15 yıl hizmet üzerinden emekli olan ikramiye alabilir mi?
5510'a tabi memurlar 15 yıl hizmet esas alınarak emekli olabilir, bunun için 61 yaşın dolumu şartı aranır. Emekli aylığı bağlanır, ikramiye ödemesi yapılır.
Soru : Merhaba 2011 yılında memuriyete başlamış erkek memur olarak 15 yıl hizmet
süresi ve 61 yaşını doldurduğumda emekli olmak istersem;
1. Emekli maaşı bağlanır mı? Bağlanıyorsa günümüz şartlarında yaklaşık ne kadar
olur?
2. Emekli ikramiyesi alabilir miyim? Tşk. İyi çalışmalar
Detaylar/Değerlendirmeler:
15 yıl hizmet (5400 gün) üzerinden emekli olma şartlarında 5510 sayılı Kanun
Madde 28 hükmü uygulanmaktadır. Bu hükümde, emeklilik yaş hadlerine 65 yaşını
geçmemek üzere üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün SGK primleri ödenmiş
olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanma hususu bulunmaktadır.
Bu durumda, 15 yıl hizmet üzerinden emekliliği kazanacak olan kadın ve erkek memurların durumları şu şekilde olmaktadır.
5510 sayılı Kanunun 44 üncü maddesinde; "Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasında
bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı
sayılan bazı kamu görevlilerine yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin aşağıdaki
hükümler uygulanır:
a) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesi
gereğince yaş haddinden emekliye ayrılanlara 5400 gün prim ödeme gün sayısı
olması halinde,. yaşlılık aylığı bağlanır." hükmüne yer verilmiştir.
Dolayısıyla, 5510 sayılı Kanunda 61 yaşın veya 65 yaşın dolumu + en az 15 tam
hizmetleri olduğunda emekli aylığı bağlanması hakkı olmakla birlikte, 15 tam
hizmetlerinin tamamlanma zamanına göre emeklilik yaşları da artırılmaktadır.
Yani, yukarıda tabloda gösterdiğimiz şekilde 15 hizmet yılının tamamlanma tarihine
göre emeklilik yaşları 65 yaşın dolumunu geçmemek üzere değişmektedir.
Emekli aylığı tutarı konusu:
5510 a tabi memurlar için manuel olarak hesaplama yapılması mümkün olmamaktadır.
Zira, 5510 a tabi memurların yaşlılık aylığı, engellilikten dolayı yaşlılık
aylığı, malullük aylığı gibi yapılacak hesaplamalarda memurun tüm çalışma hayatı
süresince SGK prime esas kazançları, ortalama aylık kazançları, güncelleme katsayısı
vb. gibi bilinmesi gereken verilere ihtiyaç olmakta, bunun ise tarafımızca veya
ziyaretçilerimizce bilinmesi mümkün olmadığından (özellikle prime esas kazançları)
bu konularda bir hesaplama yapmamız da mümkün olmamaktadır. Tahmini bir hesaplama
yapılması da zaten net bir bilgiyi içermeyecek ve yanıltıcı bilgi ve hesaplamalara
yol açabilecektir. Esasen, kişilerin çalışma hayatları içerisindeki toplam kazançları
da farklı olabilmektedir. Bu nedenle de kişi bazında bir hesaplama yapılması
da mümkün olamamaktadır. SGK prime esas kazançların SGK sistemlerinde olduğu
bilindiğinden aylık konusunda net bilginin de SGK tarafından öğrenilmesi gerektiğini
belirtebiliriz.
Özetle, ORTALAMA AYLIK KAZANÇ X AYLIK BAĞLAMA ORANI= EMEKLİ AYLIĞI formülü
ile hesaplanmaktadır.
Ancak, yine özetle şunu belirtmek isteriz. Her durumda 5510 a tabi memurların
görev aylıklarının tamamı prime esas kazançlarda dikkate alınmış olsa da 5510
sistemindeki emekli aylığı bağlanması hesabının 5434 sistemindeki emekli aylığı
bağlanması hesabıyla kıyaslanmaz. Şöyle ki; 5434 e tabi aylık hesabında tüm
çalışma süresindeki primlerin ortalamasının etkisi yoktur, memurluk süresi içerisinde
bulunduğu ve en yüksek aylık bağlamaya imkan veren konumu esas alınmaktadır.
5510 da ise bunun tamamıyla aksine tüm çalışma süresi içerisinde almış olduğu
görev aylıkları ve prime esas kazanç tutarları memurun emekli aylığını belirlemede
büyük etkendir. Yüksek maaş alınma ile düşük maaş alınma bağlanacak olan aylığı
etkilemektedir. Bu bakımdan 5510 a tabi olanların prime esas kazançları ne kadar
yüksekse o kadar yüksek, ne kadar az ise o kadar da az emekli aylığı alması
kaçınılmaz olmaktadır.
Bu konularda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz zaman zaman sitemizde yer
almıştır.
Emekli ikramiyesi ödenme konusu:
5510 sayılı Kanuna tabi olanlar için de memurluk hizmetlerinin tam yıllarına karşılık emekli ikramiyesi ödemesi yapılmaktadır. 5434 ve 5510 a tabi aynı durumdaki memurlar için emeklilik ikramiyesi tutarlarında hiçbir farklılık bulunmamaktadır. Yani 5510'a tabi memurların emekli ikramiyeleri prime esas kazançları üzerinden değil de 5434 kapsamında olan emsali memuriyet unvanı esas alınarak derece, kademe, gösterge, ek gösterge, kıdem aylığı, taban aylığı, özel hizmet aylığı (emeklilik tazminatı), memur maaş katsayısı ve üst sınır aranmaksızın her tam hizmet yılı üzerinden hesaplanmaktadır.
Yine herhangi bir üst sınır yoktur, sadece 1 yıldan az sürelere ikramiye ödemesi yapılmamaktadır. Ayrıca, memurlara emekli ikramiyeleri mutlaka Sosyal Güvenlik Kurumunca aylık bağlanma esnasında yapılan bir işlem olup, görevlerinden ayrılmalarda emekli ikramiyesi tutarı ödenmemektedir.
Önemli detay olarak belirtmek isteriz; yukarıda da belirttiğimiz üzere 5510
a tabi memura emekli ikramiyesi ödenmesinde son emekli olunduğu tarihteki statüsüne
bakılır:
5434'e tabi memurların emekli ikramiyesi ödenmesinde son statünün memur mu,
işçi mi, esnaf mı olduğuna bakılmaz, ANCAK, 5510 a tabi memurların emekli ikramiyesi
ödenmesi için mutlaka son statünün memur olması şartı aranmaktadır.
Yani, 30 yıl memur, sonra 1 gün, 10 ay, 3 yıl vb. gibi bir süre de işçi veya esnaf olursa bu memurun 30 yıllık hizmet süresine emekli ikramiyesi ödenmez.
Bu konuların uygulanması 5434 sayılı Kanun Ek Madde 82 hükmü gereği olmaktadır.
Sadece emekli ikramiyesi tutarını hesaplamak için
Adresimizi ziyaret edebilirsiniz.