AYM'den Vekil Din Görevlileri ve Sözleşmeli Personel İçin Kritik İki Karar

Anayasa Mahkemesi, 3 Haziran 2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan kararıyla kamu personeline ilişkin iki önemli düzenlemeyi değerlendirdi. Yüksek Mahkeme, vekil imam hatip ve müezzin kayyımların memur kadrolarına geçişinde öngörülen "sözlü ve/veya uygulamalı sınav" şartını, kamu hizmetine girme hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle iptal ederken; 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesine eklenen ve disiplin cezası gerektiren fiillerde sözleşmeli personelin görevine son verilebilmesini öngören hükmü ise Anayasa'ya uygun buldu.

Vekil imam hatipleri ilgilendiren hüküm neyi düzenliyordu?

İptal edilen hüküm, açıktan atanan vekil imam hatip ve vekil müezzin kayyımların, belirli bir sınav prosedürüyle memur kadrolarına geçişine imkan tanıyordu. Bu düzenleme kapsamında adayların Diyanet İşleri Başkanlığı'nca belirlenen sözlü ve/veya uygulamalı sınavda başarılı olmaları şart koşuluyordu.

Anayasa Mahkemesi'nden Kamu Hizmetine Girme Hakkı Vurgusu

Yüksek Mahkeme, düzenlemeyi Anayasa'nın 70. maddesinde güvence altına alınan "kamu hizmetine girme hakkı" yönünden değerlendirdi. Kararda, kamu görevine girişin objektif ölçütlerle ve liyakat esasına dayalı olarak gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanarak şu ifadelere yer verildi:

"Kamu görevine alınmada uygulanacak ölçütlerin, kişisel kanaat ve takdire dayalı unsurlar içermemesi, sınavların nesnel esaslara bağlanması gerekir. Bu bağlamda, yalnızca idarenin belirleyeceği usul ve esaslarla yapılacak sözlü ya da uygulamalı sınav şartı, kamu hizmetine girme hakkını ihlal edici niteliktedir."

Diğer taraftan, Anayasa Mahkemesi Geçici 20. maddede yer alan "Başkanlıkça belirlenen yeterli puanı" ibaresini ise iptal edilmedi.

AYM'den Sözleşmeli Personele Disiplin Gerekçesiyle Fesih Yetkisine Onay

Anayasa Mahkemesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesine eklenen ve sözleşmeli personelin görevine son verilmesini düzenleyen hükmün Anayasa'ya aykırı olmadığına hükmetti.

Hükmün İçeriği Ne Diyor?

Mahkemenin iptal istemini reddettiği düzenleme şu şekildedir:

"Ancak, kademe ilerlemesinin durdurulması ve üstü ceza verilmesini gerektiren fiil ve hallerde disiplin kurulunun kararı alınarak sözleşmeli personelin görevine atamaya yetkili amirin onayı ile son verilir."

Bu düzenleme, ciddi disiplin ihlalleri durumunda sözleşmeli personelin görevine son verilmesini mümkün kılıyor. Söz konusu hükümle, disiplin sürecinde kurumsal denetim mekanizmasının işletilmesi ve nihai kararın amir onayıyla alınması öngörülüyor.

Anayasa Mahkemesi'nden Gerekçeli Değerlendirme

Yüksek Mahkeme, söz konusu hükmün Anayasa'nın 129. maddesi çerçevesinde değerlendirildiğini belirtti. Kararda, kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülebilmesi için kamu görevlilerine disiplin hükümleri uygulanmasının zorunlu olduğu vurgulandı:

"Sözleşmeli personelin görevine, kademe ilerlemesinin durdurulması ve üstü disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallerde, disiplin kurulu kararı alınarak ve atamaya yetkili amirin onayı ile son verilmesi, keyfi uygulamaların önüne geçilmesini temin eden bir denetim mekanizması içermektedir."

Ayrıca Mahkeme, söz konusu hükmün belirli ve öngörülebilir olduğunu, idarenin takdir yetkisinin sınırlandığını ve sözleşmeli personelin hukuki güvenlik hakkının zedelenmediğini kaydetti.

Sözleşmeli Personelin Görevine Son Verilirse Yargı Yolu Açık

Kararda, sözleşmeli personelin görevine son verilmesine ilişkin işlemlere karşı yargı yolunun açık olduğu da vurgulandı. Mahkeme, bu yönüyle kişinin temel haklarının korunmasında ek bir güvence sağlandığını belirtti.

"İşlem yargı denetimine tabi olduğundan, ilgilinin hukuka aykırı olduğunu düşündüğü durumlarda idari yargı mercilerine başvurma hakkı vardır."

Anayasa Mahkemesinin 3 Haziran 2025 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan kararı için tıklayınız.