AYM'den CBK'nın şekil yönünden Anayasa'ya aykırı olmadığına karar

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin Tümünün Şekil Bakımından Anayasa'ya Aykırı Olmadığı

Anayasa Mahkemesi 13/12/2022 tarihinde E.2022/98 numaralı dosyada, (104) numaralı Kapadokya Alan Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usüllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin tümünün şekil bakımından Anayasa'ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin reddine karar vermiştir.

İptal Talebinin Gerekçesi

Dava dilekçesinde özetle; hukuk devletinde her türlü resmi işlemin ve bu kapsamda Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin (CBK) gerekçeli olmasının hukukun genel ilkelerinden biri olduğu, CBK'ların gerekçesiz olmasının hukuki belirlilik ve güvenlik ilkelerini zedelediği, konuluş amacının (ratio legis) tam olarak belirlenmesine engel teşkil ettiği belirtilerek CBK'nın tümünün şekil bakımından Anayasa'nın 2. maddesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

CBK'ların şekil yönünden Anayasa'ya uygun olup olmadığının denetiminde incelenmesi gereken husus CBK'nın Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılıp çıkarılmadığıdır. Bu bağlamda dava konusu CBK'nın, CBK metninin altında Cumhurbaşkanı'nın adı, soyadı ve unvanı belirtilerek Resmi Gazete'de yayımlandığı görülmüştür. Ayrıca dava dilekçesinde de söz konusu CBK'nın Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılmadığı yönünde bir iddiaya yer verilmemiştir. Bu itibarla Cumhurbaşkanı tarafından çıkarıldığı anlaşılan CBK'nın maddi olarak varlık kazanabilmesi için gerekli unsurları taşıdığı değerlendirilmiştir.

Öte yandan CBK'ların yorumlanmasında ve denetiminde kuralın getiriliş amacının, başka bir ifadeyle gerekçesinin bilinmesi önem arz etmektedir. Zira bir normun ihdasına yol açan sebeplerin, böyle bir düzenlemeye neden ihtiyaç duyulduğuna dair gerekçelerin bizzat kural koyucunun kendisi tarafından ortaya konulmuş olmasının o kuralla ilgili anayasallık denetiminin daha sağlıklı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesine katkı sağlayacağı açıktır.

Bununla birlikte Anayasa Mahkemesinin CBK'ların şekil bakımından Anayasa'ya uygunluğunu inceleme yetkisi, CBK'ların gerekçelerinin bulunup bulunmadığı yönünden bir denetim yapılmasını kapsamamaktadır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle CBK'nın tümünün şekil bakımından Anayasa'ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin reddine karar vermiştir.