Alkollü araç cezasında kritik AYM kararı: Kolluk tutanağı üstün delil sayılamaz
Anayasa Mahkemesi, alkollü araç kullanma iddiasıyla verilen idari para cezasında, polis tutanağının "aksi ispat edilinceye kadar geçerli" sayılması gerekçesiyle itirazın reddedilmesini, adil yargılanma hakkının ihlali olarak değerlendirdi.
AYM'den emsal karar: Kolluk tutanağının "üstün delil" sayılması adil yargılamayı ihlal etti
Alkollü araç kullanımında tartışmalı tutanak: AYM'den önemli değerlendirme
Anayasa Mahkemesi, Halil Palalı'nın bireysel başvurusu üzerine verdiği kararda, kolluk tutanaklarının delil değerlendirmesinde "üstünlük tanınmasının" mahkemelerce otomatik kabul edilmesini, adil yargılanma hakkı kapsamında silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerine aykırı buldu. Karar, bugün Resmi Gazete'de yayımlandı.
Başvurucu, alkolmetre cihazının uygun kullanılmadığını ve olay anına ilişkin görüntü kayıtlarının dikkate alınmadığını belirterek idari para cezası ile sürücü belgesinin geçici geri alınmasına itiraz etmişti.
Mahkeme itirazı reddetti: "Tutanak aksi ispat edilinceye kadar geçerlidir"
Dosyanın incelendiği Karşıyaka 1. Sulh Ceza Hakimliği, polis tutanaklarının aksi ispat edilinceye kadar geçerli resmi evrak niteliğinde olduğunu belirterek başvuruyu reddetti.
Kararın gerekçesinde, kolluk görevlilerinin tespitinin "tek başına geçerli delil" olduğu kabul edildi.
Başvurucu ise araç içindeki kişilerin beyanları ve kamera kayıtlarının dikkate alınmadığını, teknik cihaz kullanımına ilişkin itirazlarının değerlendirilmeyerek adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini savundu.
AYM: Mahkemeler delilleri tartışmadı, savunma hakkı zedelendi
AYM, kararın özellikle şu noktalar bakımından Anayasa'ya aykırı olduğunu tespit etti:
. Kolluk tutanağına "üstün delil" muamelesi yapıldı
Mahkemelerin, tutanağın içeriğini sorgulamadan kabul etmeleri, yargılamada taraflar arasında dengeyi bozdu. (s. 3-4)
. Savunmanın sunduğu deliller incelenmedi
Başvurucunun kamera kayıtları ve tanık beyanlarına dayalı itirazlarının değerlendirilmediği görüldü.
. Silahların eşitliği ilkesi ihlal edildi
Mahkemenin yalnızca idarenin sunduğu delile dayanması, savunmanın iddialarının tamamen dışlanmasına yol açtı.
İhlal kararı ve yeniden yargılama
Anayasa Mahkemesi: Adil yargılanma hakkının, Silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlal edildiğine hükmetti.
Dosya, sonucuna etkili olabilecek eksikliklerin giderilmesi amacıyla yeniden yargılama yapılmak üzere ilgili sulh ceza hakimliğine gönderildi. Başvurucunun manevi tazminat talebi ise reddedildi; yalnızca yargılama gideri kendisine ödendi.
Kararın önemi: Polis tutanağı otomatik üstün delil sayılamaz
AYM'nin kararı, trafik denetimlerinde düzenlenen tutanakların tek başına kesin delil olarak kabul edilmesinin hukuken yeterli olmadığı yönünde emsal niteliği taşıyor.
Mahkemelerin, idarenin tutanağıyla birlikte vatandaşın sunduğu delilleri de eşit şekilde değerlendirme yükümlülüğü bulunduğu vurgulandı.