme ve/veya soruşturmanın icrası hakkındaki Başkanlık
yazısının ve eki Onayın sayı ve tarihi belirtilir.
b) Konu: İşin konusunu teşkil eden olay kısaca anlatılır.
c) İnceleme ve Soruşturma: İnceleme ve/veya soruşturmaya dayanak teşkil eden
onay, inceleme ve/veya soruşturmanın ne şekilde yapıldığı, denetlenenler
hakkındaki genel bilgiler, yapılan tespitler ve elde olunan belgeler gibi işin
konusu ve özü ile ilgili delil teşkil eden bilgi ve belgelere ve bunların
incelenmesine yer verilir.
ç) Mevzuat ve Değerlendirme: Denetleme konusunun özeti, denetleme konusu ile
ilgili mevzuat hükümleri ve mevzuata aykırılıklar belirtilir. Tespitlerin
mevzuat karşısındaki durumu değerlendirilir.
d) Sonuç: Raporların sonuç bölümü somut ifadelerle yazılarak bu bölümde hangi
makamların ne gibi düzenlemelerde bulunulması gerektiğine ilişkin düşünceler ile
denetlenen kişilerin isim, unvan ve adresleri, rapor konusu olay, tespit edilen
fiiller ve uygulanması gereken müeyyideler ve varsa haklarında suç isnat edilen
kişiler ile bu hususlara ilişkin kanıtlar açıkça belirtilir.
(2) Raporların düzenlenmesinde uyulacak esaslar yönerge ile belirlenir.
Rapor dili
MADDE 55 – (1) Raporların, yürürlükteki mevzuatta kullanılan güncel ve geçerli
terimler referans alınarak; düzgün cümleler, uygun ve güncel bir dille; raporda
adları geçen kişi, kurum, kuruluş ve meslekleri rencide edebilecek deyim ve
yakıştırmalara, dayanaksız suçlamalara, konu ile ilgisi bulunmayan ayrıntılara
yer verilmeden ve herhangi bir tereddüde mahal vermeyecek açıklıkta; yazım ve
dil bilgisi kuralları çerçevesinde yazılmasına özen gösterilir.
Raporların sevki
MADDE 56 – (1) Kontrolörlerce düzenlenen raporlar, Başkanlıkça ilgili adli ve
idari makamlara sevk edilir.
(2) Anlatım, usul, kapsam, mevzuat-değerlendirme ve sonuç yönlerinden
düzeltilmesi veya eksik olduğu kanaatine varılarak sevkleri uygun bulunmayan
raporlar ilgili Kontrolöre gerekçeli olarak ve yazı ekinde gönderilir.
(3) Yeniden incelenmek ve değerlendirilmek üzere, Başkanlıkça ilgili Kontrolöre
iade olunan raporların eksiklikleri en kısa sürede tamamlanarak, yazı ekinde
Başkanlığa intikal ettirilmesi sağlanır.
(4) İade olunan raporların eksikliklerinin giderilerek, bir yazı ekinde
Başkanlığa intikal ettirilmesinde, daha önce verilen rapor sayısı aynen kalarak
sadece tarihi değiştirilecektir. Bu raporun Başkanlığa intikal ettirilmesinden
önce diğer işlere ilişkin başkaca rapor ve/veya raporların düzenlenmiş olması
halinde, bu raporlara mutat sayı verilmesine devam olunacaktır.
(5) Ancak; Kontrolör tarafından Başkanlığın gerekçesinde belirtilen görüşlere
iştirak edilmeyerek ikinci kez gönderilen raporların, Başkanlıkça ilgili
birimlere sevki uygun görülmediği takdirde bu raporları incelemek üzere rapor
okuma komisyonu oluşturulabilir. İlgili Kontrolörün raporu ve Başkanlığın karşı
görüşünün incelenmesinin ardından bir komisyon teşekkülüne Genel Müdürlük
Makamınca karar verilir. Komisyon yaptığı inceleme sonuçlarını bir rapora bağlar
ve bu rapor da Kontrolörün raporu ile birlikte ilgili adli ve idari birimlere
intikal ettirilir.
Raporların merkezde göreceği işlem ve derkenar
MADDE 57 – (1) Gümrük Muhafaza Kontrolörleri tarafından Başkanlığa gönderilen
raporlar Başkanlıkça incelenir. Raporların Başkanlıkça uygun görülmemesi halinde
bu Yönetmeliğin 56 ncı maddesi uygulanır. Uygun görülen raporlardan; adli
raporlar Başkanlıkça doğrudan Cumhuriyet Başsavcılıklarına, idari raporlar ise
ilgili makamlara gönderilmek üzere Genel Müdürlüğe intikal ettirilerek sonuçları
izlenir.
(2) Adli soruşturma raporları haricindeki raporların gönderildiği şubelerde
incelenmesi sonucunda Kontrolörün görüş ve önerilerine ilk aşamada iştirak
edilmesi halinde hemen yerine getirilmesi için durum mahalline bildirilir.
Sorumlu memurlar bu bildirim üzerine yanlış ve eksiklikleri gecikmeden düzeltmek
ve tamamlamakla, idare amirleri de yerine getirilmesini sağlamak ve sonucunu
denetlemekle yükümlüdürler.
(3) Raporların gönderildiği Genel Müdürlük merkez şubelerinde ya da ilgili idare
ve kurumlarda rapora ilişkin olarak yazılacak görüş ya da mahalline yapılacak
bildirimin ikişer örneği Başkanlık aracılığıyla Kontrolöre gönderilir. Kontrolör
bu bildirim örneklerinden birini dosyasında alıkoyar, düşünce ya da bildirimi
uygun görüyorsa bu konuyu belirterek belgenin diğer nüshasını Başkanlığa geri
gönderir. Aksi durumda görüşünü bir derkenarla Genel Müdürlük ilgili Şubesine ya
da ilgili idareye iletilmek üzere Başkanlığa verir. Bu derkenara Başkanlıkça
iştirak edilmesi durumunda rapor ve derkenar ilgili şubeye gönderilir. Bu
derkenara ilgili mercilerin verecekleri karşılıklar da aynı şekilde Kontrolöre
gönderilir. Kontrolörce bunlar ya yeterli görülür ya da ikinci bir derkenarla
karşılanır.
(4) Kontrolörün bu ikinci derkenarına Başkanlıkça iştirak edilmesi durumunda
rapor ve derkenarlar Başkanlık tarafından Genel Müdürlük ilgili Şubesine
gönderilir.
(5) İkinci derkenar üzerine idare ile Kontrolör arasındaki görüş ayrılığı
giderilememiş ise konu Başkan ve idarenin görüşü alınarak Genel Müdürlük
tarafından sonuca bağlanır.
(6) Her iki durumda da Kontrolör yapılan işlemden haberdar edilir.
(7) Derkenarlar asıl raporun sayısını alır ve kaçıncı derkenar oldukları
gösterilir. İşi biten raporlar Başkanlıkça saklanır.
(8) Raporların yukarıda sözü edilen aşamalarının her birinde inceleme süresi
onbeşer gündür. Haklı bir neden bulunması durumunda merkez şubelere tanınan bu
süre en çok üç aya kadar uzatılır. Haklı neden üç aydan daha çok uzatmayı
gerektiriyorsa durum nedenleriyle birlikte ilgili birimlerce Genel Müdürün onayı
alındıktan sonra Başkanlığa bildirilir.
(9) Raporlar üzerinde yapılan bildirimin Kontrolörce inceleme süresi en çok bir
aydır.
(10) Gümrük Muhafaza Kontrolörleri tarafından tanzim edilen raporlara istinaden
açılan kamu davalarının mahkeme kararlarına ait kesinleşen ilamların onaylı
birer örneği, davalara müdahil sıfatı ile katılma veya takiple görevli gümrük
idareleri tarafından, idareye intikalinden itibaren en geç 1 ay içinde
Başkanlığa gönderilir.
ONUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bilgi-belge verme ve yardım zorunluluğu
MADDE 58 – (1) Kontrolörlere görevleri sırasında ilgililerce bilgi-belge verme
ve yardımda bulunma zorunluluğuna ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) 1) Kontrolörler, görevleri sırasında; ilgililerden gerekli yardımı, bilgiyi,
evrak, kayıt ve belgelerin onaylı örneklerini ve bir yolsuzluğun kanıtını
oluşturuyorsa asıllarını re'sen isterler.
2) Kontrolörler görevleriyle ilgili mevzuatın kendilerine verdiği yetkileri
kullanırlar. Gerekirse yurt dışında da çalışma yapabilirler.
3) İlgili kanunlarda aksine bir hüküm bulunmadıkça, istenilen belge ve
bilgilerin Kontrolörlerce gerekli görülen durumlarda gösterilmesi veya verilmesi
zorunludur.
b) Müsteşarlık merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatında görevli bulunanlar, gizli
de olsa tüm belge, defter ve dosyaları para ve para hükmündeki evrak ve
senetleri, eşya ve malları ilk talepte Kontrolörlere göstermek, inceleme ve
sayımına yardımcı olmak zorundadırlar. Görevliler bu konuda hiçbir engel
gösteremez.
c) Teftiş, inceleme ve soruşturma yapılan birim ve kuruluşların amir veya
yöneticileri, Kontrolörlerin görevlerini yürütebilmeleri için gereken önlemleri
almak ve Kontrolörlere görevleri süresince uygun çalışma koşulları sağlamak
zorundadır.
ç) Teftiş ya da soruşturmaya başlanan İdarede çalışan personelin hastalık ve
benzeri nedenler dışında izne ayrılmalarına, Kontrolörün olumlu görüşü
alındıktan sonra birim amirlerince karar verilir.
Kontrolörlerin uyacakları esaslar
MADDE 59 – (1) Kontrolörler bulundukları yerlerde görev ve sıfatlarının
gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikteki davranışlarda
bulunamazlar.
(2) Kontrolörler;
a) Merkez ve taşra birimlerinde idari işlere müdahale edemezler,
b) Evrak, defter ve kayıtlar üzerine ilave ve düzeltme yapamazlar,
c) Denetime tabi kimseler ve mükelleflerle hususi münasebetler kuramazlar,
ç) Denetime gidecekleri yerleri, yapacakları işleri ve görevleri dolayısıyla
edindikleri bilgi ve belgeleri açıklayamazlar,
d) Yetkili mercilerin izni olmadan basın yayın kuruluşlarına bilgi veremezler,
açıklama yapamazlar.
Kimlik belgesi ve resmi mühür
MADDE 60 – (1) Kontrolörlere, Genel Müdür ve Müsteşar tarafından imzalanmış
kimlik belgesi verilir. Bu belgede Kontrolörlerin görev ve yetkileri açıkça
belirtilir.
(2) Kontrolörlere zimmetli olarak beratı ile birlikte birer resmi mühür verilir.
Stajyer Kontrolörlere mühür yetkiyle birlikte verilir. Ayrıca isteğe bağlı
olarak Kontrolöre zimmetle bir silah verilebilir. Bu silahın seri numarası
kimliğe işlenir.
(3) Meslekten ayrılma halinde bunlar Başkanlığa iade edilir.
Harcırah ve Yolluklarla ilgili İşlemler
MADDE 61 – (1) Kontrolörler; yevmiye, yolluk ve diğer haklarını Maliye
Bakanlığınca yayınlanan tebliğ ve genelgelerle uygulamaya ilişkin getirilen
hükümler çerçevesinde; gümrük saymanlıkları ile gümrük vezneleri ve mal
müdürlüklerinden alırlar. Çekilen paranın hakedişi aşmaması gerekir.
Kontrolörler, yapılacak işlemler, düzenlenecek belgeler ve çekilecek para
miktarına ilişkin konularda söz konusu düzenlemelere uygun hareket ederler.
Hakedişler
MADDE 62 – (1) Kontrolörler, çalışmalarını, bununla ilgili maaş, yolluk ve diğer
haklarını aylık olarak düzenleyecekleri Çalışma ve Hakediş Cetvelinde
gösterirler.
(2) Bu cetvellerin ait olduğu ayı izleyen ayın en geç 5 inci günü akşamına kadar
Başkanlığa verilir.
(3) Bu cetvelde ay içindeki yolculuklara ait giderler ve diğer hakedişlerle
bunlara karşılık alınan paralar gösterilir.
(4) Çalışma ve hakediş cetveline; iş cetveli, varsa yolluk bildirimi, paranın
çekilmesine ilişkin düzenlenen harcırah talep formu, konaklama faturası, posta
ve diğer giderlere ait belgeler eklenir.
(5) Çalışma ve hakediş cetveline yılbaşından başlamak üzere müteselsil numara
verilir.
(6) Hakedişlerin şekli Başkanlıkça belirlenir.
Demirbaş eşya
MADDE 63 – (1) Kontrolörler, kendilerine demirbaş eşya olarak verilenleri itina
ile kullanmak ve meslekten ayrılışlarında iade etmek zorundadırlar.
Yönerge çıkarılması
MADDE 64 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına açıklık getirecek usul ve esaslar
Başkanlıkça hazırlanan ve Genel Müdürlük tarafından onaylanan yönerge ile
belirlenir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 65 – (1) 9/8/1990 tarihli ve 20600 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü Kontrolörleri Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 66 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 67 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığının
bağlı bulunduğu Bakan yürütür.
Birinci Bölge Ankara Antalya Balıkesir Bursa Edirne İçel İstanbul İzmir Kırklareli Kocaeli Sakarya Tekirdağ Yalova Zonguldak | İkinci Bölge Adana Afyon Aksaray Aydın Bartın Bilecik Bolu Düzce Burdur Çanakkale Denizli Eskişehir Hatay Karabük Karaman Kayseri Kırıkkale Konya Kütahya Manisa Muğla Samsun Ordu Trabzon Uşak | Üçüncü Bölge Amasya Artvin Bayburt Çankırı Çorum Erzincan Erzurum Gaziantep Giresun Gümüşhane Isparta Kahramanmaraş Kastamonu Kırşehir Kilis Malatya Nevşehir Niğde Rize Sinop Sivas Tokat Osmaniye Yozgat | Dördüncü Bölge Adıyaman Ağrı Ardahan Batman Bingöl Bitlis Diyarbakır Elazığ Hakkari Iğdır Kars Mardin Muş Siirt Şırnak Şanlıurfa Tunceli Van |