Emekliye doğum yardımı medya sayesinde reforma girdi
Çok değil, daha 5-6 yıl önce gazetelerin manşetlerinde SSK emeklilerine 'verilmeyen doğum yardımı' konusu vardı. Çünkü, 1964 yılında uygulanmaya başlanılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince emekli olan kadınlar ile emekli olan erkeklerin çocuk doğuramayacağı düşüncesiyle doğum yardımı verilmemekteydi. Bu konu sık sık basına da yansıyordu.
Arşivlere bir bakın, 2003 yılının tirajda öncü iki büyük gazetesi ardı ardına bu konuda iki haber yaptı. Birisi manşetten idi. Haberin konusu SSK emeklilerine doğum yardımı yapılmamasıydı. İşte bu nedenle de 506 sayılı kanunun "Analık Sigortası-Sağlanan Yardımlar" başlıklı 43'üncü maddesine 29.7.2003 günü TBMM'nin 4958 sayılı kanun ile kabul ettiği şu ibare eklendi: "Kurumdan kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almakta olan kadın veya erkeğin sigortalı olmayan eşi, analık halinde yukarıdaki (A), (B), (C) ve (E) bentlerinde sayılan yardımlardan yararlanırlar."
Basının konuyu gündeme taşıması bir nevi yaptığı lobi sayesinde, TBMM de, SSK emeklilerinin hamile kalabileceğini ve doğurabileceğini kabul etmişti ama bir eksik vardı. Çalışan SSK'lıların çocuğu olduğunda emzirme yardımı-süt parası veriliyordu ama emeklinin çocuğu olduğunda verilmiyordu. Bu durumu gören Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, halen TBMM'de görüşmeleri devam eden 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na bir madde ekleterek, emeklinin çocuğu olduğunda da emzirme yardımı-süt parası verilmesini sağladı. Yasa TBMM'den geçip, yürürlüğe girince emekliler de çocukları için emzirme yardımı alabilecek.
İşte bu olay, basının olaylara ne kadar farklı açılardan baktığını da bir kez daha göstermiş oldu. 5 yıl önce kendi bastırmasıyla emeklilerin de çocuğu olabileceği tezine Meclis'i inandıran gazeteler, bu kez 'emeklinin çocuğu olmazmış ki emzirebilsin' tarzında alaycı haberler yaptı.
Reformdan sonra 1260 günden çok isteğe bağlı SSK primi ödemeyin
Babam isteğe bağlı sigortalı. 01.12.1952 doğumlu ve ilk sosyal güvenlik başlangıcı 01.08.1986. 24 ay askerlik yapmış olup askerliğini borçlanmamıştır. Babam, 2001 yılı Ekim ayından itibaren muntazam şekilde isteğe bağlı SSK primini yatırıyor. 2001 yılından önce çalıştığı yerlerdeki primlerle birlikte şu anki toplam primi 3674 gün. En çok kafamızı karıştıran, yeni yasa ile birlikte isteğe bağlı devam edenlerin prim gün sayısının 9000 gün olacağı söylentisi. Biz 3600 günü doldurmasına rağmen emekli olacağı 2009 Aralık ayına kadar prim ödeyip askerlik borçlanmasıyla birlikte 5000 gün üzerinden emekli olmasını hesaplamıştık. Fakat şimdi ne olacağı konusunda bilgi verir misiniz?
3674 gün üzerinden primlerini durdurup emekli yaşını bekleyelim mi? Yoksa, prim yatırmaya devam edelim mi? Prim yatırmaya devam edersek yeni yasa bizi etkileyecek mi? Yani 9000 güne mi devam edeceğiz? Abdullah Emre-Mardin
Sosyal Güvenlik Reformu denilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Haziran 2008 ayında yürürlüğe girerse, isteğe bağlı sigortalılar, GSS yani genel sağlık sigortası primi ödemek zorunda olacaklar ve bir ay GSS primi ödedikten sonra da sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler. Fakat, halen SSK'ya 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince isteğe bağlı olarak prim ödeyenlerin reformdan sonraki sürelerde ödeyecekleri primler 4/b'li (eski adıyla Bağ-Kur'lu) olarak değerlendirilecek. Bu durumda reform yürürlüğe girerse, reformdan sonra isteğe bağlıya 1260 gün (3,5 yıl) prim ödeyen birisi şimdiki SSK şartları ile değil şimdiki Bağ-Kur şartlarıyla emekli edilebilecek.
Babanızın durumuna gelince, hemen baştan söyleyeyim, yeni yasa babanızı çok fazla ilgilendirmiyor ve babanız bundan sonra prim ödemese dahi var olan 3674 gün ile 57 yaşında yani 1.12.2009 günü SSK'dan emekli olma hakkını cebine koymuş. 3674 günün üstüne 24 aylık (720 günlük) askerlik borçlanması yapsanız bu kere sigorta başlangıcı 2 yıl geriye giderek, başlangıcı 1.08.1984 olacağı gibi prim ödeme gün sayısı da 4394 olur. Bu başlangıç tarihi ile de 5225 günle normal emekli olur ama bunun için 831 gün daha prim ödemeniz gerekir ki hiç ara vermeden prim ödeseniz bile 5225 günü ancak 30.6.2010'da tamamlayabilirsiniz. İşte bu nedenle babanızın normal emekliliğine daha çok var. Bu sonuçla prim ödemenize hemen son verin ve emekli olacağı 01.12.2009 gününü bekleyin, askerlik süresini borçlanmanıza gerek yok.
Ziya Perver