Pervin KAPLAN
Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi (TEOG) yerleştirmeleri için tercih süreci bugün başlıyor ve 16 Temmuz'da son bulacak. Bu yılınyerleştirme sisteminde önemli değişiklikler var. Başta Anadolu ve fen liseleri olmak üzere ortaöğretim kurumlarına yerleştirmelerde uygulanan TEOG sisteminin geçen yılki ilk uygulamasında sorunlar yaşandı. İki liste halinde yapılan liselere yerleştirmelerde A listesindeki tercihlerine yerleşemeyen öğrenciler evlerinden kilometrelerce uzaklıktaki okullara ve okul türlerine yerleşti. Sistem bu nedenle çok eleştiri aldı. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) da bu yıl TEOG yerleştirme sisteminde değişiklik yaptı.
Ancak daha yerleştirme sistemi uygulanmaya başlanmadan olası aksaklıklarıyla ilgili tartışmalar da başladı. Hazırladığımız bu tercih rehberinde sizlere hem TEOG yerleştirme sistemindeki değişiklikleri hem de tercihlerinizi yaparken dikkat etmeniz gereken noktaları anlatacağız. Rehberlik uzmanlarına örnek tercih listeleri hazırlatacağız ve sorularınızı yanıtlayacağız
Bu yıl Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi'nde (TEOG) aileleri endişelendiren iki yeni uygulama var. Bunlardan birini; özel okula kayıt yaptıran ailelere Anadolu, fen ve sosyal bilimler liseleri başta olmak üzere devlet liseleri için tercih hakkı tanınmaması oluşturuyor. Bu yüzden de bu yıl aralarında yabancı özel liselerin de yer aldığı ortaöğretim kurumlarına kayıtlar devlet liseleri tercihlerinden önce yapılıyor.
Yerleştirme sistemi değişikliğine göre kimi TEOG derslerinden bazılarının sonuçlarına, kimi de TEOG Yerleştirmeye Esas Puanı'nı (YEP) dikkate alarak kayıt yapacak özel okullar için ayrı bir takvim oluşturuldu. Bu okullar kayıtlarını 24 Haziran- 5 Temmuz tarihleri arasında yapacak ve özel okullara kayıt olan öğrenciler tercih sürecine katılmayacaktı. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) iptal edilen bir soru yüzünden yerleştirme puanlarını 24 Haziran'da açıklayamayınca bu kez okullarda hem kayıtlar durdu hem de süre 10 Temmuz'a kadar uzadı. Bu uzatmayla birlikte bugün devlette başlayan tercih süreci ile özel okulların kayıtları da çakıştı.
AİLELER ERDOĞAN'A MEKTUP YAZDI
Ancak özel okula kayıt yaptıran öğrencilerin devlet liseleri için tercih hakkına sahip olmaması ailelerin tepkisine neden oluyor. Aileler önce çocuklarının devlet liselerinde hangi okullara yerleştiklerini görmek istediklerini söyleyerek, "Eğer istediğimiz devlet okuluna yerleşemezsek özele gidelim" diye konuşuyor. Uygulamanın adaletsizlik olduğunu söyleyen aileler, çareyi de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a mektup yazmakta buldu. Mektupta özele gidene devlette tercih hakkının verilmemesinin adaletsizlik olduğunu anlatan aileler, özetle şöyle diyor:
ADALET KAVRAMINI SORGULATIYOR: Bugünlerde ülkemizde, çocuklarımızın eğitim sürecinde liselere yerleştirmelerde eşi benzeri görülmemiş bir adaletsizlik yaşanıyor. Ne yazık ki Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) bu seneki TEOG sınavları sonrası uygulamaya aldığı yeni liselere yerleştirme süreci, biz velilerin olduğu kadar gencecik çocuklarımızın da devlet yönetimi ve adalet konusunu sorgulamasına sebep olmuştur.
MEB EĞİTİMİ YÖNETEMİYOR: Yıllardır MEB maalesef eğitimi yönetememektedir. Her sene yerleştirme süreci değişik uygulanmakta ve her sene mezun olan çocuklar arasında değişen yöntemler nedeniyle adaletsiz yerleştirmeler yaşanmaktadır. Bu sene açıklanan yeni yerleştirme kılavuzuyla çocuklarımızın devlet liselerinde okuma hakkı ellerinden alınmıştır.
YA ÖZEL YA DEVLET ZORLAMASI: Bu seneki yerleştirmeler bizleri özel okul-devlet okulu arasında daha baştan bir tercih yapmaya zorlamaktadır. Özel okula kayıt yaptıran devlette tercih yapamayacak.
ÖZEL OKULLARIN KAPISINA YIĞILDIK: Hal böyle olunca pek çok veli, devlette istedikleri liseye yerleşememek kaygısıyla özel okulların kapısına yığılmıştır. Bu okullar bugüne kadar görülmedik düzeyde başvuru almaktadır. Zira devlet yerleştirmelerinin sonucunu beklediklerinde zaten kısıtlı olan özel okul kontenjanlarının dolacağı düşüncesiyle peşinen tam istemeseler de özel okullara yönelmek mecburiyetinde bırakılmışlardır.
İKİSİ EŞZAMANLI OLMALI: Oysa olması gereken tıpkı geçen sene olduğu gibi özel ve devlet okulu yerleştirmelerinin eşzamanlı yapılmasıdır. Böylece devlette istediği liseye girdiğini gören çocuklar özel okula gitmeyecektir. Önce devlet okullarına yerleştirmelerin yapılması, devlette istediği liseye giremeyen öğrenci özel okula yönlendirilmelidir.
BU HATADAN DÖNDÜRÜN: Yerleştirme sistemindeki bu büyük hatadan sizin yardımınızla dönülebilir. Hiçbir şey için henüz geç değildir. Fakat zaman çok kısadır. Yaklaşık 1 milyon 300 bin ortaokul mezunu bu süreçten etkilenmektedir.
BİR BABA OLARAK ANLAYIN: Çocuklarının türban nedeniyle ülkemizde bir devlet okulunda okuma haklarının elinden alınması sürecini yaşamış bir baba olarak, bizim çocuklarımızın da devlet okullarında okuma haklarının ellerinden alınmasına seyirci kalmayacağınıza yürekten inanıyorum.
ŞAMPIYON SAYISI BİN 193'E ÇIKTI
TEOG Yerleştirme Puanları (YEP), "Mary" olarak kamuoyunda tanınan bir İngilizce sorusuyla ilgili dava ve ardından da sorunun iptali nedeniyle yeniden hesaplama yapıldığından 24 Haziran'da değil 29 Haziran'da açıklandı. MEB, Danıştay kararı uyarınca iptal edilen bu soruyu tüm öğrenciler doğru yapmış kabul ederek puanlarını hesapladı. Sorunun iptal edilmesinden önce TEOG ikinci dönem sınavlarında tüm soruları doğru yanıtlayan öğrenci sayısı 253 iken, iptal edilen soruyu öğrencilerin tümü doğru yapmış kabul edilince ikinci dönemin şampiyon sayısı da bin 193'e çıktı. İlk dönemin sınavlarında ise tüm soruları doğru yanıtlayan öğrenci sayısı 4 bin 742 olmuştu.
YERLEŞTİRME TAKVİMİ
06-16 Temmuz: (Saat 13.00'e kadar): Tercihlerin alınması
14 Ağustos: Yerleştirme sonuçlarının açıklanması ve boş kontenjanların ilanı
17-21 Ağustos: I. Nakil başvurularının alınması
24 Ağustos: Nakil sonuçlarının ilanı
24-28 Ağustos: II. Nakil başvurularının alınması
31 Ağustos: II. Nakil sonuçlarının açıklanması
31 Ağustos- 4 Eylül: III. Nakil başvurularının alınması
7 Eylül: III. Nakil sonuçlarının açıklanması
07-10 Eylül: İl/İlçe Öğrenci Yerleştirme ve Nakil Komisyonları'nca il ve ilçe sınırları içerisinde nakil tercih başvurularının alınması
11 Eylül: Nakil sonuçlarının açıklanması
14 Eylül: 2015-2016 öğretim yılı açılışı
KOLEJDE SERBEST KAYIT DÖNEMİ
Aralarında yabancı özel okulların da olduğu özel okullarda serbest kayıt dönemi başladı. İlk kayıt döneminin ardından Amerikan Robert ile bazı Fransız liseleri kontenjanlarını doldurdu. Kolejlerin bir kısmı ilk açıkladıkları taban puanlarını yükseltirken bazılarında ise değişiklik olmadı.
TERCİH YAPIP VAZGEÇEN ONAYLATACAK
Bu arada özel okulların kayıtlarının son bulacağı 10 Temmuz tarihinden önce devlet liseleri için tercih yapan ancak fikrini değiştirip özel okula gitmek isteyen öğrencinin "ne yapacağına ilişkin" soruya Milli Eğitim Bakanlığı şu yanıtı veriyor:
"6 Temmuz tarihinden sonra özel okula kayıt yaptırabilmek için sistem üzerinden okul tercihinde bulunan ve özel okula kesin kayıt yaptırmak isteyenlerin tercihlerini onaylattıkları okuldan iptal ettirmeleri gerekiyor."
Bu durumda devlette tercih yaptırdıktan sonra vazgeçip özel okula gidebilmek için devlet tercihlerinizi iptal ettirmeniz şart.