Şehit yakını, çakılı sağlık personeli başka yere tayin isteyebilir mi?

"663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli hemşire statüsünde bulunan ve aynı Kanun Hükmünde Kararname'de belirtilen üç yıllık hizmet sürelerini tamamlamamış olanların, şehit yakını olmaları nedeniyle Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi uyarınca farklı bir yere atanmalarının mümkün olmadığı" yönünde içtihad aykırılığını giderdi.

İDDK'nın gerekçesi:

663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesinde, bu madde kapsamında sözleşmeli olarak istihdam edilen sağlık personelinin üç yıl süreyle başka bir yere atanamayacağı kurala bağlanmış olup maddede, aile birliği mazereti dışında, üç yıllık hizmet süresi tamamlanmadan atanma hususunda herhangi bir istisnaya yer verilmemiştir.

Buna göre, bu kapsamda bulunup üç yıllık hizmet süresini tamamlamayanların, anılan Yönetmelik hükmü uyarınca başka bir yere atanmalarının mümkün olmadığı; Kanun Hükmünde Kararname bu kuralı içermekte iken bu durumdakiler yönünden, 657 sayılı Kanun'un 4/A maddesi kapsamındaki kadrolara atanma haklarının bulunduğu değerlendirilerek, söz konusu Yönetmeliğin 16/2-d maddesinde bulunan şehit yakınlarının bir defaya mahsus istedikleri yere atanabileceğine ilişkin hükmün referans norm olarak kullanılamayacağı sonucuna varılmıştır.

T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2024/2
Karar No: 2024/6

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR

Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 29/11/2023 tarih ve E:2023/74, K:2023/74 sayılı kararıyla; vekili Av tarafından, Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 11/10/2023 tarih ve E:2023/953, K:2023/2245 sayılı kararı ile Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 14/04/2022 tarih ve E:2021/1871, K:2022/894 sayılı kararı arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenilmesi nedeniyle, aykırılığın, davanın reddi yolundaki Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi 'ün açıklamaları dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:

I-AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI:

A- GAZİANTEP BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 1. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2023/953 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istemin özeti: 663 sayılı Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde
sözleşmeli hemşire olarak görev yapan davacı tarafından, şehit yakını olduğundan bahisle Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi uyarınca Batman iline atanma talebiyle yapılan başvurunun, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin aynı maddesi uyarınca en az üç yıllık çalışma süresini doldurmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 25/04/2022 tarih ve E-3112 sayılı işleminin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.

Mardin 1. İdare Mahkemesinin 26/04/2023 tarih ve E:2022/1129, K:2023/586 sayılı kararının özeti:

663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında 26/01/2022 tarihinden itibaren İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde sözleşmeli hemşire statüsünde çalışmaya başlayan davacının, Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesi kapsamında şehit çocuğu olması nedeniyle Batman iline atanma talebiyle yaptığı başvurunun, 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi uyarınca en az üç yıllık çalışma süresini doldurmadığından bahisle reddedildiği,

Şehit çocuğu olan davacının, her ne kadar 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli hemşire olarak görev yapıyor olsa da, anılan maddede yer alan hüküm uyarınca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/A maddesi kadrolarına atanma hakkının da bulunduğu değerlendirildiğinde, Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16/2-d maddesinde düzenlenen şehit yakınlarının bir defaya mahsus istedikleri yere atanabileceği hükmünün davacı açısından "referans norm" olarak kullanılabileceği anlaşıldığından, Batman iline atanma talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 11/10/2023 tarih ve E:2023/953, K:2023/2245 sayılı kararının özeti:

Davacının kapsamında olduğu 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesinde, bu madde kapsamında sözleşmeli olarak istihdam edilen sağlık personelinin üç yıl süreyle başka bir yere atanamayacağının açıkça düzenlendiği, anılan maddede, aile birliği mazereti dışında, üç yıllık hizmet süresi tamamlanmadan naklen atanma hususunda herhangi bir istisnaya yer verilmediği ve davacının üç yıllık hizmet süresini de tamamlamadığı anlaşıldığından, kapsamında bulunmadığı Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16/2-d maddesi uyarınca Batman iline atanma istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline ilişkin mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, Mardin 1. İdare Mahkemesinin 26/04/2023 tarih ve E:2022/1129, K:2023/586 sayılı kararının kaldırılmasına ve davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.

B- ERZURUM BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 1. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2021/1871 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istemin özeti: Eğitim ve Araştırma Hastanesinde 663 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli hemşire olarak görev yapan davacı tarafından, şehit yakını olması nedeniyle Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi uyarınca iline atanma talebiyle yaptığı başvurunun, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin aynı maddesi uyarınca en az üç yıllık çalışma süresini doldurmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 20/07/2020 tarih ve E.4326 sayılı işleminin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.

Erzurum 3. İdare Mahkemesinin 29/01/2021 tarih ve E:2020/845, K:2021/119 sayılı kararının özeti:

Şehit çocuğu olan davacı her ne kadar 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli hemşire olarak görev yapıyorsa da anılan maddede belirtilen hüküm gereği 657 sayılı Kanun'un 4/A maddesi kadrolarına atanma hakkı da bulunduğu değerlendirildiğinde, Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16/2-d maddesinde bulunan şehit yakınlarının bir defaya mahsus istedikleri yere atanabileceği hükmünün davacı açısından "referans norm" olarak kullanılabileceği anlaşıldığından, Batman iline atanma talebinin reddine ilişkin uyuşmazlık konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 14/04/2022 tarih ve E:2021/1871, K:2022/894 sayılı kararının özeti:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinde düzenlenen kararın kaldırılması sebeplerinin bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.

II-İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Uyuşmazlıklarda, 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi uyarınca sözleşmeli hemşire olarak görev yapan davacılar tarafından, şehit yakını olmaları sebebiyle Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi uyarınca farklı bir ile atanma talebiyle yaptıkları başvuruların, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin aynı maddesi uyarınca en az üç yıllık çalışma süresini doldurmadıkları gerekçesiyle reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda, aynı konuda verilen farklı nitelikteki kararların kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu görülmüştür.

İLGİLİ MEVZUAT:

1-663 sayılı Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname:

Sözleşmeli sağlık personeli istihdamı

Madde 45/A - (1) Bakanlık ve bağlı kuruluşları, merkez teşkilatları hariç olmak üzere ve öncelikle personel istihdamında güçlük çekilen yerlerde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası uyarınca ilgili mevzuatı gereği kura ile ataması öngörülenler dışında 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerde Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı kapsamında yer alan unvanlarla vize edilmiş pozisyonlarda bu maddede öngörülen şartlarla sözleşmeli personel istihdam edebilir.

(3)Bu madde uyarınca atanan sözleşmeli sağlık personeli üç yıl süreyle başka bir yere atanamaz. Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde bu madde uyarınca istihdam edilen personelin eşi bu personele tabidir. Ancak sözleşmeli sağlık personelinin bulunduğu ilde bir yıl görev yapması ve vizeli pozisyon bulunması durumunda; eşlerin her ikisinin de Bakanlık ve bağlı kuruluşlarında sözleşmeli veya eşlerden birinin sözleşmeli, diğerinin Bakanlık ve bağlı kuruluşlarında veya diğer bir kamu kurum veya kuruluşunda kadrolu statüde istihdam ediliyor olması halinde hizmet ihtiyacının daha fazla olduğu yere atamaları yapılabilir.

(4) Sözleşmeli sağlık personelinden üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar talepleri halinde bulundukları yerde 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (A) bendi kapsamındaki kadrolara atanır. Bu kadrolara atananlar, aynı yerde en az bir yıl daha görev yapar, bunlar hakkında adaylık hükümleri uygulanmaz.

2-Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği:

İsteğe bağlı yer değiştirme:

Madde 16- ...

(2) Standardın uygun olması kaydıyla bu Yönetmeliğin puan, süre ve dönem ile ilgili hükümlerine bağlı kalmaksızın;
...
d) Eş, çocuk, anne, baba veya kardeşlerinden birisinin (Mülga ibare:RG-2/3/2018-30348) (.) terör eylemleri etkisi ve sebebiyle şehit olması veya çalışamayacak derecede malül ya da malül olup da çalışabilir durumda olması ile bu durumdaki kamu görevlisi olması durumunda talep ettiği yere,

bir defaya mahsus olmak üzere atanabilir.

3-2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin

Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun:

Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:

Madde 3/C-

4-Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır:

c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması halinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi halinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.

5-Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

İncelemeye konu başvuruda giderilmesi istenen aykırılık, 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli hemşire statüsünde bulunan ancak üç yıllık çalışma sürelerini doldurmayanların şehit yakını olmaları nedeniyle Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi uyarınca farklı bir yere atanma haklarının bulunup bulunmadığına, Kanun Hükmünde Kararname'nin anılan maddesinde belirtilen hüküm gereği 657 sayılı Kanun'un 4/A maddesi kadrolarına atanma haklarının da bulunduğu değerlendirilerek, söz konusu Yönetmelik hükmünün ilgililer açısından "referans norm" olarak kullanılıp kullanılamayacağına ilişkindir.

663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesinde, bu madde kapsamında sözleşmeli olarak istihdam edilen sağlık personelinin üç yıl süreyle başka bir yere atanamayacağı kurala bağlanmış olup maddede, aile birliği mazereti dışında, üç yıllık hizmet süresi tamamlanmadan atanma hususunda herhangi bir istisnaya yer verilmemiştir.

Buna göre, bu kapsamda bulunup üç yıllık hizmet süresini tamamlamayanların, anılan Yönetmelik hükmü uyarınca başka bir yere atanmalarının mümkün olmadığı; Kanun Hükmünde Kararname bu kuralı içermekte iken bu durumdakiler yönünden, 657 sayılı Kanun'un 4/A maddesi kapsamındaki kadrolara atanma haklarının bulunduğu değerlendirilerek, söz konusu Yönetmeliğin 16/2-d maddesinde bulunan şehit yakınlarının bir defaya mahsus istedikleri yere atanabileceğine ilişkin hükmün referans norm olarak kullanılamayacağı sonucuna varılmıştır.

III- SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, "663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli hemşire statüsünde bulunan ve aynı Kanun Hükmünde Kararname'de belirtilen üç yıllık hizmet sürelerini tamamlamamış olanların, şehit yakını olmaları nedeniyle Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi uyarınca farklı bir yere atanmalarının mümkün olmadığı" doğrultusunda giderilmesine, 22/02/2024 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.