Plastik poşet yerine bez çanta satan marketlere yaptırım
KDK, zincir marketlerde plastik poşet yerine sadece kağıt ve bez çanta satılmasının tüketiciye ek maliyet getirdiğini belirtti.
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), bazı zincir marketlerin plastik poşet yerine yalnızca daha pahalı olan kağıt ve bez çanta satışı yapmasının, tüketicilere ek maliyet yüklediğini belirterek, bu uygulamanın denetlenmesi ve mevzuata uygun hale getirilmesi yönünde tavsiye kararı verdi. KDK'nin kararına göre, zincir marketten alışveriş yapan bir kişi, kasiyerden plastik poşet istediğinde, markette sadece kağıt ve bez çanta satıldığı yanıtını aldı. Bu durumun, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın "satış noktalarının yükümlülükleri" başlıklı 8. maddesine aykırı olduğu ifade edildi.
Denetim ve Yaptırım Tavsiyesi
KDK, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na, zincir marketlerde yasal yükümlülüklere aykırı olarak plastik poşet satışı yapılmamasının idari denetim kapsamına alınarak gerekli yaptırımların uygulanması yönünde tavsiyede bulundu.
Ekonomik Külfet ve Mevzuat
Kararda, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'da market veya mağazaların plastik poşet satışını ortadan kaldırıp sadece "kağıt, file ve bez" gibi daha pahalı alternatifleri sunmasına izin verilmediği belirtildi. Usul ve Esasların 8. maddesinde alternatif ekipmanların, plastik poşetlere ek olarak sunulabileceği düzenlenmiştir.
- Zincir marketin uygulaması, tüketiciye seçim hakkı tanımamakta ve ekonomik külfet yaratmaktadır.
- Yasal düzenleme, tüketiciyi bilinçlendirmeyi ve tercihini çevre dostu yönde şekillendirmeyi amaçlamaktadır.
- Sadece kağıt torba sunulması, düzenleyici hükümlerin özüne aykırıdır.
- Plastik poşet tedarik ve satışının yeniden sağlanması gerekmektedir.
Sonuç ve Kanaat
Kararda, zincir marketlerin çevreyi koruma gerekçesiyle plastik poşet satışını tamamen kaldırarak yalnızca alternatif torba satışı yapmasının, mevzuatla getirilen plastik poşet bulundurma yükümlülüğünün ihlaline neden olduğu belirtildi. Ayrıca, bu uygulamanın tüketici hakları ve ekonomik yükümlülük dengesi açısından hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığı vurgulanarak, zincir market tarafından yapılan uygulamanın idari denetim kapsamında değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldı.