Aidat göçü: İstanbul'da 10 Bin TL'yi aştı, 117 bin kişi taşındı

Aidatlara yapılan zamlar bütçeleri zorluyor. Son dönemde aidatlar kiralarla yarışır hale geldi. İstanbul başta olmak üzere birçok kentte lüks sitelerde neredeyse kira fiyatına yaklaşan fiyatlar, vatandaşları aidat göçüne zorluyor.

İnsanlar ev alırken de kiralarken de artık aidatın da ne kadar olduğunu sorma gereği hissediyor. Ev satın almada ya da kiralama da aidatlar belirleyici hale geldi. Aidatların yüksek olduğu yerlerden daha düşük olan yerlere taşınma eğilimi oluşmaya başladı. Çalışanlara ve emeklilere verilen maaşlardaki artışlar enflasyon oranında olmasına rağmen kira ve aidatların enflasyonun çok üstünde 2-3 kat artması bütçeleri zorladı.

Toplu Yaşam Alanlarında Aidat ve Yönetim 2025 Veri Analizi'ne göre, aidat rekorları Muğla'da kırıldı. İstanbul'da ise Beşiktaş, Sarıyer, Şişli gibi ilçelerde aidatlar 10 bin TL'yi aştı. TÜİK ise 2025'te yalnızca İstanbul'da 117 binden fazla taşınma gerçekleştiğini duyurdu ve "Bu durum, hane halklarının bütçelerini dengelemek için daha ekonomik yaşam alanları arayışında olduğunu açıkça gösteriyor" açıklamasında bulundu.

Ödenmeyen aidatlar risk taşıyor

Apartman Site Yöneticileri ve Sakinleri Derneği Başkanı Avukat İbrahim Güllü, aidat artış oranlarının enflasyonun üzerinde olduğunu belirterek, "Aidatlardan hem mülk sahibi hem de kiracı sorumlu. Kiracılar kiraları ödemekte zorlanırken aidatların ödenmemesini fırsat bilen ev sahipleri kiracısını tahliye imkanına sahip olabiliyor. Çalışanlar ve asgari ücrete yaklaşık yüzde 30 zam yapılırken aidat artışlarının yüzde 75-100'lere kadar çıkması birçok kişinin aidatını ödeyememesine neden olacak. İlerleyen günlerde aidatlardan kaynaklı icra takiplerinin sayısında artış yaşanabilir" uyarısında bulundu.

Yazılı bildirim şart

Site toplantılarında aidat şikayetlerinin yazılı olarak bildirilmesi ve tutanağa itiraz şerhi konulmasının altını çizen Güllü, "Yüksek aidatlara karşı toplantıya katılıp şerh verildiyse toplantı tarihinden itibaren 1 ay, katılım olmazsa 6 ay içinde Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde yüksek aidat kararının iptali için dava yoluna gidilmelidir" dedi ve devam etti:

"Şikayetlerin artmasının temel nedenlerinden birisi de bazı yönetimlerce şeffaf ve dürüst yönetim hizmetlerinin verilmemesi, yönetimin mafyalaşması ve rant kapısı haline getirmeleri ve denetim kurulunun görevini yapmaması ya da yönetimle birlikte hareket etmesidir. 50 ve üstü daire sayısı olan apartman veya siteleri yönetim şirketler yönetmeli. Bu şirketleri de bağımsız denetim şirketleri denetlemeli. Yöneticilerin sicil kaydı oluşturulmalı."

Profesyonel destek alınmalı

Haber Global'den Siber Gülersöyler'in haberine göre, Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı, fahiş aidatların nedeninin amatör kişiler tarafından bütçenin doğru yönetilememesi olduğunu söyledi. Çözüm olarak, kat maliklerinin bu işleri profesyonel ekiplerle yönetmesin gösteren Sandalcı, kat maliklerinin yönetim toplantılarına katılmamasını da eleştirdi. Sandalcı, "Şayet katılmazlarsa, kat malikleri genel kurul toplantılarında sunulan işletme projesi kabul edilir. Ödemek istemediğiniz yüksek aidat tutarlarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz" dedi.

Bir sitenin aylık giderlerinin yüzde 70'inin personel, kalanlarının ise bakım, temizlik giderlerinden oluştuğunu anlatan Sandalcı, "Ocak ayı itibariyle yaklaşık yüzde 40 oranında aidat artışları olacağını öngörüyoruz. Bunun üstündeki artışlar ise fahiş olarak değerlendirilecektir" şeklinde konuştu.

Meclis'e getirilen Tesis Yönetim Yasası hakkında konuşan Sandalcı, "Biz yılbaşından sonra onaylanacağını umuyoruz. Onaylanırsa, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa tabi yönetim faaliyeti hizmeti veren profesyonel yönetim şirketleri lisanslaşacak. Aynı zamanda yılda en az bir defa zorunlu denetim olacak. Denetim esnasında lisans iptali de gündeme gelecek" diyerek açıklamalarını noktaladı.