Bilinçsiz büyüme ve yetersiz yatırımdan yurt dışı sitelere ulaşılamıyor. İstanbul
kadar İsrail'in yurtdışı çıkışı 26 GB, Türkiye'nin 5 GB
Türk Telekom'un büyük reklam kampanyalarıyla duyurduğu genişbant internet ihtiyacını
karşılayacak ADSL'de aşırı talep sonucu yavaşlama konusunda gelinen son noktayı
İnternet Servis Sağlayıcıları ile Türk Telekom değerlendirdi. ADSL kullanıcıları
Türk Telekom'un teknik destek/çağrı merkezini aradıklarında, uzun süre beklemenin
ardından, kendilerine oyalayıcı cevaplar verildiğini ileri sürüyorlar. ADSL
kullanıcıları Türk Telekom yetkililerinin yetersiz kapasiteyi kabul etmediklerini,
buna mukabil kullanıcının modem ayarlarını tekrar yapması gerektiğini, bilgisayarlarını
virüs taramasından geçirmesi gerektiği gibi çareler ürettiklerini belirtiyorlar.
Kullanıcıların şikayet konusu yaptıkları ADSL hatların yavaşlığını konunun ilgilerine
sorduk. Görüşlerini aldığımız İnternet Servis Sağlayıcılar, Türkiye'yi çok ciddi
boyutta etkileyen internet erişiminin yavaşlamasıyla ilgili asıl sebebin Türk
Telekom'un internet alt yapısını iyileştirmeden büyük reklam kampanyalarıyla
ortaya çıkması olduğunu belirtiyorlar. TT'nin ilk başta 256 KB yerine 128 KB
ile başlayarak akabinde ilave yatırımlarla yüksek hızlara kademeli geçiş yapması
gerektiğini belirten İhlas Net Genel Müdürü Ömer Demir, Türk Telekom'un yurt
dışı ve yurt içi internet erişim kapasitesini arttırmadan, ADSL'le abone sayısını
arttırma yoluna gittiğini ve sonuçta çok ciddi bir sıkışıklık yaşandığını belirtti.
Atlas Online Satış Pazarlama Direktörü Görkem Kaya da, "Türkiye'nin yurtdışı
çıkışları yeterli değil, bunu söylemeye bile gerek yok. Alt yapı yetersiz olduğu
için Türkiye'nin birçok bölgesine ADSL hizmeti verilemiyor. Ancak TT hiç çekinmeden
reklam yapmaya devam ediyor" diye konuştu. NetOne Telekom Genel Müdürü
Cem Çelebiler ise internet hizmetlerinin 1996 yılından beri İnternet Servis
Sağlayıcılar (ISS) tarafından rekabet ortamında verildiğini, ancak Türk Telekom'un
ISS'lerin genişbant internet hizmetleri sunmalarına, kar paylarını düşük tutmak
suretiyle engellediğini ileri sürdü.
KALİTE ÖZEL SEKTÖRLE GELİR
Servis Sağlayıcılar asıl problemin ise Türk Telekom'un 2005 yılında Milli Eğitim
Bakanlığı'na bağlı okullara en az 256 KB'lık ADSL vermesiyle yaşanacağını belirterek,
"Eğer TT, alt yapı yatırımı yapmaz, portlarını arttırmazsa zaten düşük
hızla çalışan kullanıcılar o zaman hiç çalışamaz hale gelecek, sistem tamamen
çökecek" dediler. Internet Servis Sağlayıcıları'na göre, TT'nin yoğun reklam
kampanyalarıyla şu anda 500 bin sınırına dayandırdığı abone sayısını 2005 sonuna
kadar 1 milyona taşımak istemesinin ardında yatan sebeplerden biri de satış
arefesindeki Türk Telekom'un bu yolla değerini arttırmak. ADSL'den hizmet alanlar,
konunun uzmanları ve ISS'ler, Türkiye'de Internet'in hızla gelişebilmesi için
Türk Telekom'un hizmet kalitesini yükseltmesi, altyapı yatırımları ve yurtdışı
çıkış kapasitesini Avrupa standartları çerçevesine hızla getirmesi, müşteri
memnuniyetini önemseyen özel sektör (ISS)'lerle işbirliği içinde olması gerektiğinin
altını çiziyorlar.
KEYFİ YATIRIM YAPAMAYIZ
Türk Telekom ise yurtdışı internet kapasitesini 5.8 GB'tan 7.1 GB'a çıkarttıklarını,
2005 sonuna kadar da bu kapasitenin artan talebe göre 25-30 GB arasında olmasını
öngördüklerini açıkladı. Türk Telekom yetkilileri gazetemize yaptıkları değerlendirmede,
reklam kampanyalarıyla yurtdışı çıkışlarında doyuma ulaştıklarını belirterek
şu açıklamaları yaptılar: "Bu kadar talep beklemiyorduk. Biz zaten yurtdışı
çıkış kapasitesini 2005 yılı sonuna doğru arzulanan rakamlara çıkarmayı hedefliyoruz.
Ancak bunlar pahalı yatırımlardır. Talebi görmeden öngörülen bu yatırımı hemen
yapsaydık bu keyfi olurdu. Çuvaldızı kendimize batırmıyor değiliz, aşırı talepten
çağrı/destek hatlarımız kilitlendi, şimdi bunun çözümü için uğraşıyoruz."
DOĞRU HESAP YAPILMALIYDI
İhlas Net Genel Müdürü Ömer Demir, Türk Telekom'un internet alt yapısına gerekli
yatırımı yapmadan büyük reklam kampanyalarıyla ortaya çıkmasının ADSL hatlarında
aşırığı yoğunluktan dolayı tıkanmalara sebep olduğunu belirtti. Ömer Demir,
Avrupa Birliği sürecindeki Türkiye'nin yurtdışı internet çıkış kapasitesinin
Avrupa değerleriyle yarışamayacak kadar kötü olduğunu, ayrıca hatların yavaşlamasına
sebep olduğu ileri sürülen virüslerin tek başına etkili olamayacağını da ifade
etti. Demir şunları söyledi: "Virüslerin internet ortamında ciddi bir trafik
oluşturduğu doğrudur. Ancak, burada 5 GB'lık bir kapasiteden bahsederken sadece
virüsten söz etmek çok yanlış olur. Ortada rakamlar var. İstanbul'un toplamı
kadar bir nüfusa sahip İsrail'in yurtdışı internet çıkış kapasitesi Türkiye'nin
5 katından fazladır. Türk Telekom hizmet kalitesini arttırmak ve müşteri memnuniyetini
elde edebilmesi için mutlaka yurtdışı internet çıkış kapasitesini acilen arttırmak
zorundadır. Türk Telekom ilk başta 256 KB yerine 128 KB ile başlayarak akabinde
ilave yatırımlarla yüksek hızlara kademeli geçiş yapabilirdi. Fiyatlar cazip
olunca, gayet haklı olarak herkes abone olmak istiyor. Ayrıca ADSL satışında
da, makul kar marjları ile müşteri memnuniyetini önemseyen Internet Servis Sağlayıcıları'nı
kullanması gerekmektedir."
UCUZLUK TALEBİ ARTTIRDI
Atlas Online Satış Pazarlama Direktörü Görkem Kaya, Türk Telekom'un ADSL hizmetini
çok düşük fiyatlarla sunduğunu, bunun sonucunda da aşırı bir yüklenme meydana
geldiğini söyledi. Türkiye'nin ADSL çıkışlarının diğer ülkelere kıyasla çok
düşük olduğunu ifade eden Görkem Kaya, "Henüz alt yapısını tamamlanmadan
büyük reklam kampanyalarıyla ortaya çıkan Türk Telekom fiyatları çok düşük tutmamalıydı.
İyi maliyet hesapları yapılamadığı kanaatindeyim. Öncelikli ihtiyaçları olanların
abone olması sağlanabilir ve altyapı tamamlandığında da fiyatlar düşürülerek
bu sayı arttırılabilirdi. Böylelikle Telekom beklediği ciroyu yine yapabilirdi"
diye konuştu. ADSL'de diğer bir konunun da güvenlik olduğunu belirten Kaya,
spam virüslerine karşı filtrelendirme yapılamadığını ve firmaların bundan büyük
zararlar görebileceğini söyledi.
İSS'LER DE SATABİLMELİ
NetOne Telekom Genel Müdürü Cem Çelebiler, internet hizmetlerinin 1996 yılından
beri İnternet Servis Sağlayıcılar (ISS) tarafından rekabet ortamında verildiğini,
ancak Türk Telekom'un ISS'lerin genişbant internet hizmetleri sunmalarına müsade
etmediğini söyledi. Çelebiler, Türk Telekom'un herşeyde olduğu gibi bu hizmeti
de tekeline aldığını belirterek, "Diğer ülkelerde ADSL hizmeti rekabet
ortamında veriliyor. Kim daha iyi ve ucuz hizmet veriyorsa o kazanıyor. Türkiye'de
mutsuz ADSL kullanıcısının maalesef başka alternatifi yok. Verilen hizmeti de
talep edilen ücreti de kabul etmek zorunda. Çok sayıda ADSL operatörünün olması
durumunda ise birçok gelişmenin olacağını söyleyebiliriz. Ülkemizde ise bu şekilde
olmadığı için beklentimiz, bir an önce tüm hizmetlerin rekabet ortamında verilmesinin
sağlanmasıdır" dedi. Telekomünikasyon Kurumu'nun bu yılın Ekim ayında çıkardığı
kararla sistemi ISS'lere açma zorunluluğu getirdiğini anlatan Cem Çelebiler,
ancak verilen kar payının ise maliyetleri karşılamadığını söyledi.
TÜRK TELEKOM: KAPASİTEYİ ARTTIRDIK
Türk Telekom, yurtdışı internet çıkış kapasitesini 16 Aralık itibariyle 5.8
GB'tan 7.1 GB'a çıkarttıklarını bunun da hatlarda önemli bir rahatlama sağlayacağını
açıkladı. TT yetkilileri ADSL kapasitesinin Ocak sonu itibariyle 8.8 olacağını,
artan talebe göre de 2005 sonuna kadar bu kapasitenin 25-30 GB arasında olmasını
öngördüklerini kaydettiler. Türk Telekom yetkilileri ADSL konusunu gazetemize
değerlendirerek, son zamanlarda ADSL'de yaşanan kapasite yetersizliği tartışmalarına
açıklık getirdi. Yapılan kampanyalar ve reklam duyuruları sonucunda beklediklerinden
çok fazla abone sayısına ulaştıklarını kaydeden Türk Telekom yetkilileri, bunun
sonucunda yurtdışı çıkışlarda doyuma ulaştıklarını kaydettiler. Yetkililer bunda
ADSL hizmetinin 128 MB yerine 256 MB olarak upgrade edilmesinin de etken olduğunu
ifade ettiler.
TT'nin her konuda olduğu gibi ADSL'de de yatırımlarını planlı olarak yerine
getirdiğini ifade eden yetkililer şunları söylediler: "ADSL oldukça maliyetli
bir yatırımdır. İnternet kapasitesini diğer ülkelerle karşılaştırarak değerlendirme
yapmak sağlıklı sonuç getirmez. Öncelikle Türk halkının ADSL'e ne kadar talep
göstereceğini ve mevcut ihtiyacını görmemiz gerekiyordu. Bizim öngörümüz, talep
giderek artacak ve 2005 yılı sonuna kadar 25-30 GB arası bir kapasiteye ulaşacağız.
Ama bunu da planlı olarak yapacağız. Apartmanlar bile inşaa edilirken asansörler
kapasitesi nasıl daire sayısına göre hesaplanıyorsa, burada da bu hesabı yapmamız
gerekiyor. 30 GB'lık bir yatırımı baştan yaparsak ve eğer talep gelmezse bu
gereksiz, keyfi bir yatırım olur." Abone sayısının birden artması sonucu
Türk Telekom'un teknik destek/çağrı merkezinin zaman zaman kilitlendiğini kabul
ettiklerini belirten Türk Telekom yetkilileri, "Çuvaldızı kendimize batırmıyor
değiliz, aslında bu konuda da planlama yapmıştık ama yığılma olunca çağrı merkezi
yetersiz kaldı, şimdi bunu aşacak yeni planlamalar yapıyoruz.