ABD Büyükelçisi Barrack: Türkiye Savunmada Başarıya Koşuyor

Ankara Büyükelçisi ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Türkiye'nin savunma sanayi alanında yaptığı çalışmalardan övgüyle bahsetti. Baykar'ın TB2 ve Bayraktar gibi SİHA'larının büyük başarı elde ettiğini dile getiren Barrack, F35 meselesine ilişkin, "Dolayısıyla, yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşmanın mümkün olduğuna inanıyorum" dedi. Yaklaşık bir buçuk ay önce ABD'nin Ankara Büyükelçisi olarak görevine başlayan Barrack, İzmir'in tarihi Kemeraltı Çarşısı'nı gezdi, Kızlarağası Hanı'nda yürüyerek esnaf ve vatandaşlarla sohbet etti. Han'ın içerisindeki hareketliliği ve canlılığı "Gerçek hayatın kalbi." şeklinde nitelendiren Barrack, "İzmir'in ayaküstü tatlısı" olarak bilinen Şambali'nin tadına baktı, bir dükkana girip el dokuması halıları inceledi ve bilgi aldı. Barrack'ın halı dükkanında pazarlık yaptığı anlar tebessüm ettirdi. Barrack, Türk mutfağında en çok beğendiği yemeğin "kebap" olduğunu söyledi.

ABD-Türkiye İlişkileri ve Orta Doğu'daki Gelişmeler

Büyükelçi Barrack, Kızlarağası Hanı'nı gezerken ABD-Türkiye ilişkileri ve Orta Doğu'da yaşanan son gelişmelere ilişkin açıklamalarda bulundu. Barrack, kendi zihninde Türkiye'nin bir "illüzyon" olarak yer aldığını ifade ederek, köklerinin eski Osmanlı İmparatorluğuna dayandığını söyledi. Dedesinin yaklaşık 1900'lerde Osmanlı pasaportuyla ve cebinde 13 lira ile Amerika'ya gittiğini anlatan Barrack, "DNA'mın geldiği yere dönme ayrıcalığına ve onuruna sahip olmak, hem de (ABD Başkanı Donald) Trump adına kıdemli bir diplomat olarak ve tarihi ülkelerden birinde Amerika'yı temsil etmek, gerçekten büyük bir ayrıcalık." dedi.

Barrack, Türkiye'deki görevine başlamak üzere uçaktan indiğinde şaşkınlık içerisinde olduğunu ve duygusal bir an yaşadığını aktardı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a güven mektubunu sunduğunda ve Anıtkabir'i ziyaret ettiğinde de duygusal anlar yaşadığını ifade etti.

Kişisel İlişkiler ve Güvenin Önemi

Lahey'de düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında bir araya gelen Trump ve Erdoğan'ın görüşmesine dair konuşan Barrack, Trump ile Erdoğan'ın, ayrıca Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ABD Dışişleri Bakanı Rubio'nun da iyi kişisel ilişkilere sahip olduğunu söyledi. Barrack, "Tarihin çok ama çok önemli bir döneminde, iki başkan ve dışişleri bakanları, dört kişi arasında karşılıklı güvene dayalı kişisel bir ilişki, yakınlık ve anlayışla başladı." dedi.

• Trump ve Erdoğan arasında iki kez telefon görüşmesi yapıldı.
• Böylece aralarında güven ve itimadın oluşmaya başladığı belirtildi.

Orta Doğu'da Diyaloğun Değişimi ve Türkiye'nin Rolü

Büyükelçi Barrack, Orta Doğu ve Yakın Doğu'nun oluşturduğu yeni bir döneme tanıklık edildiğini vurgulayarak, ABD tarafından Türkiye'nin daima büyük bir NATO müttefiki olarak görüldüğünü kaydetti. "Türkiye hiçbir zaman büyük bir bölgesel aktör olarak hak ettiği değeri ve önemi tam anlamıyla göremedi." diyen Barrack, Türkiye'nin çevresinde yaşanan çatışmalara ve savaşlara işaret etti. Barrack, ABD Başkanı Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu durumu diyaloğun değiştirilebileceği bir fırsat olarak gördüğünü ifade ederek, "Orta Doğu'da diyaloğu değiştirmek liderlik ister, güçlü liderlik gerekir." diye konuştu.

Büyükelçi Barrack, "Bu, iki liderin doğrudan birbirine önceliklerini anlattığı ve bölgede (Orta Doğu'da) insanların hayatını nasıl daha iyi hale getirebileceklerini samimiyetle paylaştıkları bir görüşmeydi." dedi.

Türkiye'nin Merkezdeki Rolü

NATO'da çekilen aile fotoğrafını anımsatan Barrack, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump'ın yakınlığına işaret etti. Barrack, iki liderin de birbirini sevdiğini dile getirerek, "Hepimiz, birbirine güvenen iki lidere sahip olduğumuz için muazzam bir fırsatın var olduğu görüşündeyiz. Bu vizyonu nasıl uygulayacaklarını çok iyi bilen Bakan Rubio ve Bakan Fidan var." ifadelerini kullandı.

• Orta Doğu'nun içinde bulunduğu kargaşaya çözüm arayışı sürüyor.
• Barrack: "Yüzyıllardır süregelen karmaşa büyük ölçüde Batı tarafından yaratıldı."
• Barrack: "İzmir, Yahudilerin, Müslümanların, Hıristiyanların bir arada yaşadığı bir örnek."
• Barrack: "Türkiye tüm bunların merkez noktası olabilir."

Yeni Nesil İçin Diyalog ve Savunma Sanayi

Osmanlı İmparatorluğundaki "millet sistemi"nin yüzlerce yıl farklı grupların merkezi sistemde varlıklarını sürdürmelerine imkan verdiğini anımsatan Barrack, yeni nesil için yeni bir diyaloğa ihtiyaç olduğunu vurguladı. Türkiye'nin NATO'da ittifakın ikinci büyük ordusuna sahip olduğunu belirterek, "(Türkiye) Sert gücü, hava savunması, genel savunma kapasitesine sahip, bütün unsurlar tamam. Ama en önemlisi dünyayı tanıyan, çalışkan, olağanüstü bir nüfusa sahip." dedi.

İsrail-İran Çatışmaları ve Türkiye'nin Anahtar Rolü

Barrack, İsrail ile İran arasında yaşanan çatışmalara değinerek, "İsrail'in yeniden tanımlanması gerekiyor, şu an yeniden tanımlanma sürecinde. İsrail ile İran arasında yaşananlar hepimiz için 'süre doldu, yeni bir yol açalım' deme fırsatı. Bu yolun anahtarı Türkiye." ifadesini kullandı.

F35 ve CAATSA Yaptırımları

Barrack'a ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye'yi F-35 programına yeniden dahil etme konusunda iyi niyetli olduğu izlenimi daha önce aktarıldı. "ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) ve F35 meselesinde ikili ilişkilere yapıcı katkıları olacak bir süreç işliyor mu?" sorusuna Barrack: "Evet, kesinlikle evet." yanıtını verdi.

• F16 ve F35'lerin NATO müttefiki Türkiye için olmazsa olmaz unsurlar olduğu belirtildi.
• F35 parçalarının çoğunun Türkiye'de üretildiği hatırlatıldı.
• Türkiye'nin F16'lar ve modernizasyonu için ödeme yaptığı kaydedildi.
• Büyükelçi: "F35 meselesi uzun zamandır tartışılıyor; taraflar bu konuyu artık geride bırakmak istiyor."
• "ABD Kongresi meseleye yeniden bakmaya hazır."
• "Dolayısıyla yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşma imkanına sahip olduğumuza inanıyorum."

Savunma Sanayi Başarıları

Türkiye'nin savunma sanayi alanında yaptığı çalışmalara övgüde bulunan Barrack, Baykar'ın TB2 ve Bayraktar gibi SİHA'larının büyük başarı elde ettiğini, Türk Hava Yolları'nın dünyadaki en iyi havayollarından biri olduğunu söyledi.

Orta Doğu'da Yeni Diyalog Arayışı

Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un çok sayıda ülkenin İbrahim Anlaşmasına hazır olduğu ifadeleri hatırlatılan Barrack'a "Gazze bu durumdayken İbrahim Anlaşmaları konusunda beklentileriniz gerçekten yüksek mi yoksa bu bir temenni mi?" sorusu yöneltildi. Barrack: "Witkoff'un en hassas alanlarda harika iş çıkardığı" yanıtını verdi.

• Barrack: "İsrail'in Müslüman dünyayla birleşmemesi için hiçbir neden yok."
• "Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Sudan tarafından atılan ilk adımlar bunu başlatmıştır."
• Barrack: "Gazze'yle ilgili tartışmaların ortasında bunu genişletmek çok zor."
• "Benim inancım bu sorunun çözüleceği yönünde. Yakın gelecekte Gazze'de ateşkes göreceğimizi düşünüyorum."
• "Türkiye ve İsrail geçmişte harika ilişkilere sahipti; bunun tekrar olabileceğini düşünüyorum."
• "Suriye ve İsrail arasında diyalog kurulmasını umuyorum; aynı durum Lübnan ile İsrail arasında da geçerli."
• "Bence Orta Doğu yeni bir diyaloğa hazır. İnsanlar aynı hikayelerden sıkıldı."

Suriye-İsrail Anlaşması ve Bölgesel Barış Umudu

Suriye-İsrail tarafları arasında bir anlaşmanın beklenip beklenmediğine ilişkin soruya Barrack: "Evet, umudum o yönde." yanıtını verdi. Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın 6 aydır görevde olduğunu anımsatan Barrack, "İsrail uzun zamandır geçmişteki devletin açıkça düşmanıydı." ifadesini kullandı. Şara'nın İsrail'den nefret etmediğini açıkça belirttiğini söyleyen Barrack, İsrail'e karşı dinsel bir kin taşımadığını ve sınırda barış istediğini dile getirdi.

• "İsrail'in de aynı şeyi istediğini biliyorum."
• "Büyük ihtimalle sınır güvenliği gibi daha basit konular üzerinden arka kapı diyaloğu başlayacak."
• "Zamanla bu daha geniş bir çatışmasızlık diyaloğuna dönüşecek."
• Barrack benzer bir anlaşmanın Lübnan ile de olacağını düşündüğünü aktardı.
• "Neden barış içinde yaşayamıyoruz?" diyerek Suriye'nin bu süreci en hızlı şekilde tecrübe edeceğini belirtti.
• Suriye'ye şans verebilmek için dönüşümün gerçekleşmesi gerektiğini kaydetti.
• Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Şara'ya olan desteğini anımsattı.

Suriye'de ABD'nin Pozisyonu ve SDG'nin Rolü

Suriye'nin kuzeydoğusunun entegrasyonu konusunda ABD'nin "SDG" olarak adlandırdığı tarafın pozisyonu ve katkısından memnun olup olmadığı ile ABD'nin Şam yönetimine ademi merkeziyetçi bir sistem önerisinde bulunup bulunmadığı sorusuna ilişkin olarak Barrack, Trump ve Rubio'nun bu konuda daha önce açık yanıt verdiğini hatırlattı. Barrack: "Bizim (Suriye'de) muhatap alacağımız tek bir ulus devlet olacak; o da Suriye hükümeti." dedi.

• "PKK,YPG dediğimiz bir unsur içeren SDG, ABD güçlerinin yanında DEAŞ'a karşı verilen mücadelede yer aldı."
• "SDFG hem askeri hem siyasi olarak yeni Suriye'ye entegre olmalı."
• "Alevilerin, Dürzilerin ve diğer toplulukların da temsiliyet aradığı gibi."
• Barrack bunun gerçekleşmesinin zaman aldığını kaydetti.