SORU: 9 temmuz 2018 günü yayınlanan 703 KHK ile Bakanlık Müşavirliği kadroları iptal edildi ve iki yıl aynı maaşı alma hakkı getirildi. Sonrasında atanılan kadronun maaşının alınacağı belirtildi. Daha sonra Haziran 2020 de eski Bakanlık müşavirlerinin iki yıl müşavir maaşı alma hakkı süresiz (yeni atandığı kadrosunda kaldığı süre için veya başka bir kadroya atanana kadar) uzatıldı. Sorum şudur: Bu haldeki yeni kadrosuna atanmış bir eski Bakanlık Müşaviri hangi özlük hakları üzerinden emekli olur, yani Bakanlık Müşaviri olarak mı yada yeni atandığı kadro üzerinde mi? Eğer emekli olmayıp kalırsa ve Bakanlık Müşaviri statüsünden emeklilik haklarını korursa hizmet yılına bağlı olarak emekli maaşı artarmı. Bir başka ifadeyle kadrosu iptal edilen bir Bakanlık Müşaviri Temmuz 2018 de müşavir kadrosundan emekli olsa mı daha iyi olurdu, yoksa yeni atandığı kadroda devam edip örneğin 65 yaşına kadar müşavirlik sonrası atandığı kadrosunda memuriyette kalsa mı daha iyi olur. Bu sorum 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi, Temmuz 2018 itibariyle emekliliğini hak etmiş bir Bakanlık Müşaviri içindir.
CEVAP: Genel olarak memurlar çalışma hayatında ek göstergesiz, ek göstergeli, makam tazminatlı, makam tazminatsız görevlerde bulunulabilmektedir. Çalışma süreleri içerisinde müstehak olmaları kaydıyla emekli olduklarında en üst aylık bağlanma imkanı veren ünvanlar esas alınarak emekli aylıkları bağlanır, emekli ikramiyeleri buna göre hesaplanır.
Değerlendirmelerimiz tamamıyla 5434 e tabi memurlar içindir.
2008 yılı Ekim ayından önce memurluk hizmetleri olanlar 5434 e tabi olurlar ve emekli hizmet, emekli yaş, emekli aylık, emekli ikramiye gibi hesaplarda tamamıyla 5434 hükümleri esas alınır.
5434 e tabi memurların emekliliklerinde görev unvanı, kadrosu, ek göstergesi, makam, temsil, görev tazminatı gibi unsurlar emekli aylıklarına etkisi yüksek olan kalemlerdir.
Memurların çalışma hayatları süresince en yüksek ek göstergeye imkan veren unvanları esas alınır.
Durumunuzdan hareketle örnek olarak: Kişi çalışma süresi içerisinde en az 6 ay Bakanlık Müşaviri kadrosunda bulunmuş olsun, kişi daha sonra Müşavir kadrosuna atanmış olsun bu unvanda emekli olana kadar çalışsın. Bu durumda kişi emekli olmak istediğinde ek göstergesi yüksek olan 3600 Bakanlık Müşaviri kadrosu esas alınarak emekli aylıkları ve emekli ikramiyesi hesaplanır.
Yine örnek olarak; Kişi çalışma süresi içerisinde Şube Müdürü, Daha sonra en az 6 ay Daire Başkanı, daha sonra yine en az ek gösterge açısından 6 ay Genel Müdür, daha sonra da (5 yıl, 10 yıl gibi süre bulunduktan sonra) Müşavir kadrosuna atanmış olsun. Bu durumdaki kişi de emekli olmak istediğinde ek göstergesi yüksek olan Genel Müdür ünvanı esas alınarak emekli alıkları ve emekli ikramiyesi hesaplanarak işlem görür.
Sonuç bağlamında, çalışma süreniz içerisinde hak etmiş olduğunuz, yani ek göstergesi yüksek olan belirttiğiniz görev ünvanınız (Bakanlık Müşaviri) esas alınarak emeklilik işlemlerinin yapılması gerektiğini değerlendirmekteyiz. Çalışma süresinin fazla olması da hem emekli aylığını artırır hem de emekli ikramiyesi tam hizmet yılını artırmış olur.
Belirttiğimiz üzere, bu durum sadece 5434 e tabi memurlar için olup, 5510 a tabi memurlar için değildir. 5510 a tabi memurlarda emeklilikte en üst görev uygulaması yoktur, bunlarda tüm çalışma hayatları boyunca hangi görevde bulunurlarsa bulunsunlar görevde iken aldıkları ücretler üzerinden hesaplama yapılır, yani üst ek göstergeli görevin önemi yoktur, prime esas kazanç matrahları esas alınarak ortalama kazanç sistemi üzerinden emekli aylıkları bağlanır, ancak bunlarda da emekli ikramiyesinde 5434 uygulaması devam edilir.