Cezaevlerinde adım atacak yer kalmadı

Cezaevleri, Cumhuriyet tarihinin en kalabalık dönemini yaşıyor. Tutuklu ve hükümlü sayısı 93 bine çıkınca cezaevlerinde yer kalmadı. Koğuşlarda yer yatakları kurulmaya başlandı

Şükran Özçakmak

Son bir yılda, 70 binlerde olan tutuklu ve hükümlü sayısı 93 bine çıkınca, koğuşlarda yer yatakları dönemi başladı.

En büyüğü 7 - 8 metrekare olan koğuşlarda, ranza ve masadan kalan boş alanlara yer yatakları seriliyor. Masanın üstü bile geceleri yatak olarak kullanılıyor. Havanın soğuk olması nedeniyle avluya çıkamayan mahkum ve tutuklular gün boyu neredeyse diz dize oturuyor.

Son bir yılda cezaevine yaklaşık 20 bin kişinin girmesi, cezaevi yönetimlerini çaresiz bırakıyor. 2007 yılı başında 70 bin civarında olan tutuklu ve hükümlü sayısı şimdi 93 bin. Sadece son bir ayda cezaevine girenlerin sayısı 3 bini buldu. Oysa bugüne dek en yüksek rakam, 1980 askeri darbesi sonrası 1981 yılında 79 bin 786 olmuştu.

Cezaevlerinde, 28 Şubat 2007 tarihi itibarıyla 2433 çocuk, 1890 kadın, 43 bin 642 erkek tutuklu bulunuyordu. 90 çocuk, 858 kadın, 28 bin 512 erkek de hükümlü olarak cezaevlerindeydi.

Kapasiteleri yetersiz kaldı

Geçmişte sık sık rant kavgaları, firarlar, cinayetler, çatışmalarla adını duyuran ancak son dönemde sükünete kavuşan Bayrampaşa Cezaevi de, en kalabalık cezaevlerinden biri. Silivri'de yeni yapılan binalara taşınmaya hazırlanan 2624 kapasiteli Bayrampaşa Cezaevi'nde, 2007 başında 5203 tutuklu ve hükümlü bulunuyordu. Bu sayı şimdi 5750 oldu. Ek bina inşaatları halen süren Metris Cezaevi'nde ise neredeyse kapasitesinin 3 katı tutuklu ve hükümlü barınıyor. Büyükşehirlerdeki cezaevlerinin tümünde benzer bir durum söz konusu.

Adalet Bakanlığı, cumhuriyet tarihinin en kalabalık dönemini yaşayan cezaevleri için alarma geçti. Bakanlık, yeni inşa edilen cezaevlerini hizmete açabilmek için inşaata hız verirken, cezaevi yönetimi de herhangi bir olay meydana gelmemesi için önlemlerini artırdı.

1981'deki rekor kırıldı

Bugüne dek 43 kez af çıkarıldı. Cezaevlerinde, 1970'de 50-60 binlerde olan tutuklu ve hükümlü sayısı 1980 ihtilaliyle 70 bin 172'ye çıktı. 1981'de bu rakam 79 bin 786'ya yükselirken, 1982'de 78 bin 202'e, 1983'te 76 bin 258'e düştü. 1985 yılında 71 bin 230 olan tutuklu ve hükümlü sayısı 1986'da 52 bin 150'ye düştü. Bu rakam 1991'de 26 bin 851 oldu. 1998'da 60 bin 391 tutuklu ve hükümlünün bulunduğu cezaevlerindeki sayı bir yıl sonra yani 1999'da 67 bin 581'e yükseldi. 22 Aralık 2000'de, Şartla Salıverme Yasası yürürlüğe girdi. 2000 yılında cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısı 49 bin 512 oldu. 2001'de 55 bin 609, 2002'de 59 bin 187, 2003'te 64 bin 296, 2004'te 57 bin 930, 2005'te ise 55 bin 870 olan tutuklu ve hükümlü sayısı 2006 ve 2007 yılında 77 bin 425'e kadar yükseldi. Bugün itibarıyla bu rakam, 93 bine ulaştı.