Emekliliği gelen personele sosyal denge tazminatı yarı oranında ödenebilir mi?

SDS'de mevzuatta yer verilmeyen kriterler getirilemez
Davacının belediye ile yetkili sendika arasında imzalanan Sosyal Denge Sözleşmesinin hükümleri uyarınca sosyal denge yardımından faydalanması gerektiği, emekliliği hak eden memurların sosyal denge sözleşmesinden ayrık tutulmasının, T.C. Anayasası'nın 2. ve 10. maddelerinde öngörülen ayrımcılık yasaklı eşitlik ilkesi ve sendikal hakların bölünmezliği ilkesiyle çeliştiği ve insan haklarını ihlal ettiği ortada olup, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunun'un 32. maddesi ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 15. maddesi uyarınca belediyeler ve bağlı kuruluşlar ile il özel idarelerinin kadrolarında istihdam edilen kamu görevlilerine ödenecek olan sosyal denge tazminatının mevzuatta yer verilmeyen kriterler getirilerek ödenmemesi hukuka aykırıdır.

Danıştay bu kararı onamakla birlikte yasal faizin başlangıcına açıklık getirdi
Mahkemece; davacıya eksik ödenen tutarların, "yasal faizin başlangıç tarihi"nin, başvuru tarihi esas alınarak, bu tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte idarece davacıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken; " ... davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, ödenmesi gereken tarihlerden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesine," şeklinde hüküm kurulmasında hukuka ve Danıştay içtihatlarına uygunluk bulunmamakta ise de; bu yanlışlık; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan eksiklik ve yanlışlık kapsamında olduğundan, kararın, "... davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine" şeklinde düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2023/1387
Karar No: 2023/2401

İSTEMİN KONUSU:
. Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
İstanbul ili . Belediyesinde memur olarak görev yapan davacının, Pendik Belediye Başkanlığı ile ...Sendikası (...-Sen) arasında imzalanan Sosyal Denge Sözleşmesi uyarınca emekliliği hak ettiği halde, çalışmaya devam etmesi nedeniyle sosyal denge tazminatının yarı oranında ödendiğinden bahisle, eksik ödenen tazminat tutarının tarafına ödenmesi talebiyle yapılan 10/12/2021 tarihli başvurunun reddine ilişkin . tarih ve . sayılı işlemin ve bu işleme dayanak gösterilen Sözleşme'nin 20. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendindeki sosyal denge tazminatının yarı oranında ödenmesini öngören düzenlemenin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla hesaplanarak işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesince verilen . tarih ve E:., K:. sayılı kararla; davalı idarede 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi olarak görev yapan davacının 4688 sayılı Kanun'un 32. maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 15.maddesi uyarınca Belediye ile yetkili sendika arasında imzalanan Sosyal Denge Sözleşmesinin hükümleri uyarınca sosyal denge yardımından faydalanması gerektiği, emekliliği hak eden memurların sosyal denge sözleşmesinden ayrık tutulmasının, T.C. Anayasası'nın 2. ve 10. maddelerinde öngörülen ayrımcılık yasaklı eşitlik ilkesi ve sendikal hakların bölünmezliği ilkesiyle çeliştiği ve insan haklarını ihlal ettiği ortada olup, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunun'un 32. maddesi ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 15. maddesi uyarınca belediyeler ve bağlı kuruluşlar ile il özel idarelerinin kadrolarında istihdam edilen kamu görevlilerine ödenecek olan sosyal denge tazminatının mevzuatta yer verilmeyen kriterler getirilerek ödenmemesinde ve bu yöndeki Sosyal Denge Sözleşmesinin 20. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde ve davacının eksik ödenen sosyal denge bedelinin ödenmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin ve düzenlemenin iptaline, davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, ödenmesi gereken tarihlerden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
. Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davacıya sosyal denge ödemesi adı altında yapılan ödemelerin, idareler ile sendika arasında varılan mutabakat sonucu imzalanan sözleşme kapsamında yapıldığı, bu nedenle davacının talebinin hukuken kabul edilmesinin mümkün olmadığı, davaya konu uygulamanın Sosyal Denge Sözleşmesi'nin 20. maddesi birinci fıkrasının (ı) bendine istinaden uygulandığı, davacının yoksun kaldığı herhangi bir maddi hakkın söz konusu olmadığı, ayrıca davacının talep etmiş olduğu alacakların zamanaşımına uğradığı, istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK H KİMİ : .
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Mahkeme kararının, "davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, ödenmesi gereken tarihlerden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine" ilişkin kısmına gelince;
Mahkemece; davacıya eksik ödenen tutarların, "yasal faizin başlangıç tarihi"nin, başvuru tarihi esas alınarak, bu tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte idarece davacıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken; " ... davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, ödenmesi gereken tarihlerden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesine," şeklinde hüküm kurulmasında hukuka ve Danıştay içtihatlarına uygunluk bulunmamakta ise de; bu yanlışlık; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan eksiklik ve yanlışlık kapsamında olduğundan, kararın, "... davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine" şeklinde düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin ve düzenlemenin iptaline, davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, ödenmesi gereken tarihlerden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının, "...davacıya eksik ödenen sosyal denge sözleşme bedellerinin, başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine" şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, kesin olarak 04/05/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.