Konut kredilerinde yüzde 1 hayal oldu
Dünya piyasalarında yaşanan dalgalanma ev sahibi olmayı hayal edenleri de vurdu. Uluslararası piyasalardaki sıkışma Türk bankalarının da muslukları kısmasına sebep oldu.
Geçen ay yüzde 1,24 olan konut kredisi faizleri bir anda 20 puan birden artarak 1,44 seviyesine çıktı. Bu artış 10 yıl vadeli 100 bin YTL'lik kredide, 22 bin 500 YTL'lik artış anlamına geliyor. Yeni bir araba parasına denk gelen bu büyük artışın aylık faturası ise 188 yeni lira. Merkez Bankası'nın 25 baz puan faiz indirimine gittiği bir dönemde meydana gelen bu artış hem müteahhitleri hem de ev sahibi olmak için faizlerin daha da düşmesini bekleyen tüketicileri canevinden vurdu. Bankacılar, tüketicilerin paralarını bankada sadece 43 gün tuttuğunu ve bu nedenle uzun vadeli kredilerin büyük oranda uluslararası piyasalardan temin edilen paralar sayesinde kullandırıldığını vurguluyor. Dünyanın önde gelen bankalarının yaşanan son mortgage krizinden ötürü ciddi bir likidite krizine girdiğine işaret ederken de bu durumun Türk bankalarının borçlanma maliyetlerini olumsuz etkilediğine vurgu yapıyor. ING Bank Türkiye Genel Müdürü Hakan Eminsoy, "Merkez faiz indirimine giderken, bankalar oranı nasıl artırır!" eleştirisine karşı çıkıyor. "Merkez Bankası'nın yaptığı çeyrek puanlık indirim gecelik borçlanma faizine ilişkindi. Bankaların verdikleri krediler ise uzun vadeli krediler. Dolayısıyla ikisi arasında bir paralellik yok." diyen Eminsoy, dünya piyasalarının bu kadar dalgalandığı bir ortamda uzun vadeli kredilerin yükselmesinin son derece doğal olduğunu belirtiyor.
Dövizdeki dalgaya dikkat
Şekerbank Genel Müdürü Meriç Uluşahin de faizleri etkileyen bir diğer hususun da dövizde yaşanan hareketlenme olduğuna dikkat çekiyor. "Dövizdeki yükselme sonrasında swap piyasası da yukarıya doğru hareketlendi." diyen Meriç Uluşahin, bu durumun geçici olduğunu düşünüyor. Şekerbank Genel Müdürü Uluşahin'e göre ilerleyen günlerde faizler yeniden 1,20 seviyesine gerileyecek. Ancak deneyimli bankacı, konut kredilerinin yüzde 1'lerin altına inmesini bu yıl pek mümkün görmüyor. Dolayısıyla konut almak isteyenlere, 'durumu bu şekilde kabullenmelerini ve ona göre adım atmalarını' tavsiye ediyor
Ev sahibi olmak isteyen faiz kadar fiyatı da iyi incelemeli
Türkiye Finans Genel Müdürü Yunus Nacar, konut fiyatlarıyla faizler arasındaki ters ilişkiye dikkat çekiyor ve, "Konut fiyatları yüzde 10 ile 15 arasında düştü. Buna mukabil uzun vadeli konut kredilerinin maliyeti bir miktar arttı. Tüketiciler konut kredisi kullanırken, faizler kadar evin fiyatına da odaklanmalı. Eğer bir fırsat görürse de bunu değerlendirmelidir." tavsiyesinde bulunuyor. Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Bilgehan Kuru ise mortgage yasası sonrası oluşması beklenen ikincil piyasaya değiniyor. Bankalar faiz indiriminde biraz cömert davrandığını düşünen Kuru, "Bankalar, mortgage düzenlemesi sonrasında oluşacak ikincil piyasaları hedefleyerek, maliyetinin altında fiyatlarla konut kredisi kullandırdı. Ancak yaşanan son dalgalanma ile bu durum düzeltildi." değerlendirmesinde bulunuyor. Kuru, faizlerdeki artışın konut fiyatlarının daha da aşağıya düşmesine sebep olacağını, bu durumun da tüketiciler açısından olumlu bir durum olduğunu sözlerine ekliyor.
Ufuk Şanlı