Yavru köpekleri unutun, enflasyon tavukları ile tanışın

NY Times'ın "Yavru Köpekleri Unutun. Enflasyon Tavukları İle Tanışın" başlığı ile yayınladığı haberde aynen şu ifadelere yer verilmiş; "Yumurta fiyatlarındaki büyük artıştan korkan bazı tüketiciler, gelecekteki arzlarını güvence altına almak için adımlar atıyor. 2020'de küresel salgının başlamasıyla birlikte fiyatları sıçrayan yumurtlayan tavuklara dönüşecek civcivlere olan talep, 2023 satış sezonu başladığında yeniden hızlı hale geldi ve kuluçkahaneler buna yetişmek için çabalıyor."

Aslında gıda fiyatlarındaki inanılmaz artış zengin fakir tüm ülkelerin sorunu haline geldi. Sorunu tetikleyen pandemi sırasında uygulanan sıkı karantinalar süresince birçok gıda ürünü üretiminde kesintiler yaşanmasından öte gıda üretiminde kullanılan girdi (tohum, gübre, enerji işçilik vb.) maliyetlerindeki büyük artışlardan kaynaklandı.

Aynı gazete 12 Ocak 2023 tarihinde konuyla ilgili haberinde "kuş gribinde" yumurta maliyetlerinin artması üzerinde etkisi olduğunu belirtti. Haberde Manhattan'daki Whole Foods'ta 12 kahverengi yumurta içeren bir koli yumurtanın 3.39 Dolar olduğu ancak bulunamadığı belirtiliyor. Aynı markette geriye organik, kafessiz yumurtalar gibi 7 dolardan daha pahalı seçenekler kaldığı ve bunlardan da sadece 2 koli verildiği anlatılıyor.

Wall Street Journal'da 31 Ocak 2023'te çıkan bir haber analizde yumurta fiyatlarının Ocak 2023 ayında yüzde 11.1, bir yılda yüzde 60 oranında arttığı ve artışta ABD tarihinin en ölümcül kuş gribi salgınının etkisinin büyük olduğu ifade ediliyor.

Fransa'da bu salgından en muzdarip olan ülkeler arasında yer alıyor. France 24 "'Tarihteki' en büyük küresel kuş gribi salgını yavaşlama belirtisi göstermiyor" başlıklı haberinde bir Fransız Tarım Bakanlığı yetkilisinin ülke virüse maruz kalma riski taşıyan 10 milyondan fazla tavuğu itlaf etmeyi planladığına ilişkin bilgi paylaşılıyor. Japonya ise Ocak ayı başlarında kuş gribi bulaşını önlemek için 10 milyon tavuğu itlaf ettiğini duyurmuştu.

İngiliz yayın kuruluşu BBC ülkede ki kuş gribi hakkındaki haberinde "Şimdiye kadarki en büyük kuş gribi salgını, Birleşik Krallık'ta su samurları ve tilkiler de dahil olmak üzere memelilere bulaşıyor. BBC'nin açıkladığı rakamlara göre virüsün dünya çapında yaklaşık 208 milyon kuşun ölümüne ve memelilerde kaydedilen en az 200 vakaya yol açtığını gösteriyor." ifadelerine yer verilmiştir.

İngiltere-Birleşik Krallık-- Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA) kuş gribinin ülkemizde de görüldüğünü ancak insana bulaşma vakalarının İngiltere, İspanya ve ABD'de bildirildiğini geçtiğimiz haftalarda açıkladı.

Önümüzdeki dönemlerde kuş gribinden daha büyük olan ve baş döndürücü hızda artan iklim felaketleri sonucu gıda arzında büyük sorunlarla karşılaşacağımız açık seçik ortada. Ünlü Alman dergisi Spiegel'de yayınlanan haberde Almanya'nın perakende devi Lidl marketlerinin hayvansal gıda maddelerinin satışını azaltacağı bilgisi "ikinci bir gezegen yok" sloganıyla paylaşıldı.

Konuyu tekrar en başa döndürerek dünyada tüm ülkelerde ciddi boyutlarda gıda enflasyonunun var olduğunu ve bu enflasyonun kontrolünün neredeyse imkansız faktörlerden dolayı çok yapışkan (uzun süren enflasyon) hale geldiğini belirtelim. Bu enflasyondan sakınmak için yüzlerce öneri getirilebilir ama biz tüketicilerin alabileceği belki de en basit önlem israftan sakınmak olacaktır.