AYM'den 657'deki disiplin cezası zamanaşımına iptal kararı
Anayasa Mahkemesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan disiplin cezası zamanaşımına dair hükmün "kınama cezası" yönünden Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi. Mahkeme, yeniden ceza verilmesini mümkün kılan iptal kararlarında süre sınırı öngörülmemesinin, hukuk devleti ilkesini ihlal ettiğini vurguladı.
Rize İdare Mahkemesi'nin başvurusu üzerine yapılan incelemede, kamu görevlilerine verilen kınama cezasının mahkeme kararıyla iptal edilmesinin ardından aynı olaya ilişkin yeniden ceza verilmesi durumunda hangi sürelere uyulacağına dair düzenleme bulunmadığı tespit edildi. Anayasa Mahkemesi, bu durumun belirsizlik yarattığına ve kişilerin süresiz ceza tehdidi altında bırakılmasının hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmadığına hükmetti.
Süresiz ceza tehdidi öngörülebilirlik ilkesine aykırı
Kararın gerekçesinde, kamu görevlilerine verilen disiplin cezalarının mahkeme kararıyla iptal edilmesi durumunda idarenin yeni bir disiplin cezası vermesi gerekebileceği belirtildi. Ancak böyle durumlarda hangi zamanaşımı süresinin geçerli olacağına dair 657 sayılı Kanun'da açık bir hüküm bulunmadığı ifade edildi.
Mahkeme, bu eksikliğin hem uygulamada keyfiliğe yol açabileceğini hem de kamu görevlilerini belirsiz süreyle tehdit altında tutabileceğini vurguladı:
"Kural. kamu görevlilerinin disiplinsizliğinin cezasız kalmaması şeklindeki kamu yararı amacı ile kişilerin süresiz olarak ceza tehdidiyle karşı karşıya kalmasının önlenmesi yönündeki hukuki menfaat arasında adil dengeyi koruyacak güvenceleri içermemektedir."
Anayasa'nın 2. maddesine aykırılık gerekçesi
Yüksek Mahkeme, itiraz konusu ikinci fıkrada açık bir süre sınırı öngörülmemesi nedeniyle "hukuki öngörülebilirlik" ve "belirlilik" ilkelerinin ihlal edildiğini, bu durumun ise hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmadığını belirterek şu tespitte bulundu:
"Kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarını önleyecek nitelikte tedbirler içermeyen, hukuki öngörülebilirlik ve belirlilik ilkeleriyle bağdaşmayan kural hukuk devleti ilkesini ihlal etmektedir."
İptal kararı 9 ay sonra yürürlüğe girecek
Anayasa Mahkemesi, 657 sayılı Kanun'un 127. maddesinin ikinci fıkrasının "kınama cezası" yönünden Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptal hükmünün Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak (26.06.2025) dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine oybirliğiyle karar verdi.
26 Haziran 2025 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan karar için tıklayınız.