Bilim insanlarından çarpıcı tespit: Gölcük'te nilüfer pahalıya patladı

Bolu'da yerli ve yabancı tatilcilerin akın ettiği Gölcük Tabiat Parkı'ndaki bitkileri inceleyen Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi'nden akademisyenler, 2018'de nilüfer bahçesi kurulması amacıyla 55 çeşit nilüfer türünün göle yerleştirilmesinin, gölün doğal ekosistemini bozduğunu tespit etti.

İncelemede ayrıca yoğun rekreasyon faaliyetlerine bağlı olarak küçük işletme ve konaklama için gerçekleştirilen yapılaşma nedeniyle suda plankton- alg artışı başta olmak üzere, ekosistemin dengesini bozan diğer faktörlerin de artış gösterdiği saptandı.

Düzce Üniversitesi Orman Fakültesinden Prof. Dr. Necmi Aksoy, Prof. Dr. Haldun Müderrisoğlu, Dr. Öğretim Üyesi Neval Güneş Özkan, Dr. Öğretim Üyesi Nihan Koçer ve Doç. Dr. Engin Eroğlu, Bolu Gölcükteki Doğal ve Egzotik Sucul Bitki Türleri İçin Risk Yönetimi Planı adı altında akademik çalışma yaptı.

2022 yılında yapılan ve 2023 yılında yayımlanan çalışma kapsamında Gölcük Tabiat Parkındaki bitki türleri incelendi. Bitki türleri arasında yer alan su civanperçemi ile gölde yetişen 4 nilüfer türünden 3ünün doğal dengeyi bozacak yabancı tür olduğu belirlendi. Yapılan araştırmalar ve elde bulgular sonucunda gölün doğal yapısında bozulmalar yaşandığı ifade edildi.

EKOSİSTEMİN DENGESİNİ BOZAN FAKTÖRLER

Göl çevresindeki yapılaşmanın artmasının zararlarına da değinildiği çalışmada," 2010-2018 yılları arasında yoğun rekreasyon faaliyetlerine bağlı olarak küçük işletme ve konaklama için gerçekleştirilen yapılaşma sebebi ile suda ötrofikasyon artışı başta olmak üzere, ekosistemin dengesini bozan diğer faktörler de artmıştır. Bunun sonucu olarak göl florasında doğal olarak bulunan su civanperçemi (Myriophyllum spicatum) yanlış temizleme ve mücadele işlemleri uygulanması ile popülasyon yoğunluğu artarak sucul vejetasyonda baskın duruma geçmiştir" denildi.

NİLÜFER BAHÇESİ

Gölde yapılan nilüfer bahçesi çalışmasına da dikkat çekilen çalışmada şu ifadeler yer aldı:

"Özellikle; 2014-2020 yılları arasında rekreasyon alanına çim ekimi, egzotik ağaç ve çalılardan oluşan süs bitkilerinin dikimi gibi peyzaj uygulamaları ile 2018 yılında nilüfer bahçesi kurulması amacıyla 55 çeşit nilüfer türünün göle yerleştirilmesi, gölün doğal ekosisteminin bozulmasına sebep olmuştur.

Yapmış olduğumuz sucul vejetasyon alımlarında yeni bir bitki toplumu oluştuğu tespit edilmiştir. Su civanperçeminin gölün doğal ekosistemindeki dengeyi bozacak şekilde baskın duruma geçmesi, göl yüzeyini kaplayarak, göl tabanına yeterli güneş ışığının düşmesini engelleyici etkilerle, hassas sucul ekosistemin çökmesine neden olmaktadır.

EKOLOJİK RESTORASYONA GİDELMELİ

Su civanperçemi bitkisinin temizlenmesine yönelik çalışmaların yürütüldüğü ancak başarı sağlanamadığı bilinmektedir. Özellikle Kuzey Amerikadaki göllerde uygulanan mekanik temizleme yöntemi Bolu Gölcük Tabiat Parkında uygulanmalı ve bitki daha önceki denge durumuna gelecek şekilde alandan uzaklaştırılmalıdır.

Gölcük Gölü Havzasında çamur, riperian, çayır ve orman gibi diğer ekosistemler ile birlikte bütüncül ekolojik restorasyona gidilmelidir. Bolu Gölcük Tabiat Parkında yabancı türler için eylem planı, bölgesel ve yerel kuruluşlar ile birlikte uygulamaya konmalıdır. Bu amaçla, Bolu Gölcük Tabiat Parkı örneğinde, bir eylem planının hazırlanması ve uygulanması, zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip Bolu bölgesi için büyük önem taşımaktadır. "