Orta ve düşük gelirlilere kira öder gibi koşullarla ev sahibi
olma imkanı veren mortgage yasa tasarısı bugün Meclis Genel Kurulu'nun gündemine
gelecek.
İpotekli konut finansmanı olarak bilinen mortgage sistemiyle, ev sahibi olmak
isteyenlere düşük faiz ve uzun vade ile ödeme koşulları sunuluyor.
Mortgage'de alınacak evin bitmiş olması ve imara uygun olması şartı aranıyor.
Peşin parası olmayanlar ise sistemden ev alamayacaklar.
İddialara noktayı Şener koydu
Piyasalarda son dönemde yaşanan türbulans sonucu faizlerin 1.5 sene önceye
dönmesi ve bankaların konut kredi faizlerini yüzde 1.00'lardan yüzde 1.30'lu
seviyelere çekmesi, kira öder gibi ev sahibi olmayı öngören mortgage yasa
tasarısını da tartışmalı hale getirmişti. Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener
de, geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada sistemin mutlaka uygulamaya
gireceğini söylemişti. Şener, şu ifadeleri kullanmıştı:
''Piyasalardaki durumun, yasayı olumsuz etkilemesi diye birşey sözkonusu olamaz.
Çünkü mortgage yasası, çok büyük ve çok boyutlu bir yasadır. Bu, konut edindirme
yasası ile finans piyasalarında önemli katkılar sağlayacaktır. Piyasaların
derinleşmesi sağlanacaktır. Verilecek kredilerle ilgili, ikincil piyasalarda
yeni bir finansman biçimi öngörülmektedir. Aslında yeni bir finasman biçimi,
verilen kredilerin finansmanını garanti altına alıyor.''
Tasarıda yer alan maddeler
Mortgage yasa tasarısı 4 mayıs 2006'da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda
görüşülerek bazı değişikliklerle kabul edildi. Bugün Genel Kurul'da görüşülmesi
beklenen tasarıda yer alan bazı maddeler şöyle:
Faiz oranının sabit belirlenmesi halinde sözleşmede, başlangıçta belirlenen oran
her iki tarafın rızası dışında değiştirilemeyecek.
Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kredi ve finansal kiralama sözleşmesi
imzalayan tüketiciler, kanunun yayımlanmasından sonra 3 ay içinde konut
finansmanı kuruluşuna başvurarak, sözleşmelerinin, bu kanun kapsamına dışında
değerlendirilmesini isteyebilecek.
Kanundan önce konut finansmanı kuruluşuyla sözleşme imzalayan tüketiciler,
borcunu vadesinden önce ödemesi durumunda, yüzde 2 erken ödeme ücretini
ödemeyecek.
Konut finansmanı kuruluşları, tüketicilere sözleşme öncesinde kredi veya
finansal kiralama işlemleriyle ilgili genel bilgiler vermek ve tüketiciye teklif
ettikleri kredi sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formu
vermek zorunda olacak.
Borçlunun temerrüde düşmesi halinde konut finansmanı kuruluşu, borçluya temerrüt
tarihinden itibaren 5 iş günü içinde iadeli taahhütlü posta yoluyla bildirimde
bulunmakla yükümlü olacak.
Kredi kuruluşu, geri ödemelerin yapılmaması halinde kalan borcun tümünün
ödenmesi talep hakkını saklı tutmuşsa bu hak, ancak birbirini izleyen en az iki
ödemede temerrüde düşme halinde kullanılabilecek. Finans sağlayan kuruluşun bu
hakkını kullanabilmesi için en az 1 ay süre vererek muacceliyet uyarısında
bulunması gerekecek.
Kullanılan finansmanın teminatı olarak şahsi teminat verildiği hallerde, konut
finansman kuruluşu asıl borçluya ve diğer teminatlara başvurmadan, kefilden
borcun ödemesini isteyemeyecek.
Sözleşmelerde kredi tutarı, finansal kiralama sözleşmeleri için toplam kira
bedeli, ipotek tesis edilen konuta ilişkin bilgiler, yıllık faiz oranı, toplam
borcun ana para, faiz ve diğer giderler itibariyle dağılımı, değişken faiz
ödemeli olan sözleşmelerde baz alınacak endeks gibi bilgiler yer alacak. Ayrıca,
ödeme planı, istenecek teminatlar, temerrüde düşülmesi durumunda kredi
sözleşmeleri için akdi faiz oranının yüzde 30 fazlasını geçmeyecek şekilde
gecikme faizi ve varsa konuta ait sigorta bilgileri gibi bilgiler de
sözleşmelerde yer bulacak.
cnntürk