HAMİDE HANGÜL
Somada 301 kişinin hayatını kaybettiği maden faciasının ardından gözler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki üç başlı denetim mekanizmasına çevrildi. Sadece Ankara, İstanbul ve İzmir'de konuşlanan bin 700 kişilik iş müfettişleri kadrosu ile 618 kişilik SGK müfettişleri ekibinin, sahada aktif olarak çalışmadığı, 78 ildeki işyerlerinde neler olup bittiğinden haberlerinin olmadığı iddia edildi.
16 BİN DENETİMDE SIFIR KAÇAK TESPİTİ!
Öte yandan, 81 ilde sahada aktif görev alan bin 500 kişilik SGK denetmenlerinin ise geçen yıl 39 bin işyerini denetleyip yaklaşık 6 bin kaçak işyeri tespitinde bulunmasına karşın, aynı dönemde 16 bin işyerini denetleyen iş müfettişlerinin hiçbir kaçak işyeri tespitinde bulunamadığı ortaya çıktı. İş müfettişleri ve SGK müfettişlerinin kadro ve maaş şartlarının SGK denetmenlerine göre oldukça yüksek seviyede olmasına rağmen, SGK istatistiklerine göre verimsiz çalıştıkları, denetimde bürokratik hantallığa saplandıkları ileri sürüldü.
DENETÇİLER ARASINDA KOORDİNASYON YOK
Verimsiz oldukları gerekçesiyle Maliye Bakanlığı'nda lağvedilen dört başlı denetim yapsının bir benzerinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda da bulunduğu dile getiriliyor. Üç farklı yapı arasında işyeri denetimlerinde hiçbir koordinasyon bulunmamasıyla bir müfettişin çalışma şartlarına uygun olmayan bir durum tespit etmesine rağmen, 'bu benim ilgi alanıma girmiyor' diyerek geri çekildiği ifade ediliyor.
SAHTE İŞYERLERİNİ SGK DENETÇİSİ BULUYOR
İş müfettişlerinin denetlediği işyeri 16 bin 971 olurken, bu rakam SGK denetmenlerinde 39 bin 814 ile 40 bine yaklaşıyor. İş müfettişlerinin tespit ettiği kaçak işyeri sayısı sıfır olurken, SGK müfettişlerinin 362, SGK denetmenlerinin 5 bin 902.
Faturası işçiye çıkıyor
Üç başlı yapı, Çalışma Bakanlığı'ndaki denetim mekanizmasının kitlenmesine ve denetim etkinliğinin azalmasında büyük rol oynuyor. Örneğin, sigortasız çalışırken iş kazası geçiren ve sonucunda işten kovulan bir işçi, sigortasız çalıştırıldığı için sosyal güvenlik denetmenlerine, iş kazası için SGK müfettişlerine ve işten kovulduğu için de iş müfettişlerine giderek şikayetini ayrı ayrı dile getirmek zorunda. Bu kişinin durumunu haliyle aynı anda 3 denetim görevlisi, birbirlerinden habersiz ayrı ayrı incelemek durumunda kalıyor.
Bankamatik iş müfettişleri
Kaynaklar, 'Üçlü yapı, bakanlıktaki denetim görevlilerinin ellerindeki iş yükünü artırıyor' yorumunu yapıyor. Söz konusu görevlilerin, daha az iş yapmak adına iş ve işlemleri birbirlerine havale etme yarışında oldukları, bakanlıkta bir yılda sadece 15-20 kez inceleme yapan denetim birimlerinin bulunduğu iddia ediliyor.