Tapuda Vergi Kaçıranlar Yandı! 9 Bin Kişi MEVA'ya Takıldı

Bakanlık, gayrimenkuller üzerinden elde edilen gelirler ile ödenmesi gereken vergi ve harçları mercek altına aldı. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında hemen her alanda çalışma yapan Bakanlık, gayrimenkullerin alınıp satılması ya da kiraya verilmesiyle elde edilen gelirler ile ödenmesi gereken vergi ve harç gibi yükümlülüklerin takibi amacıyla MEVA Sistemi'ni devreye aldı.

MEVA Sistemi Nasıl Çalışıyor?

Gelir İdaresi Başkanlığının dijital uygulamalarını geliştiren GİB Teknoloji ekipleri tarafından coğrafi bilgi sistemi temelli bir yazılımla hayata geçirilen MEVA uygulamasında, Başkanlık bünyesinde bulunan beyanname, bildirim, yoklama gibi bilgilerin yanı sıra tapu ve kadastro, ikametgah ve yapı belgeleri, banka kredisi ve gayrimenkul ilan bilgileri ile değerleme uzmanları tarafından düzenlenen raporlara ilişkin bilgiler kullanılıyor. Bu bilgiler hem görsel olarak harita üzerinden sorgulanıp analiz edilebiliyor hem de bir gayrimenkulün gerçek alım satım ve kira bedeli, bu bilgilerden hareketle çeşitli algoritmalar kullanılarak tespit ediliyor.

Denetim Süreçlerine Katkı

MEVA, gayrimenkullerin gerçek piyasa değerlerini tespit ederek denetim süreçlerine önemli katkı sağlıyor. Kısa süre önce 81 il merkezinde bulunan defterdarlıklarda kullanılmaya başlanan sistemde, defterdarlıklarda kurulan özel ekipler aracılığıyla veriye dayalı analiz ve denetim süreçleri işletiliyor.

Alım Satım İşlemlerinde Gerçek Değer Analizi

Gerçek ve güncel satış değerlerinin tespiti için son 2-3 ayda gerçekleşen alım satım işlemleri MEVA üzerinden analiz edilerek, tapuda gösterilen bedeller ile gerçek alım satım tutarları karşılaştırılıyor. Bu analizler sonucu, tapuda gerçek satış değerinden daha düşük bedelle işlem yapılan taşınmazlar tespit edilerek, alıcı ve satıcılardan açıklama isteniyor. Kendisinden açıklama istenilen kişiler, herhangi bir ceza olmaksızın pişmanlık hükümlerinden yararlanarak eksik ödedikleri harç miktarını yatırabiliyor. Açıklamaları yeterli olmayan ve gönüllü olarak harç miktarını artırmayan kişiler ise vergi incelemesine sevk ediliyor.

İlk Aşamada Elde Edilen Sonuçlar

• 16 binden fazla taşınmaz analiz edildi.
• 9 bin 150 kişiden açıklama istendi.
• 2 bin 475 kişi gönüllü uyum göstererek 5,9 milyar liralık alım satım bedeli artışı üzerinden 113,9 milyon liralık tapu harcını cezasız olarak ödedi.
• Uyum göstermeyen mükellefler hakkında vergi incelemesine başlandı.
• Eksik harçların gönüllü ödenmemesi durumunda bunların %25 vergi ziyaı cezasıyla tahsili gerekiyor.

Kira Gelirlerinin Tespiti ve Gelecek Planları

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, MEVA'nın kısa süre içinde ülke genelindeki tüm vergi dairelerinde kullanılmaya başlanacağını belirtti. Böylece her vergi dairesi sorumlu olduğu alan içindeki tüm gayrimenkulleri harita üzerinden birçok bilgiye anında ulaşarak takip edebilecek. Bu sayede alım satım işlemlerinin gerçek değerler üzerinden yapılmasının yanı sıra kiraya verilerek gelir elde edilen ve beyanname verilmesi gereken gayrimenkuller de kolaylıkla tespit edilerek gerekli işlemler hızlıca yapılabilecek. Gayrimenkul alım satım işlemlerinde tapuda gerçek satış bedelinden daha düşük bedel üzerinden işlem yapanlar kendilerinden açıklama istenmesini beklemeden harçlarını pişmanlık hükümlerinden yararlanarak cezasız şekilde ödeyebilir. MEVA uygulamasıyla doğru ve gerçek değerler üzerinden işlem yapılması sağlanarak, kayıt dışılığın azaltılması ve gönüllü uyumun artırılması hedefleniyor.