İstekle emekli talebinde bulunan, bu talebinden vazgeçebilir mi?

Soru: Emeklilik olurum kurumca onaylandı. Ancak tebliğ tarihi dolmadı. Aynı zamanda raporlu durumdayım. Raporlu olduğum süre zarfında kurum gıyabında ayrılış yapar mı? Yapamaz ise bununla ilgili her hangi bir kanun, kararname vs. mevcut mudur? Teşekkür ederim.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Emeklilik talebinden ne zamana kadar vazgeçilebilir? Emeklilik onayı çıktıktan sonra memura tebliğ şartı var mıdır?

Genel olarak memurların çalışma süreleri 65 yaşlarını doldurdukları tarihte sona erer (5434 sayılı Kanun Madde 40). 65 yaşından önce emeklilik, sadece memurların yazılı olarak verdikleri talep ile gerçekleşir ve Kurumlar memurun emeklilik talebi olmadan 65 yaşlarını doldurmadan emeklilik işlemini tesis edemez. Memurlar emekli aylığı bağlanması için, bazı durumlar dışında (bu durumlar yaş haddi, kadrosuzluk, resen emeklilik gibi durumlar) zorlanamaz.

Emeklilik işlemi nasıl gerçekleşir?

Memurlar, hizmet ve yaş şartlarını taşırlarsa talep etmeksizin emekli olamazlar. Emekli olmak, emeklilik zamanını tespit etmek memurun iradesiyle gerçekleşen bir durumdur. Memurlar, emeklilik koşullarını tamamladıktan sonra talepleri üzerine emeklilik işleminin yapılmasını isteyebilirler. Bu şekildeki talep neticesinde Kurumlar emekliye sevk onayı alır ve işlem yapılmak üzere Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderir. Kurumlarca yapılan bu işlem kişinin emeklilik statüsüne geçmesini sağlar.

Kurumlar tarafından emeklilik onayı alınıp emeklilik belgeleri de Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilen bir memurun emeklilik işlemleri iptal edilebilir mi?

Emekli olmayı talep eden memur hakkında Kurumların en üst amirinin onayı alınarak emeklilik işlemleri yürürlüğe girer. Talep tarihinden itibaren 1 ay geçtikten sonra da Kurumlar tarafından memurun göreviyle ilişiğinin kesilmesi gerekir. Bu husus 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 48 hükmünde kurala bağlanmıştır.

5510 sayılı Kanun Madde 28 de bulunan diğer bir hüküm şu şekildedir: "Yukarıdaki fıkralarda belirtilen yaşlılık aylıklarından yararlanabilmek için, ..... 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalıların ise istekleri üzerine yetkili makamdan emekliye sevk onayı alındıktan sonra ilişiklerinin kesilmesi şarttır."
Memurun emekli onayı alındıktan sonra veya emekli onayı alınıp SGK tarafından aylık bağlandıktan sonra tekrar memurluk görevine başlama talepleri kabul edilebilir mi?

Emeklilik mevzuatlarında, kendi hür iradelerini kullanarak emeklilik müracaatını yapmış memurların, tekrardan göreve dönmelerini sağlayacak bir hüküm yoktur. Aksine, yıllar öncesinde emekli memurun emeklilik iptal talebinin geri alınamayacağı konusu Danıştay tarafından incelenmiş ve 8.1.1972 tarihli ve 1968-9 sayılı Esas numaralı, 1972-1 sayılı da Karar numaralı İçtihat kararı ile, memurların emeklilik tasarrufunun geri alınmasının idare hukukunda bulunması gereken güven ve istikrar esaslarını zedeleyeceği gerekçesiyle, memurun talebinin kabul edilemeyeceği belirtilmiştir.

Ayrıca, emekliye sevk onayından önce emekli olma talebinden vazgeçme dilekçesini vermesine rağmen Kurumları tarafından kabul edilmeme durumu halinde ise yine mahkemelerce emeklilik işleminin iptal edilmesi gerektiği yönünde kararlar da bulunmaktadır.
Bu bağlamda değerlendirmemiz:
Emekliliğin iptalini isteyen memurun ileriki bir tarihte emekli olacağını belirttiği tarihten önce ve emeklilik talep tarihinden 1 ay geçirmeden önce Kurumuna emeklilik işleminin iptal edilmesini istemesi halinde mümkün olabileceğini değerlendirmekteyiz. Ancak, memurun belirttiği emeklilik tarihi itibariyle emekliye sevk onayı alındıktan sonra emeklilik işleminin iptal edilmesini istemesi halinde bu işlemlerin iptal edilemeyeceğini değerlendirmekteyiz.

Önemli bir hatırlatma

Emeklilik kişilerin talepleri neticesinde gerçekleşen ve Kurumlarca emekli sevk onayı alınıp belgelerinin SGK'na gönderilmesi ve SGK'nca da bu belgelere istinaden emeklilik işlemlerinin gerçekleştirilmesi şeklinde ilerleyen bir süreç olduğundan, bu konuda TEBLİĞ, yani emekli olduğuna dair tebliğe ilişkin Kurumlarca yapılacak bir işlem olmadığını değerlendirmekteyiz.

Sonuç bağlamında sizin için söylenebilecek durum şöyledir?

Sonuç olarak sizin kendi talebiniz neticesinde emeklilik talebinde bulunduğunuz ve Kurumunuzca da emeklilik talebinizin kabul edildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda hakkınızda emekliye sevkiniz onaylanmışsa bu talebinizden vazgeçmenizin Kurumunuzca ve de SGK'nca kabul edilmeyeceğini değerlendirmekteyiz. Dolayısıyla raporlu olmanızın, yani istekle emeklilik talebinde bulunduktan sonraki durumlarınızın bu işleyişi etkilemeyeceğini değerlendirmekteyiz.