Türkiye'de 10 kişiden 4'ü obez

Kardiyometre adındaki son araştırma, Türk erkeğinde ve kadınında özellikle bel çevresi şişmanlığının arttığını gösteriyor.

Hipertansiyon, kan yağlarının yüksekliği, diyabet ve obezite çağımızın en önemli hastalıkları arasında yer alıyor. Bir arada görülmeleri halinde ?metabolik sendrom? adını alan bu hastalıklar, taşıdıkları ölümcül riskler nedeniyle toplum sağlığını tehdit ediyor.

Metabolik Sendrom Derneği ve Novartis İlaç'ın son yaptığı araştırmaya göre Türkiye'de 10 kişiden 4'ü obez ve toplumun yüzde 35'i metabolik sendromun etkisi altında. Nüfusun yüzde 44'ü ise göbekli. Kadınların metabolik sendrom açısından erkeklere göre dezavantajlı konumda olduğunu gösteren araştırmada kadınların yüzde 45'i Beden Kitle İndeksi'ne (boy - kilo oranı) göre obez bulunurken yine bel çevresine göre de yüzde 54'ü göbekli bulundu.

?Kardiyometre? adlı yeni yapılan araştırmada, kalp damar hastalıklarıyla ilgili pek çok çarpıcı sonuç dikkat çekti. Çalışmada katılanların kilo, bel çevresi, televizyon ve bilgisayar başında geçirilen süre ile sigara ve alkol tüketimi araştırıldı. Türkiye çapında 17 ili dolaşan Novartis Sağlık Vagonu Projesi kapsamında Metabolik Sendrom Derneği tarafından Prof. Dr. Aytekin Oğuz'un koordinasyonunda yapılan araştırmada 20 yaş üzeri 1296 kişinin verileri değerlendirildi.

Hem obez hem göbekli Çalışmada, obezite konusunda çarpıcı sonuçlar elde edildi. Toplum geneline bakıldığında ortalama olarak Türk kadınlarının boyu 1.58 metre, kilosu ise 74.3 kilo olarak tespit edildi. Erkeklerin boyunun 1.70 metre, kilosunun ise 80.6 kilo olduğu ortaya çıktı. Bel çevresi ortalaması erkeklerde 94.7cm, kadınlarda 89.7cm olarak belirlendi. Kadınların yüzde 54'ünün bel çevresi ?kalın? yani 88 santimetrenin üstünde bulundu. Türkiye'de genel obezite oranı yüzde 39.7 olarak saptanırken erkeklerde de bu oran yüzde 27.7 olarak belirlendi.

Obezite - eğitim durumu ilişkisi

Bel kalınlığına bağlı ölçümlenen abdominal obezitenin, kişinin eğitim durumuna görülme sıklığı değişiyor. Okur-yazar olmayanların yüzde 62'sinde obezite görülürken, üniversite mezunlarında bu oran yüzde 18.9'a düşüyor. Araştırmada ortaya çıkan diğer bazı veriler şöyle;

Obezde tansiyon riski iki kat fazla

Bel çevresinin kalın olduğu durumlarda (erkekler için 95 cm. üzeri, kadınlar için 88 cm. üzeri), hipertansiyon görülme sıklığı yüzde 61'e çıkıyor. Normal bel ölçülerine sahip kişilerin ise yüzde 32'sinde hipertansiyon sorunu var.

65 yaş üzerinde her 10 kişiden 8'i hipertansiyon hastası. Hipertansiyon, 20 - 44 yaş arasında yüzde 19.7, 45 - 64 yaş arasında yüzde 58, 65 yaş üzerinde ise yüzde 79.8 oranında görülüyor. Hipertansiyon sorunu olduğu tespit edilen kişilerin sadece yüzde 58.1'i hastalığının farkında. Yüzde 27.8'i ?Bende hipertansiyon yok? derken yüzde 14.1'i bilmediğini söylüyor.

Bel kalınlığı diyabeti tetikliyor

Normal kiloya sahip kişilerin yüzde 8.3'ünde bel çevresi şişmanlığı saptanırken, yüzde 6.7'sinde diyabet saptandı.

Kolesterol problemi olan kişilerin yüzde 43.4'ü bu durumun farkında, yüzde 17.1'i kolesterol problemi olmadığını, yüzde 39.5'i ise bilmediğini söylüyor.

Günlük alışkanlıklar incelendiğinde, erkeklerin yüzde 50.7'sinin, kadınların yüzde 44.1'inin televizyon ve bilgisayar başında günde üç saat ve daha fazla zaman geçirdiği saptandı.

Kadınların yüzde 38'inin güne gitme alışkanlığı var. Erkeklerin yüzde 52.5'i kahveye hiç gitmezken, yüzde 28.8'i alışkanlık halinde haftada en az iki kez kahveye gidiyor.

Pasif içicilik sıklığı

Araştırmaya göre metabolik sendromu tetikleyen bir diğer faktör olan sigarada kadınlar pasif içicilik riski altında. Aktif içicilik erkekler arasında yüzde 36.3 iken, kadınlarda yüzde 20.3. Ancak kadınların yüzde 36.9'u kendini pasif içici olarak tanımlıyor. Bu, oran erkeklerdekinin iki katı.