Manisa'nın Salihli ilçesi Kaymakamı İsmail Hakkı Develi, "kamu güvenliği,
kamu düzeni ve genel sağlığın" korunması gerekçesiyle, "gar, otogar,
meydan, cadde, sokak, tarihi ve kültürel mekânlar, ibadethane, bahçe, terk edilen
yapılar, inşaat, banka ATM'leri, köprü altları, okul bahçeleri, mezarlıklar,
kamuya açık park ve bahçelerle yol kenarı, emniyet şeridinde" alkollü içki
içilmesini yasakladı.
Develi imzalı, 1 Haziran 2005 tarihli resmi yazıda, yasak kararına uymayanlar hakkında 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu doğrultusunda, 100 YTL para cezası verileceği belirtildi. Yazıda, yasak kararının, 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu'nun "Kaymakamların hukuki durumları, görev ve yetkileri"ni düzenleyen 32. maddesinin, "İlçe sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının tasarrufa mütaallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için kaymakam gereken karar ve tedbirleri alır" şeklindeki (ç) bendi uyarınca alındığı belirtildi.
Bakan Aksu'ya sordu
CHP Manisa Milletvekili Nuri Çilingir, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun yanıtlaması
istemiyle TBMM'ye verdiği verdiği soru önergesinde, "Uygulamayı Anayasa'nın
laiklik ilkesine aykırı buluyor musunuz? Uygulama sizce doğru mudur? Yetki sınırlarını
aşarak hissi duygularla hareket eden kaymakamlar hakkında bakanlığımızca hangi
işlemler yapılmaktadır? Kaymakam hakkında işlem yapmayı düşünüyor musunuz?"
sorularını yöneltti.
Çilingir, Milliyet'e yaptığı açıklamada, kararı bölge idare mahkemesine götüreceğini
kaydetti. Develi için "AKP'ye yaranmak, yağcılık için yapıyor" değerlendirmesini
yapan Çilingir, "Piknik yerlerinde insanların çoğu mangal yaparken içki
içiyor. Eskiden şeriatı şırıngayla enjekte edeceğiz diyen belediye başkanları
vardı" dedi.
Develi, Çilingir'in kararı çarpıttığını, yasağın kamu ihtiyacından doğduğunu
ve vatandaşlardan çok sayıda şikâyet geldiğini savundu. Okul bahçeleri ve parkların
içki içilen yerler haline geldiğini öne süren Develi, "Lümpenliği, serseriliği
yasakladık. Çocukların kişilik hakları ne olacak" diye konuştu.
Yasağın piknik alanlarını kapsamadığını, gar lokantalarında da içki içilebileceğini,
yasağın peronları kapsadığını belirten Develi, halktan tepki almadığını savundu.
Parkta içene müdahale edilemez
İstanbul Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, yasadaki son değişikle içki içilen
yerlerin denetiminin belediyelere devredildiğini, ancak Belediyeler Yasası'nda
parkta içki içilemeyeceğine dair yasak bulunmadığını ifade ederek, şunları söyledi:
"Özellikle sahil parklarında şarap, bira içenleri herkes görüyor. Kimseyi
rahatsız etmedikçe sorun yok. Başkalarını rahatsız etmesi durumunda zabıta ve
polisin müdahale etme yetkisi bulunuyor."
Sütçüler unutulmadı
Sütçüler Kaymakamı Mustafa Altınpınar'ın Orhan Pamuk'un "Kar" adlı kitabının imha edilmesi talimatı vermesi ve Milas Kaymakamı Hulusi Doğan'ın Nâzım Hikmet'in "vatan haini" adlı şiirini okuyan bir öğrencinin gözaltına alınması talimatı verdiği iddiası da kamuoyunda tepki çekmişti.
'Hiçbir yerde içmeyin'
Maltepe Üniversitesi İdare Hukuku Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ülkü Azrak, kararın "Hiçbir yerde içki içmeyin" anlamına geldiğini belirterek, şöyle dedi: "İçki içmeyle ilgili tek yasak, Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu'ndadır. Buna göre, ibadethane ve camilerin 100 metre yakınında içki içilemez. İl İdaresi Kanunu da, bu tür, sınırsız yetki vermez. Kamu düzeni denilerek her şey yasaklanabilir. Bu Osmanlı zaptiyesi kafası. Dava açılırsa kazanılır."
Bu olay da ilk değil
Salihli'de yaşanan olayın benzeri, geçen yıl Eskişehir'de yaşandı. Eskişehir Valiliği, İl İdaresi Kanunu'nun, "Valilerin hukuki durumları görev ve yetkileri"ni düzenleyen 11. maddesinin (c) bendi hükmüne dayanarak, içki yasağı getirdi. Valilik, gelen tepkiler üzerine Resmi Gazete'de yayımlanan karardaki "Umuma mahsus yerlerde alkollü içeceklerin içilmesi yasaklanmıştır" ibaresini değiştirdi.
milliyet